Atriyal Fibrilasyon (Kalp Ritim Bozuklukları) Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Atriyal fibrilasyon (Afib), kalbin üst odacıklarında (atriyum) başlayan düzensiz bir kalp ritmidir. Afib en sık görülen aritmilerden biridir. Normalde, kalp ritmi düzenli ve koordineli bir şekilde atar, ancak atriyal fibrilasyon durumunda bu ritim bozulur. Bu durum, atriyumun kontrolsüz elektriksel uyarılarla dolması sonucu oluşur ve kalbin alt odacıklarına (ventriküller) iletilen elektriksel sinyallerde düzensizliklere neden olur. Atriyal fibrilasyon genellikle yaşlanma, yüksek tansiyon, kalp hastalığı gibi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkar. Semptomlar yorgunluk, kalp çarpıntısı, nefes almada zorluk ve baş dönmesini içerir. Risk faktörleri tansiyon yüksekliği, koroner arter hastalığı ve obezite gibi durumları içerebilir. Tedavi seçenekleri arasında ilaçlar, kan incelticiler ve bazı durumlarda elektriksel kardiyoversiyon veya ablasyon gibi girişimsel prosedürler yer alır. Tedavi edilmeyen Afib felce yol açabilir.
Atriyal Fibrilasyon (Kalp Ritim Bozuklukları) Nedir?
Atriyal fibrilasyon, kalbin üst odacıklarından biri olan atriumun düzensiz ve hızlı bir şekilde titremesi veya kasılmasıyla meydana gelen yaygın bir kalp ritim bozukluğudur. Atriyal fibrilasyonda, kalpteki elektriksel uyarıların normal döngüsü kesintiye uğrar. Bu, hızlı, kaotik bir kalp ritmine ve kanın kulakçıklardan alt odacıklara (karıncıklar) doğru zayıf hareketine yol açar. Bu rahatsızlığa sahip kişilerde kalp düzensiz ve bazen normalden çok daha hızlı atar. Ayrıca kalbin üst ve alt odacıkları gerektiği gibi birlikte çalışmaz. Bu olduğunda, alt odacıklar tamamen dolmaz veya ciğerlere ve vücuda yeterli miktarda kan pompalamaz. Bu durum hastada baş dönmesi, yorgunluk ve kalp çarpıntısı gibi belirgin semptomların görülmesine neden olabilir. Kısa süreler halinde ortaya çıkabilir veya daha uzun süre rahatsızlık devam edebilir. Hastayı felç ve diğer kalp rahatsızlıkları riskine sokabileceğinden tedavisi çok önemlidir. Bu nedenle semptomları öğrenme ve uzman doktor ile kişisel risk faktörleri hakkında konuşma önemlidir.
Atriyal Fibrilasyon Belirtileri Nelerdir?
Afib’li bazı kişilerde hiçbir semptom görülmeyebilir. Bu, kalp ventriküllerinin ne kadar hızlı attığına bağlıdır. Ventriküller normal veya biraz yüksek bir hızda atıyorlarsa hastalar çoğunlukla muhtemelen hiçbir şey hissetmezler. Ancak karıncıklar daha hızlı atarsa semptomlar daha belirgin hale gelir. Ayrıca belirtilerin görülmesi durumunda bunların ne zaman ortaya çıktığının bir listesinin tutulması ve bu bilginin en kısa sürede doktor ile paylaşımı önemlidir. Bazı kalp ritim bozukluğu belirtileri şunları içerebilir:
- Kalp çarpıntısı
- Aşırı yorgunluk
- Düzensiz bir kalp atışı
- Çarpıntı (kalp çarpıntısı veya yarışıyormuş gibi hissetmek)
- Baş dönmesi veya baş dönmesi.
- Bayılma (senkop)
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı (anjina)
Afib tedavi edilmezse aşağıdaki gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir:
- Felç
- Kalp yetmezliği
- Kan pıhtıları
- Ani kalp durması (SCA)
- Bilişsel bozukluk ve demans
Atriyal Fibrilasyon Neden Olur?
Atriyal fibrilasyonun en yaygın nedeni kalbin yapısındaki problemlerdir. Atriyal fibrilasyon nedenleri şunları içerebilir:
- Doğuştan gelen bir kalp sorunları
- Kalp piliyle ilgili bir sorun
- Obstrüktif uyku apnesi adı verilen uyku bozukluğu
- Kalp krizi
- Kalp kapak hastalığı
- Yüksek tansiyon
- Zatürre dahil akciğer hastalıkları
- Koroner arter hastalığı olarak adlandırılan arterlerin daralması veya tıkanması
- Aşırı aktif tiroid ve benzeri hastalıklar
- Virüslerden kaynaklanan enfeksiyonlar
Atriyal Fibrilasyonun Risk Faktörleri Nelerdir?
Hastalığın görülme riski yaşlandıkça artabilir. Bu nedenle risk faktörlerin bilinmesi ve doktor kontrolü önemlidir. Risk altında olan kişilerin erken teşhis için kalp ve nabız fonksiyonlarını düzenli olarak kontrol ettirmeleri önemlidir.
- Yaş: Yaşlandıkça afib riski artar. Özellikle 60 yaş ve üzerindeki bireylerde rahatsızlığın görülme sıklığı daha yüksektir.
- Kafein, sigara, alkol, nikotin veya zararlı madde kullanımı: Kafein, sigara, alkol, nikotin veya zararlı madde kullanımı kalbin daha hızlı atmasına neden olabilir. Bu durum daha ciddi kalp ritim bozukluğunun oluşmasına yol açabilir.
- Mineral seviyesindeki değişiklikler: Kanda bulunan potasyum, sodyum, kalsiyum ve magnezyum gibi mineraller kalbin düzenli olarak çalışmasında rol alırlar. Bu mineraller seviyelerindeki düzensizlik kalp ritim bozukluğunun oluşmasına etki edebilir.
- Kalp hastalıkları: Kalp hastalıkları, özellikle koroner arter hastalığı, kalp kapak hastalıkları, kalp kası hastalıkları ve kalp ameliyatları atriyal fibrilasyon riskini artırabilir.
- Yüksek tansiyon: Yüksek kan basıncına sahip olmak kalp ve damar sağlığını olumsuz yönde etkileyerek atriyal fibrilasyon riskini artırabilir. Zamanla yüksek tansiyon kalbin bir kısmının sertleşmesine ve kalınlaşmasına neden olabilir. Kalp dokularındaki sertleşme veya kalınlaşma kalp atışı sinyallerinin kalpten geçme şeklini değiştirebilir.
- Diğer hastalıklar: Diyabet, kronik böbrek hastalığı veya akciğer hastalığı gibi rahatsızlıklar kalp damarlarına, sinir sistemine zarar verebilir ve bu da kişilerde atriyal fibrilasyonun görülme riskini artırabilir.
- Bazı ilaçlar ve takviyeler: Reçeteli bazı ilaçlar ve reçetesiz satın alınan bazı öksürük ve soğuk algınlığı ilaçları düzensiz kalp atışlarına neden olabilir.
- Uyku Apnesi: Uyku apnesi, uyku sırasında solunum duraklamalarına yol açar ve bu da atriyal fibrilasyon riskini artırabilir.
- Tiroid hastalığı: Aşırı aktif tiroid bezine sahip olmak düzensiz kalp atışına neden olabilir.
- Obezite: Fazla kilo veya obezite, kalp sağlığını olumsuz etkileyerek atriyal fibrilasyon riskini artırabilir.
- Aile öyküsü: Genetik yatkınlık rahatsızlığın gelişmesine etki edebilir. Aile geçmişinde atriyal fibrilasyonu görülen kişilerde, atriyal fibrilasyon riski artırabilir.
Atriyal Fibrilasyon Tanısı Nasıl Konulur?
Atriyal fibrilasyonu teşhis etmek için doktor öncelikle hasta öyküsünü alır. Beslenme alışkanlıklar ve fiziksel aktivite, aile geçmişi, semptomlar ve risk faktörleri incelenir. Doktor tarafından daha sonra hastaya aşağıdakileri içeren bir fiziksel muayene yapılır:
- Steteskopla kalp ritminizi dinleme
- Nabzınızı ve kan basıncınızı kontrol etme
- Tiroid problemlerini belirlemek için tiroid bezinizin boyutunu kontrol etme
- Kalp yetmezliğini tanımlamak için ayaklarınızda veya bacaklarınızda şişlik olup olmadığına bakma
- Kalp yetmezliğini veya enfeksiyonu tespit etmek için akciğerlerinizi dinleme
Fiziksel muayeneye ek olarak, doktor tarafından teşhise yardımcı olmak için aşağıdaki testler istenebilir. Bu testler şunları içerebilir:
- Elektrokardiyogram (EKG): EKG genellikle doktor tarafından tercih edilen ilk test yöntemidir Ağrısızdır ve yaklaşık üç dakika gibi kısa bir sürede sonuç alınabilir. Kalbin elektrik sinyallerini ölçüp kaydeder ve doktora kalbinizin normal şekilde atıp atmadığı hakkında bilgi verebilir.
- Ekokardiyogram (EKO): EKO, kalbin hareketini göstermek için ultrason teknolojisini kullanımını içerir. Kan akışı ve kalp kası kasılmaları ile ilgili sorunları ortaya çıkarabilir.
- Kan testleri: Bazen kandaki dengesizlikler rahatsızlığa neden olabilir. Basit kan testleri potasyum ve tiroid hormon seviyenizi gösterebilir.
Ayrıca bazı durumlarda doktor kalbin günlük yaşamda nasıl çalıştığını kontrol etmek isteyebilir. Bu durumda, hastadan kalp aktivitesini kaydetmek için taşınabilir bir tıbbi cihaz takması istenebilir.
Atriyal Fibrilasyon Tedavisi Nasıl Yapılır?
Afib tedavisinin ana hedefleri çoğunlukla kalp atış hızınızı kontrol etmek, normal kalp ritminin yeniden kazanılması ve felç geçirme riskini azaltmaktır. Semptomlara bağlı olarak doktor çoğunlukla tedaviye yardımcı olup olmadığını görmek için ilaç tedavisi uygulayabilir. Kalp ritim bozukluğu tedavisi şunları içerebilir:
- İlaç tedavisi: Doktorlar genellikle atriyal fibrilasyonun kontrol altına alınması için antiaritmik ilaçlar reçete ederler. Bu ilaçlar, kalp atışlarını düzenlemeye yardımcı olabilir ve semptomları azaltabilir. Ayrıca kan inceltici ilaçlar da reçete edilebilir, bu ilaçlar kan pıhtılarını önleyerek inme riskini azaltabilir.
- Elektriksel kardiyoversiyon: Bu prosedürde, genellikle ilaç tedavisine yanıt vermeyen veya acil durumlarda doktorlar tarafından kalbi düzenli bir ritme geri getirmek için kontrol edilen bir elektrik şoku kullanır.
- Kateter ablasyonu: Ablasyon, atriyal fibrilasyonun kaynağı olan anormal kalp dokusunun cerrahi olarak yok edilmesini içeren bir işlemdir. Bu prosedür, düzensiz kalp atışlarını kontrol etmede etkili olabilir ve semptomları azaltabilir.
- Kalp pili (Pacemaker) veya implantable cardioverter-defibrillator (ICD): Bazı durumlarda, kalp pili veya ICD gibi cihazlar, kalp ritmini düzenlemeye veya düzensiz kalp atışlarını düzeltmeye yardımcı olmak için cerrahi olarak implante edilebilir.
- Maze prosedürü: Kalp ritim bozukluğu ameliyatı yöntemlerinden olan maze prosedürü anormal sinyalleri bloke eden labirent düzeninde skar dokusunun oluşturulmasın içerir. Oluşturulan labirent benzer desen, anormal sinyallerinin geçmesini engeller ancak normal kalp atışı sinyallerinin geçmesine izin verir. Bu prosedürünün başarı oranı oldukça yüksektir.
- Yaşam tarzı değişiklikleri: Sağlıklı yaşam tarzı seçimleri, atriyal fibrilasyonun tedavisinde önemli bir rol oynar. Bu değişiklikler arasında doktor kontrolünde düzenli egzersiz, stres yönetimi, sağlıklı beslenme, sigara, alkol ve zararlı madde kullanımından kaçınma yer alır.
Sık Sorulan Sorular
Atriyal Fibrilasyon Nelere Sebep Olur?
Atriyal fibrilasyon, düzensiz ve hızlı kalp atışlarına neden olarak kalp odacıklarının (atriyumların) etkili çalışmasını engeller. Bu durum kanın normal akışını bozabilir ve pıhtı oluşumunu artırarak inme riskini yükseltebilir. Ayrıca, atriyal fibrilasyonun uzun süreli varlığı, kalp yetmezliği gibi ciddi kalp problemlerine yol açabilir.
Atriyal Fibrilasyon Kimlerde Görülür?
Atriyal fibrilasyon genellikle yaşlı bireylerde daha sık görülür, Bununla birlikte, hipertansiyon, kalp hastalıkları, diyabet, obezite gibi risk faktörleri taşıyan her yaş grubundan insanlar da atriyal fibrilasyon geliştirebilir.
Atriyal Fibrilasyon Tehlikeli midir?
Atriyal fibrilasyon, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir durumdur. Düzensiz kalp atışları kan pıhtılarının oluşma riskini artırarak inme riskini yükseltebilir. Ayrıca, uzun süreli olarak tedavi edilmezse, kalp yetmezliği gibi diğer kalp problemlerine neden olabilir.
Atriyal Fibrilasyonda Kalp Nasıl Çalışır?
Atriyal fibrilasyonda, normalde koordineli olarak atması gereken kalbin üst odacıkları olan atriyumlar düzensiz ve hızlı bir şekilde kasılır veya titrer. Bu durumda, kalbin ritmi ve kalp ritim hızı bozulur. Bozulan kalp ritmi kanın düzenli bir şekilde pompalanması engellenebilir.
Kalp Ritim Bozukluğuna Hangi Bölüm Bakar?
Kalp ritim bozukluklarının teşhis ve tedavisi genellikle kardiyoloji uzmanları tarafından yapılır. Kardiyologlar, kalp ritim bozukluklarını teşhis ve tedavi yöntemlerini belirlemek için hastanın tıbbi geçmişini ve semptomlarını değerlendirirler.
Atriyal Fibrilasyon Kaç Dakika Sürer?
Atriyal fibrilasyonun süresi kişiden kişiye ve atak tipine göre değişir. Bazı hastalarda sadece birkaç dakika sürerken, bazılarında saatler, günler veya hatta aylarca sürebilir. Atriyal fibrilasyonun süresi, birçok faktöre bağlıdır, ancak tedavi ve kalp ritminin kontrol altına alınması genellikle atakların süresini kısaltmaya yardımcı olabilir.
Kalp ritim bozukluğu belirtileri yaşıyorsanız geç kalmayın. Hisar Hospital Kardiyoloji Uzmanları, kişiye özel tanı ve tedavi seçenekleriyle yanınızdadır.
Randevu almak için hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz.
