Nükleer tıp; güvenli, ağrısız ve ucuz bir şekilde vücudun herhangi bir bölgesinin görüntülenmesini ve hastalıkların tedavisini sağlayan tıp branşıdır. Yalnız anatomik bilgiler veren tanısal radyolojiden farklı olarak nükleer tıp yöntemleri ile herhangi bir organın yapı ve fonksiyonu hakkında bilgi sahibi olunur. Nükleer tıp yöntemleri ile ciddi rahatsızlıkların teşhisi, tedavisi ve takibi mümkün olur. Genellikle hastalıklar diğer radyolojik yöntemlerle saptanabilir hale gelmeden ve klinik bulgular gelişmeden önce, yani hastalığın erken döneminde nükleer tıp yöntemleri ile tespit edilebilirler. Böylece hastalık daha fazla ilerlemeden ve daha başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Nükleer görüntüleme için çok küçük miktarda radyoaktif madde ve radyofarmasötik kullanılır. Farmasötikler vücuda verildiğinde özgül olarak herhangi bir organa, kemiğe veya dokuya bağlanan maddelerdir. Radyoaktif madde ile bağlandığında radyofarmasötik adını alır ve görüntülenmesini istediğimiz organa gidip bağlanır ve beraberindeki radyoaktivite sayesinde gamma ışınları yayarak o organın gamma veya PET kameraları ile görüntülenmesini sağlar. Bu kameralar bilgisayarlarla bağlantılıdır ve böylece vücudun görüntülenen bölümü hakkında veriler ve bilgiler elde edilir. Nükleer tıp uygulamaları ile vücudun aldığı radyasyon dozu radyolojik X-ışını tanı yöntemleri ile yaklaşık aynı seviyelerdedir. Nükleer tıpta sık kullanılan teknikler şöyle sıralanabilir. Planar görüntü- organın iki boyutlu görüntüsü ve fonksiyonu hakkında bilgi verir. SPECT-organın üç boyutlu görüntüsü ve fonksiyonu hakkında bilgi elde edilir. PET-spesifik bir organ, tümör veya herhangi bir aktif metabolik alanda fonksiyon hakkında bilgi verirken aynı zamanda üç boyutlu görüntüleme sağlar.
Nükleer tıp genellikle tanısal amaçlı kullanılmakla birlikte, bazı hastalıkların tedavisinde önemli bir yere sahiptir. Nükleer izotopların tedavide en sık kullanıldığı durumlar; tiroid ve prostat kanserleri, hipertiroidizm, polistemiavera (kanda anormal kırmızı hücre artışı) ve kemik kanseri ağrılarıdır. Nükleer tıp departmanımızda kardiyovasküler, muskuloskeletal, pulmoner, endokrin, nöroloji, genitouriner ve gastrointestinal sistemlerini kapsayan çeşitli hastalıkların tanı yöntemleri uygulanmaktadır. Sintigrafik çekimler çift başlı Philips gama kamera ile yapılmaktadır.
Nükleer Tıp Uygulamaları
Endokrinolojide
- Tiroid Sintigrafisi: Guatr tanı ve tedavi takibi, tiroid bezinin az veya çok çalışma durumları, nodüllerin değerlendirilmesi, ameliyat sonrası takip.
- Paratiroid Sintigrafisi: Yükselen kan kalsiyum nedenlerini araştırma, lezyon (adenoma) tespiti.
Enfeksiyonda
- İşaretli Beyaz Küre Çalışması
- İşaretli İmmünglobülinler (Human Poliklonal Immünglobülinler)
Gastrointestinal Sistem
- Karaciğer-Dalak Sintigrafisi: Abdominal ağrı, fonksiyon bozuklukları; iltihabi durumlar, ameliyat sonrası komplikasyonlar mevcut lezyonların incelemesi için yapılır.
- Gastroözefagial Reflü Sintigrafisi
- Ösefagus transit çalışması
- Gastrik Boşalma Çalışması (sıvı ve katı)
- Hepatobilier Sintigrafi: fonksiyon bozuklukları; iltihabi durumlar
- Gastrointestinal Kanama Çalışması
- Meckel Divertikülü Sintigrafisi
- Tükrük Bezi Sintigrafisi
Genitoüriner Sistem
- Böbrek Korteks Sintigrafisi (Statik Böbrek Sintigrafisi)
- Dinamik Böbrek Sintigrafisi (Renogram)
- Diüretikli Böbrek Sintigrafisi ( Diüretik Renogram )
- Kaptoprilli Böbrek Sintigrafisi (Kaptopril Sintigrafisi)
Kardiyovasküler Sistem
- Miyokard Perfüzyon Sintigrafisi: Enfarktüs, iskemi alanı tayini, ejeksiyon fraksiyonu, kalp kası viabilitesi, kalp yetmezliği,
- MUGA: Kalbin bütün veya bölgesel hareket bozukluklarının tespitini yapan bir testtir. Kalbe zarar verebilecek tedavilere başlamadan önce ve sonra yapılması önerilir.(özellikle kanserli hastalarda kemoterapi sonrası kalbin bölgesel ve total EF incelemek için yapılır)
Kas-İskelet Sistemi
- KemikSintigrafileri:Primer veya metastazda kanserin kemiklere yayılım derecesi veya ağrı nedenlerini araştırma, spor yaralanmalarında ayırıcı tanı, kırıkların erken dönemde tespiti
- KemikİliğiSintigrafisi
Pulmoner Sistemde
- Akciğer Perfüzyon sintigrafisi: Kan akımında ve/veya havayolunda obstrüksiyon, pulmonerembolus teşhisinde olasılık tayini. Akciğer kanseri operasyonu öncesinde akciğer fonksiyonlarının değerlendirilmesi için de yapılmaktadır
- Akciğer perfüzyon/ventilasyon sintigrafisi: Kan akımında ve/veya havayolunda obstrüksiyon, pulmoner embolus teşhisinde olasılık tayini
- Akciğer kantitatif perfüzyon sintigrafisi: Akciğer kanseri operasyonu öncesinde akciğer fonksiyonlarının değerlendirilmesi için de yapılmaktadır
Santral Sinir Sisteminde
- Beyin Perfüzyon Sintigrafisi (Perfüzyon SPECT): Epilepsi, tümörler, kan dolaşım yetmezliği, özellikle Alzheimer riski olan vakalarda klinik bulguların gelişmesinden de önce teşhisin sağlanmasında en hassas testtir.
Diğer hizmetler
- Gözyaşı Yolları Sintigrafisi: Gözyaşı yollarındaki tıkanıklığın tanısında en duyarlı ve ağrısız testtir.
- Lenfosintigrafi: Lenfatik Drenajın ve lenf yollarındaki tıkanıklığın nedenlerinin araştırılması,ayrıca meme ve prostat kanser gibi hastalıklarda bekçi lenf nodutesbit ve işaretleme için yapılır.
- Testis Sintigrafisi: Ağrılı testis değerlendirilmesinde ayırıcı tanıya yardımcı.
- Meme kanseri: Ameliyat öncesinde ilgili memeye yapılan enjeksiyonla lenfatik drenajı gösteren cerrahiye yardımcı preoperatif lenfosintigrafi.
- Talyum-201 TümVücutTarama.
- Sesta MIBI ile tüm vücut tümör tarama
- Tirotoksikozda Radyoaktif İyot Tedavisi
- Fosfor –32 Tedavisi
- Radyonüklid Sinovektomi.
- Kemik metastazlarına bağlı şiddetli ağrısı olan vakalarda ağrı palyasyonu amacıyla yapılan Radyonüklid Tedavi
