Kadın vücudu, hormonların düzenlediği döngülerden, menstruasyon ve menopoz gibi süreçlerden geçer. Doğurganlık ve doğum kontrolü de dahil olmak üzere çeşitli üreme sorunları kadınların büyük bir kısmı için endişe kaynağıdır. Kadınların ayrıca meme ve pelvik organ kanserleri bakımından da düzenli takip altında olması gereklidir. Hamilelik ve daha birçok durumda kadınların hassas ve karmaşık sağlık taramalarına ihtiyaçları vardır. Kadın hastalıkları ve doğum uzmanları, bu konularda profesyonelleşmiş hekimlerdir ve kadınların benzersiz tıbbi ihtiyaçlarına en etkili bakım bu uzmanlar tarafından gerçekleştirilir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Nedir?
Kadın hastalıkları ve doğum, hamilelik döneminde, doğum sırasında ve doğumun ardından kadınların ve bebeğin bakımı konusunda uzmanlaşmış bir tıp branşıdır. Hamilelik sırasında gelişen komplikasyonları teşhis ve tedavi eder. Doğum öncesi taramalar, muayeneler ve laboratuvar testleri, bebeğin boyutunun, büyümesinin ve rahimdeki konumunun değerlendirilmesi, doğumsal anomalilerin tespit edilmesi kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarının sorumluluğundadır. Ayrıca menopoz, kadın üreme organları ile ilgili hastalıkların, hormon sorunları, doğum kontrolü ve kısırlık gibi diğer sağlık sorunlarının teşhis ve tedavisi konusunda da uzmanlaşlardır. Kadın hastalıkları ve doğum branşı jinekoloji olarak da bilinir.
Kadın Hastalıkları Nelerdir?
Kadın hastalıklarının birçok farklı çeşidi bulunmaktadır. Gebelikle ilgili durumlarla kadın doğum servisleri ilgilenirken diğer rahatsızlıklarla kadın hastalıkları ilgilenir. Kadın üreme sistemin üyeleri olan rahim, fallop tüpleri, yumurtalıklar, hormonlar ve göğüslerde gelişen bazı patolojik durumlardan kısaca şu şekilde bahsedilebilir:
- Menopoz: Menopoz, adet döneminin art arda 12 aydan uzun süredir kesilmesi hali şeklinde tanımlanabilir. Yaşamın bu aşamasında üreme dönemi geride kalmıştır. Menopoz sonrası dönemde yumurtalıklar östrojen ve progesteron isimli hormonları çok az üretmeye başlar. Bu hormon seviyelerinin düşüklüğüne bağlı olarak birtakım yan etkiler gelişebilir. Bu yan etkiler sıcak basmaları, vajinal kuruluk, uykusuzluk, cilt kuruluğu, ağırlık değişiklikleri, idrar kaçırma ve depresif ruh hali şeklinde sıralanabilir. Ortalama olarak 51 yaş civarında menopoza girilir. Menopoz sonrası dönemde kalp-damar hastalığı, osteoporoz, vajinal atrofi ve zihinsel sağlık sorunları gelişebilir.
- Endometriozis: Endometriozis günlük yaşamı etkileyebilecek yaygın ve ağrılı bir durumdur. Uterusun astarına benzer dokunun vücudun diğer kısımlarında büyüdüğü bir hastalıktır. Bu dokular yanlış yerlerde büyüme gösterdiğinde günlük yaşamı etkileyebilecek rahatsız edici semptomlara neden olabilir. Endometriozis bazı hastalarda doğurganlık sorunlarına da yol açabilir. Endometriozis rahim dışında ve arkasında, fallop tüplerinde, yumurtalıklarda, vajinada, periton zarında, mesanede, bağırsaklarda, rektum ve diyaframda gelişebilir. Endometriozis en sık 25-40 yaş arasındaki kadınları etkiler ve birçok kişi menopozdan sonra endometriozis semptomlarından kurtulur. Genetik yatkınlığı bulunan bir hastalık olsa da erken adet görme, adet döngüsündeki bozukluklar, akıntı süresi, rahim veya fallop tüplerinde gelişen kusurlar endometriozis için risk faktörlerinden bazılarıdır. Hastalık belirtileri arasında ise şiddeti adet krampları, karın ağrısı, sırt ağrısı, cinsel birliktelik sırasında ağrı, kısırlık ve ağrılı bağırsak hareketleri bulunur.
- İdrar tutamama: Genellikle hamilelik, doğum ve menopozla ilgili bir hastalıktır. Bu hastalığın nedeni olarak kadınların pelvik kaslarının zaman içerisinde zayıflaması kabul edilir. Ayrıca hormonal değişikliklerin de mesane kontrolünü değiştirebileceği bilinir. Hamilelik döneminde gerçekleşen idrar kaçırma, rahmin büyüyerek mesaneye baskı yapması nedeniyle gerçekleşir. Bu durum çoğunlukla bebek doğduktan sonra geçer. İdrar kaçırma her iki cinsiyette de karşılaşılan bir hastalık olsa da kadınlarda daha sık görülür. Egzersiz sırasında, öksürük, gülme, hapşırma eylemleri sırasında idrar kaçırılabilir.
- Yumurtalık kanseri: Yumurtalık kanseri, kadın üreme sisteminin önemli bir parçası olan yumurtalıklarda başlar. Kanserin tespit edilmesi bazen zordur, çünkü semptomlar ileri aşamalara kadar ortaya çıkmayabilir. Yumurtalık kanseri ameliyat, kemoterapi gibi tedaviler ile giderilmeye çalışılır. Belirtiler arasında değişen bağırsak alışkanlıkları, karın büyüklüğünde artış, sık idrara çıkma, vajinal akıntı, anormal kanama, adet döngüsü dışında kanama, karın ağrısı, rahatsızlık veya şişkinlik bulunur.
- Rahim sarkması: Rahim etrafındaki kas ve dokuların zayıflaması durumudur. Rahmin sarkmasına veya vajinanın düşmesine neden olur. Doğum yapmış her kadının başına gelebilir, ancak sıklıkla menopozdan sonra veya çoklu vajinal doğum yapmış kadınlarda görülür. En yaygın nedeni menopoz olarak kabul edilebilir. Çünkü menopoz döneminde azalmaya geçen östrojen hormonu pelvik kasların güçlü tutulmasına yardımcı olur. Azalmaya bağlı olarak pelvik kaslar zayıflayarak gevşer. Rahim sarkması 1. aşamadan 4. aşamaya doğru hafiften şiddetliye gidecek şekilde sınıflandırılır. Hafif vakalar genellikle tedavi gerektirmez, ancak ciddi vakalar işeme ve normal bağırsak hareketlerini zorlaştırabilir. Pelviste ağırlık, dolgunluk, baskı hissi veya ağrı, cinsel birliktelik sırasında ağrı, vajina açıklığından düşen rahim dokusu, kabızlık, idrar kaçırma ve sık işeme isteği belirtiler arasında sayılabilir.
- Kısırlık: Kısırlık genel olarak bir yıl boyunca korunmasız ilişkinin ardından gebelik oluşmaması durumu şeklinde tanımlanabilir. Kısırlığın kadınlara bağlı nedenleri arasında yumurtlama bozuklukları, vajina, rahim veya fallop tüplerindeki yapı bozuklukları, böbrek hastalıkları, hipofiz bezi bozuklukları, çölyak hastalığı, cinsel işlev bozuklukları, adet bozuklukları ve endometriozis bulunur. Ana belirti korunmasız birlikteliklerin sonucunda hamile kalamamak olsa da, pelvik veya karın ağrısı, düzensiz vajinal kanama ve adet dönemleri de önemli belirtiler arasındadır. Kısırlık tanısı konulan hastalar için üreme sağlığı ve tüp bebek merkezi bünyesinde özel tanı ve tedavi yöntemleri sunulmaktadır.
Kadın Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?
13-15 yaşlarından itibaren her kadının düzenli olarak bir kadın hastalıkları uzmanına görünmesi gereklidir. Bu düzenli muayeneler olası bir hastalığın erken teşhisine olanak tanır. Kadın hastalıkları ile ilgili genel belirtiler kısaca şu şekilde sıralanabilir:
- Göğüs etrafında herhangi bir kitle veya kist oluşumu,
- Cinsel sorunlar, ilişki sırasında ağrı,
- Vajinal akıntı,
- Düzensiz ve ağrılı regl dönemleri,
- Pelvik ağrı,
- Korunmasız cinsel birlikteliğe rağmen gebe kalamama,
- Vajina veya vulvada herhangi bir şişlik veya sivilce,
- Vajinal bölgede büyümeler, yaralar veya kistler.
Kadın Hastalıklarının Tanısı Nasıl Konulur?
Kadın hastalıklarının tanısına yönelik değerlendirmelere tansiyon, kilo, ateş, kan ve idrar testleri ile başlanır. Uzmanlar kapsamlı bir tıbbi sağlık sorgulaması yapacak ve aile öyküsü talep edecektir. Pelvik ve meme muayeneleri yapılacaktır. Pap smear testinin gerekli görüldüğü durumlarda rahim ağzı dokusundan örnek alınır. Kanserli hücreleri tanımlamak için endometrial biyopsi alınabilir. Kolposkopi, sonohisterografi, histeroskopi gibi diğer tanı prosedürleri de kullanılabilir. Hamilelik durumunda doğum öncesi taramalar, muayeneler ve laboratuvar testleri yapılır. Bebeğin boyutu, büyümesi ve rahim içindeki konumu değerlendirilir. Hamilelik sürecini izlemek için ultrason, kan testleri, idrar tahlilleri ve diğer araçlar kullanılır.
Kadın Hastalıklarının Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kadın hastalıklarının tedavisi hastalığı türüne ve ciddiyetine bağlı olarak farklılık gösterir. İlk aşamada ilaç tedavileri tercih edilir. Bu ilaçlar ağrıyı hafifletmek, enfeksiyonu gidermek veya hormon dengesizliklerini tedavi etmek gibi amaçlarla kullanılabilir. Yumurtalık kistleri gibi durumlarda cerrahi operasyonlar tercih edilebilir. Bu prosedürlere ek olarak fiziksel terapiler, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, stresten uzak durma gibi yaşam tarzı değişiklikleri de uygulanabilir.
Sık Sorulan Sorular
Kadın Hastalıkları Ve Doğum Neye Bakar?
Kadın hastalıkları ve doğum, başta gebelik ile ilgili tüm süreçler olmak üzere, menopoz, vajinal enfeksiyonlar, idrar yolu enfeksiyonları, rahim ağzı kanseri, polikistik over sendromu, adet düzensizlikleri ve daha birçok hastalığın teşhis ve tedavisiyle ilgilenir.
Kadın Doğum Ve Kadın Hastalıkları Aynı mı?
Kadın doğum ve kadın hastalıkları farklı tıp alanlarıdır. Kadın doğum, gebelik, doğum, doğum sonrası bakım ve sağlığı ile ilgilenirken; kadın hastalıkları yani jinekoloji, kadınların üreme sistemleri ve hormonları ile ilgili durumları inceler.
Kadın Doğum Doktoru Hangi Tahlilleri İster?
Kan, idrar, pap smear, hormon testleri, ultrasonografi, mamografi, rahim ağzı taramaları ve diğer bazı özel tahlil ve incelemeler talep edilebilir.
Kadın Doğum İlk Muayenede Ne Yapılır?
İlk muayene sırasında hekim, hastanın detaylı tıbbi geçmişini alır, genel sağlık durumunu değerlendirir, gerekli tahlil ve tetkikleri talep eder. Gerekli görmesi halinde jinekolojik muayeneye başvurur. Dış ve iç genital bölge değerlendirilir.
Kadın Doğuma Hangi Şikayetlerle Gidilir?
Kadınlar olağandışı, şiddetli kramplar, menstruasyon değişiklikleri, cinsel birliktelik sırasında ağrı, sık, istemsiz ve ağrılı idrara çıkma, bel soğukluğu, klamidya veya frengi gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar nedeniyle kadın doğum servisine başvurabilir. Ayrıca gebelik ve düşük ihtimali söz konusu ise bir kadın doğum uzmanına başvurulmalıdır.
Kadın Doğum Doktoruna Giderken Nelere Dikkat Edilmeli?
Kadın doğum doktoruna giderken soru ve şikayetlerinizi net olarak belirtecek şekilde kendinizi hazırlamalısınız. Sağlık geçmişiniz hakkında kapsamlı bir bilgilendirme hazırlamalısınız. Ayrıca muayene sırasında rahat etmenizi sağlayacak kıyafetler tercih etmeli ve hijyen kurallarını yerine getirmelisiniz.
Adet Düzensizliği İçin Muayene Nasıl Yapılır?
Polikistik over sendromu, anoreksiya bulimia veya aşırı kilo alımı gibi yeme bozuklukları, endometriozis, rahim ağzı ve rahim kanserleri, tiroid bozuklukları da dahil olmak üzere birçok hastalık adet düzensizliği yapar.
Kadın hastalıkları, genellikle geç belirti veren ancak ihmal edilmemesi gereken sağlık sorunlarıdır. Hisar Hospital Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği’nde düzenli sağlık kontrolleri sayesinde, bu hastalıkların erken teşhisi ve etkin tedavisi mümkündür. Özellikle gebelik sürecinde yapılan periyodik muayeneler, hem anne adayının hem de bebeğin sağlığı açısından hayati öneme sahiptir. Gebelik öncesi, gebelik süreci ve doğum sonrası dönemlerde sunulan kapsamlı sağlık hizmetleri ile olası risklerin önüne geçilebilir. Kadın sağlığınızı korumak ve düzenli kontrollerinizi yaptırmak için Hisar Hospital Kadın Hastalıkları ve Doğum bölümünden uzman hekimlerimizden randevu alabilirsiniz.
