Kalpten çıkan ana atardamar aort olarak adlandırılır. En büyük atardamar olan aort damarında zaman zaman çeşitli hasarlar meydana gelebilir. Bu gibi durumlarda aort ameliyatı gerekebilir. Aort ameliyatları önceden sadece açık ameliyat şeklinde yapılırken gelişen teknoloji ile birlikte EVAR ve TEVAR adında kapalı yöntemler de kullanılmaya başlanmıştır. EVAR ve TEVAR nedir, nasıl yapılır tarzı soruların daha kapsamlı yanıtlarını öğrenmek için yazının devamını okuyabilirsiniz.
EVAR Nedir?
EVAR İngilizce “Endovasküler Aort Onarımı” teriminin kısaltmasıdır. Bu bir tıbbi prosedürdür ve genellikle abdominal aort anevrizmalarının tedavisinde kullanılır. An abdominal aort anevrizması karın bölgesindeki ana atardamarın genişlemesidir. EVAR ameliyat gerektirmeyen bir minimal invaziv tekniktir. EVAR prosedürü bir arteriyel girişim noktasına yerleştirilen küçük bir kateterin kullanılmasıyla gerçekleştirilir. Bu kateter hasta için daha az invaziv ve hızlı bir iyileşme süreci sunar. Kateter damar içerisinden anevrizma bölgesine ilerletilir ve bir stent grefti (genellikle metal bir ağ şeklinde) yerleştirilir. Stent grefti anevrizma bölgesini güçlendirerek anevrizmanın büyümesini veya yırtılmasını önlemeye çalışır.
TEVAR Nedir?
TEVAR, yani Transkateter Aortik Stent Grefti olarak da bilinen endovasküler bir işlemdir. “TEVAR” terimi, Türkçede “aortik stent grefti ile transkateter aortik endovasküler onarım” anlamına gelir. Bu prosedür aort anevrizmaları ve aort diseksiyonları gibi aort hastalıklarının tedavisinde kullanılan bir cerrahi müdahale yöntemidir.
TEVAR açık cerrahi girişim gerektirmeden minimal invaziv bir yaklaşımla uygulanır. İşlem sırasında, bir arteriyel erişim noktası kullanılarak kateter yoluyla aort içine yerleştirilen bir stent greft kullanılır. Stent greft anevrizmanın veya yırtığın bulunduğu bölgeye yerleştirilerek anevrizma veya diseksiyonun tedavi edilmesini sağlar. TEVAR özellikle anevrizma veya diseksiyon nedeniyle aortun çeşitli bölgelerindeki anormallikleri tedavi etmek için kullanılır. Ayrıca aort koarktasyonu gibi bazı darlık durumlarında da etkili olabilir.
TEVAR modern tıp alanında önemli bir gelişmedir ve aort hastalıklarının tedavisinde etkili bir seçenek olarak kabul edilir. Ancak her tıbbi müdahale gibi TEVAR prosedürü de riskler içerir ve her hasta için en uygun tedavi planının belirlenmesi için doktor önerilerine başvurulmalıdır.
Tanısı Nasıl Konulur, Nasıl Teşhis Edilir?
EVAR (Endovasküler Aortik Stent Grefti) ve TEVAR (Transkateter Aortik Stent Grefti) tanısını koymak için bir dizi tanı yöntemi kullanılabilir. Bu yöntemler şunları içerir:
Fizik Muayene: Hastanın semptomları ve tıbbi öyküsü dikkate alınarak bir fizik muayene yapılır. Bu anevrizmanın veya aort diseksiyonunun belirtilerini, genişlemiş bir aortu veya başka komplikasyonları tespit etmeye yardımcı olabilir.
Görüntüleme Testleri:
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): BT taraması, aortun detaylı görüntülerini elde etmek için kullanılır. Anevrizma veya diseksiyonun boyutunu, konumunu ve şeklini belirlemeye yardımcı olur.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): MRG, aortun detaylı görüntülerini sağlar ve anevrizma veya diseksiyonun yanı sıra çevreleyen dokuları da değerlendirmeye yardımcı olur.
- Anjiyografi: Anjiyografi, bir kateter aracılığıyla kontrast madde enjekte ederek aortun röntgen görüntülerinin elde edilmesini sağlar.
Ekokardiyografi: Ekokardiyografi ses dalgaları kullanarak kalp ve aortun görüntülerini elde etmeyi sağlar. Bu yöntem aort diseksiyonunu veya anevrizmayı teşhis etmede yardımcı olabilir.
Kan Testleri: Kan testleri anevrizma gibi durumların yol açtığı hasarı tespit etmek için kullanılabilir. Örneğin, D-dimer testi kanama ve pıhtılaşma belirteçlerini ölçebilir.
EVAR ve TEVAR tanısı genellikle bu tanı yöntemlerinin bir kombinasyonunun kullanılmasını gerektirir. Tanı süreci bir kardiyolog veya damar cerrahı tarafından yürütülür ve hastanın belirtileri, risk faktörleri ve görüntüleme bulguları dikkate alınarak yapılır. Tanı sonucuna göre uygun tedavi seçeneği belirlenir ve hastaya en iyi bakım sağlanır.
Ameliyatı Nasıl Yapılır?
EVAR (Endovasküler Aortik Stent Grefti) ve TEVAR (Transkateter Aortik Stent Grefti) cerrahisi minimal invaziv bir yöntemdir ve genellikle aşağıdaki adımları içerir:
- Anestezi: Hastaya genel anestezi veya yerel anestezi verilir. Anestezi uzmanı hastanın durumuna ve genel sağlık durumuna göre en uygun anestezi türünü belirler.
- Erişim Noktalarının Hazırlanması: Cerrahi ekibin erişim sağlaması için hastanın kasığındaki damarlar steril bir şekilde hazırlanır. Bu noktalardan kateterlerin ve cerrahi aletlerin yerleştirilmesi sağlanır.
- Kateter Yoluyla Stent Greftin Yerleştirilmesi: Cerrah bir arteriyel erişim noktasından ince bir kateteri aort içine yerleştirir. Bu kateter bir kılavuz tüp ile birlikte kullanılır. Stent grefti kılavuz tüp aracılığıyla aortun hasarlı veya genişlemiş bölgesine getirilir.
- Stent Greftin Yerleştirilmesi ve Genişletilmesi: Stent greft hasarlı bölgenin üstüne doğru genişletilir. Bu anevrizmanın veya diseksiyonun düzeltilmesini sağlar. Greft aort duvarına yerleştirilir ve kan akışının düzenlenmesine yardımcı olur.
- Kontrol ve Tamamlama: Stent greftin doğru bir şekilde yerleştirildiğinden ve kan akışının normal olduğundan emin olmak için görüntüleme yöntemleri kullanılır. Cerrah greftin stabil olduğunu ve anevrizmanın veya diseksiyonun tedavi edildiğini doğrular. Daha sonra kateterler çıkarılır ve erişim noktaları kapatılır.
EVAR ve TEVAR cerrahisi genellikle kısa sürede tamamlanır ve açık cerrahiye kıyasla daha az invaziv bir yaklaşım sağlar. Bu hastaların ameliyat sonrası iyileşme sürecini hızlandırabilir ve komplikasyon riskini azaltabilir. Cerrah tarafından belirlenen hasta özelliklerine, anevrizmanın veya diseksiyonun konumuna ve hastanın genel sağlık durumuna göre EVAR veya TEVAR yöntemi tercih edilir.
Sık Sorulan Sorular?
EVAR ve TEVAR hakkında sık sık merak edilen soruları ve yanıtlarını yazının devamında bulabilirsiniz.
EVAR ve TEVAR Arasındaki Fark Nedir?
EVAR (Endovasküler Aortik Stent Grefti) ve TEVAR (Transkateter Aortik Stent Grefti), aort hastalıklarının tedavisinde kullanılan iki farklı yöntemdir. Aralarındaki temel fark, hangi bölgenin tedavi edildiğidir. EVAR karın aort anevrizmalarının tedavisinde kullanılırken TEVAR, göğüs aort anevrizmalarının ve aort diseksiyonlarının tedavisinde kullanılır. Yani EVAR karın bölgesine, TEVAR ise göğüs bölgesine odaklanır. Bu yöntemler minimal invaziv cerrahi teknikleri kullanılarak gerçekleştirilir ve açık cerrahiye kıyasla daha az invaziv olma avantajına sahiptir. Her iki yöntem de aort hastalıklarının tedavisinde etkili ve güvenli seçeneklerdir.
Yöntemin Başarı Oranı Nedir?
EVAR (Endovasküler Aortik Stent Grefti) ve TEVAR (Transkateter Aortik Stent Grefti) yöntemlerinin başarı oranı yüksektir. Bununla birlikte başarı oranı hastanın durumuna, hastalığın ciddiyetine ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir.
Avantajları Nelerdir?
EVAR (Endovasküler Aortik Stent Grefti) ve TEVAR (Transkateter Aortik Stent Grefti) yöntemlerinin birçok avantajı vardır:
- Daha Az İnvaziv: EVAR ve TEVAR işlemleri açık cerrahiye kıyasla daha küçük kesiler yapılır ve içeriye girilen kateterler aracılığıyla işlem gerçekleştirilir. Bu hastaların ameliyat sonrası ağrıyı, enfeksiyon riskini ve iyileşme süresini azaltır.
- Daha Kısa Ameliyat Süresi: EVAR ve TEVAR yöntemleri genellikle daha kısa ameliyat süresine sahiptir. Açık cerrahiye göre daha hızlı gerçekleştirilir, bu da hastaların ameliyat masasında geçirilen süreyi azaltır.
- Daha Az Kan Kaybı: Minimal invaziv yaklaşım kan kaybını azaltır. Bu da transfüzyon ihtiyacını azaltır ve hastaların ameliyat sonrası dönemde daha hızlı iyileşmelerine yardımcı olur.
- Hızlı İyileşme Süreci: EVAR ve TEVAR yöntemlerinde Ameliyat sonrası dönemde hastaların hastanede kalış süresi daha kısa olabilir ve normal aktivitelere dönme süresi azalır.
- Daha Az Komplikasyon Riski: EVAR ve TEVAR açık cerrahiye göre daha az invaziv olduğundan daha az komplikasyon riski taşır. Enfeksiyon veya anesteziye bağlı risklerin oluşma ihtimali daha düşüktür.
En Çok Hangi Yaş Aralığında Görülür?
EVAR (Endovasküler Aortik Stent Grefti) ve TEVAR (Transkateter Aortik Stent Grefti) yöntemleri genellikle yaşlı yetişkinlerde daha yaygın olarak kullanılır. Bununla birlikte, kullanım yaş aralığı hastanın durumuna ve aort hastalığına bağlı olarak değişebilir.
Aort anevrizmaları genellikle ileri yaşlarda daha sık görülür. Bu nedenle EVAR ve TEVAR yöntemleri genellikle 60 yaş ve üstü yetişkinlerde kullanılır. Bununla birlikte bazı durumlarda daha genç hastalarda da bu yöntemler uygulanabilir.
EVAR Ne Kadar Sürer?
EVAR prosedürü yaklaşık olarak 1 ila 3 saat arasında sürebilir. Ancak hastanın durumuna ve tedavi gereksinimlerine bağlı olarak süre değişebilir.
Olası Riskler Nelerdir?
EVAR (Endovasküler Aortik Stent Grefti) ve TEVAR (Transkateter Aortik Stent Grefti) yöntemleri ile ilgili potansiyel riskler şunlardır:
- Kanama: Cerrahi sırasında veya sonrasında kanamalar meydana gelebilir. Bu durumda kan transfüzyonu veya ek müdahale gerekebilir.
- Enfeksiyon: Ameliyat bölgesinde enfeksiyon oluşabilir. Antibiyotik tedavisi veya cerrahi drenaj gerekebilir.
- Stent Komplikasyonları: Stentlerde sızıntı, tıkanma, yer değiştirme veya genişleme gibi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bu durumda revizyon cerrahisi gerekebilir.
- Damar Hasarı: Stent yerleştirilirken veya kateterlerin geçtiği damarlarda hasar meydana gelebilir. Bu durumda kan akımı problemleri ortaya çıkabilir.
- Endoleak: Stent greftinin etrafından sızıntı olabilir, bu durumda anevrizma tekrar genişleyebilir ve düzeltilmesi gerekebilir.
- Organ Hasarı: Stent yerleştirme sırasında yakın organlara zarar verebilir. Bu durumda ilgili organın fonksiyonlarında bozulma olabilir.
- Anestezi Komplikasyonları: Anesteziye bağlı komplikasyonlar, anestezi yan etkileri veya reaksiyonlar oluşabilir.
Bu riskler her hasta için farklı olabilir ve cerrahi öncesi değerlendirme sırasında dikkate alınmalıdır.
Hisar Hospital Intercontinental’de bulunan uzman doktorlar ve son teknoloji ekipmanlar ile hastaların tedavisi güvenli gerçekleştirilebilir. Sizinde aort damarı sorunlarınız varsa erken teşhis ve tedavi için Hisar Hospital’e başvurabilirsiniz.
