Topuk Dikeni (Plantar Fasciitis) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Bazı bireyler zaman zaman topuk dikeni sorunu yaşayabilir. Günlük aktiviteleri yapmayı zorlaştıran topuk dikeni genellikle sabah kalkıldığında ve oturur haldeyken ayağa kalkıldığında hissedilen bir durumdur. Topuk dikeni hakkında merak ettiğiniz diğer detaylar için metnin devamına göz atabilirsiniz.

Topuk Dikeni (Plantar Fasciitis) Nedir?

Topuk dikeni, topuk kemiklerinin altında yer alan ve uzun süreli aşırı stres veya tekrarlayan zorlanmalar sonucunda oluşan bir kemik oluşumudur. Kalsiyum birikmesi ile oluşan bu durum, genellikle ayak tabanında veya topuğun arkasında keskin ve sert ağrılara neden olur. Topuk dikeni plantar fasiit denilen bir rahatsızlıkla ilişkilidir. Plantar fasiit ayak tabanını destekleyen ve topuk kemiğine bağlanan bağ dokusunun iltihaplanmasına yol açar. Bu iltihaplanma vücut tarafından kemik oluşumuyla tepki verir ve sonucunda topuk dikeni oluşur.

Topuk Dikeni (Plantar Fasciitis) Belirtileri

Topuk dikeni belirtileri genellikle ağrı, rahatsızlık ve hareket kısıtlılığı şeklinde ortaya çıkar. Bu belirtiler şunları içerebilir:

• Topuğun altında veya arkasında şiddetli ağrı: Topuk dikeni olan kişiler genellikle topuğun altında veya arkasında keskin ve sert ağrı hissederler. Bu ağrı özellikle sabahları ilk adımlarda veya uzun süre ayakta kaldıktan sonra daha belirgin olabilir.
• Ayak tabanında rahatsızlık: Topuk dikeni rahatsızlığında ayak tabanını destekleyen ve topuğa bağlanan bağ dokusu iltihaplanır. Bu da ayak tabanında genel bir rahatsızlık hissi, yanma veya uyuşma gibi belirtilere yol açabilir.
• Ağrı artışı fiziksel aktivitelerle: Topuk dikeni olan kişilerde fiziksel aktiviteler sırasında veya uzun süreli yürüyüşlerde ağrı artabilir. Bu, topuk dikeni nedeniyle ayakta uzun süre kalmak veya ayakları üzerinde yük taşımakla ilişkilidir.
• Topukta şişlik: Topuk dikeni olan bazı kişilerde topuk bölgesinde hafif bir şişlik görülebilir. Bu şişlik inflamasyon veya dokusal reaksiyonlar sonucu oluşabilir.

Topuk Dikeni Nedenleri ve Risk Faktörleri Nelerdir?

Topuk dikeni oluşumuna neden olan birden fazla durum olabilir. İşte topuk dikeni oluşumuna yol açabilecek bazı nedenler ve risk faktörleri:

• Plantar Fasiit: Plantar fasiit ayak tabanını destekleyen ve topuğa bağlanan bağ dokusunun iltihaplanmasına neden olan bir durumdur. Genellikle uzun süre ayakta kalma ve yanlış ayakkabı seçimi gibi faktörler Plantar fasiite yol açabilir. Aşırı Yüklenme ve Stres: Uzun süreli aşırı yüklenme ve tekrarlayan stres, topuk dikeni oluşumuna yol açabilir. Özellikle ayakta uzun süre kalmak, sert zeminlerde yürümek, koşmak veya zorlayıcı sporlarla uğraşmak topuk dikeni riskini artırabilir.
• Ayak Yapısı ve Biyomekanik Sorunlar: Düz tabanlık, yüksek kemerli ayaklar, aşırı içe basma veya dışa basma gibi ayak yapısı ve biyomekanik sorunlar, topuk dikeni riskini artırabilir.
• Yaş ve Cinsiyet: Yaş ilerledikçe kıkırdak ve bağ dokusu zayıflayabilir, bu da topuk dikeni riskini artırabilir. Ayrıca kadınlarda erkeklere göre topuk dikeni daha sık görülür.
• Obezite: Obezite vücuda fazladan yük bindirir ve ayaklara ekstra baskı uygular. Bu da topuk dikeni riskini artırabilir.
• Ayakkabı Seçimi: Yanlış ayakkabı seçimi topuk dikeni oluşumunu tetikleyebilir. Dar veya sert ayakkabılar, yeterli destek sunmayan veya uygun olmayan tabanlık kullanımı topuk dikeni riskini artırabilir.

Topuk Dikeni Tanı Yöntemleri Nelerdir, Nasıl Teşhis Edilir?

Topuk dikeni teşhis yöntemleri doktorun bu durumu teşhis etmek için kullanabileceği bir dizi testi içerir. Öncelikle doktor hastanın topuk ağrısı, ağırlıkta artış veya spor yaparken hissettiği rahatsızlık gibi şikayetlerini dinleyerek başlar. Bu doğru teşhis için önemli bir adımdır.

Daha sonra hastanın topuğunu muayene eder ve topuğun hassas, şişmiş veya iltihaplı olup olmadığını değerlendirir. Ayrıca hastanın topuğuna baskı uygulayarak ağrıyı tetikleyebilir.

Röntgen topuk dikeni teşhisi için yaygın olarak kullanılan bir görüntüleme testidir. Röntgen çekimi topuk kemiklerinde oluşan çıkıntıları veya kemik çıkıntılarını gösterir. Bu topuk dikeni teşhisinde önemli bir kanıt sağlar. Bununla beraber bazı durumlarda doktor topuk dikeni teşhisini doğrulamak veya diğer olası nedenleri elemek için ultrasonografi veya MRG gibi ileri görüntüleme testlerini isteyebilir. Doktor son olarak hastanın tıbbi geçmişini ve yaşam tarzını değerlendirebilir. Bu bilgiler topuk dikeni gelişiminde rol oynayan faktörleri anlamak ve doğru teşhise ulaşmak için önemlidir.

Topuk Dikeni Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Topuk dikeni tedavisi hastalığın şiddetine göre değişiklik gösterebilir. İşte topuk dikeni için yaygın olarak kullanılan tedavi seçeneklerinin bazıları:

• Dinlenme: Topuk dikeni tedavisinde ilk adım topuğun üzerine fazla yüklenmeyi önlemek için dinlenmektir. Aktiviteleri sınırlamak ve topuğu yoracak sporlardan kaçınmak, iyileşme sürecine yardımcı olabilir.
• Ayakkabı Seçimi: Rahat ve destekleyici ayakkabılar kullanmak, topuk dikeni semptomlarını hafifletebilir. Ayak kemerini ve topuğu destekleyen şok emici tabanlıklar veya ayakkabı içi destekler kullanmak faydalı olabilir.
• Buz Uygulaması: İltihap ve ağrıyı azaltmak için topuğa buz uygulamak etkili olabilir. Buz torbasını topuğa 15 ila 20 dakika süreyle uygulamak ve bunu gün içinde tekrarlamak faydalı olabilir.
• Fizik Tedavi: Fizyoterapistler topuk dikeni tedavisinde önemli bir rol oynayabilir. Manuel terapi, germe egzersizleri, elektrik stimülasyonu ve ultrason gibi tedaviler, ağrıyı azaltabilir, kasları güçlendirebilir ve esnekliği artırabilir.
• Topuk Yastıkları veya Destekleri: Topuk yastıkları veya destekleri topuğa ek destek sağlayarak ağrıyı azaltabilir. Bu destekler topuğun üzerine binen baskıyı azaltarak rahatlama sağlar.
• İlaç Tedavisi: Doktor ağrıyı hafifletmek ve iltihabı azaltmak için nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ ler) önerebilir. Ayrıca topikal ağrı kesiciler veya kortikosteroid enjeksiyonları da kullanılabilir.
• Egzersiz ve Germe: Fizyoterapist eşliğinde yapılan topuk dikeni egzersizleri ve germe hareketleri, topuk kaslarını güçlendirebilir, esnekliği artırabilir ve ağrıyı azaltabilir.
• Özel Ayak Tabanlıkları veya Ortezler: Ayak tabanına özel olarak tasarlanmış tabanlıklar veya ortezler, ayak yapısını destekleyebilir ve topuk dikeni semptomlarını hafifletebilir.
• Şok Dalga Tedavisi: Yüksek enerjili ses dalgaları topuk bölgesine odaklanarak ağrıyı azaltabilir ve iyileşmeyi teşvik edebilir.
• Cerrahi Müdahale: Tedaviye cevap vermeyen veya şiddetli vakalarda cerrahi müdahale düşünülebilir. Cerrahi seçenekler arasında topuk dikeni çıkartılması veya plantar fasya kesilmesi yer alabilir.

 

Topuk Dikeni Hakkında Sık Sorulan Sorular

Topuk dikeni hakkında sık sık merak edilen soruları ve yanıtlarını yazının devamında bulabilirsiniz.

Topuk dikeni tedavi edilmediği zaman bireylerin günlük aktivitelerini yapmalarını engelleyerek hayat kalitelerinin düşmesine yol açabilir. Hisar Hospital’de bulunan alanında uzman doktorlar topuk dikeni olan hastaları kapsamlı şekilde muayene ederek en iyi şekilde tedavi etmeyi amaçlar. Topuk dikeni rahatsızlığınız varsa erken teşhis ve tedavi için Hisar Hospital’e başvurabilirsiniz.