Suçiçeği (Varisella zoster) akut ve bulaşıcı bir hastalıktır. Bir DNA virüsü olan Varicella zoster virüsünden (VZV) kaynaklanır. Bu virüs, Herpes Virüs ailesinin bir üyesidir. Varisella zoster virüs ilk yaptığı enfeksiyon ile kişide suçiçeğine neden olur. Bazen virüs ilk hastalığın ardından lenf bezlerine yerleşerek, vücutta gizli (latent) kalabilir. Bu durumda da fırsat bulduğu ilk anda, kişide ikincil enfeksiyon olarak Herpes zoster hastalığına (zona) yol açar.
Suçiçeği (Varisella zoster) Nedir?
Suçiçeği hastalığı kaşıntılı, kabarcık benzeri deri döküntülerine neden olur. Bu enfeksiyona yol açan virüse, Varisella zoster adı verilir. Suçiçeği oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Ancak günümüzde çok yaygın olarak görülmez. Bunun sebebi çocukluk çağı aşilâma uygulamalarıdır. Çocuklar suçiçeği hastalığı konusunda daha hassas bir grup olsalar da yetişkinler de bu hastalığa yakalanabilirler.
Suçiçeği aşısı bulunmadan önce hemen hemen herkes suçiçeği virüsü taşır ve bu hastalığa yakalanırdı. Ancak aşı uygulamaları ile birlikte suçiçeği görülme oranı da kayda değer bir şekilde azaldı. Günümüzde suçiçeği aşısı rutin aşilâma programlarının bir parçasıdır.
Bir kişi, bir kere suçiçeği geçirdikten sonra başka bir kişiden bu hastalığı tekrar kapamaz. Ancak kişi, aşı olmadıysa suçiçeğine her yaşta yakalanabilir. Suçiçeğine yakalanan yetişkinler, hastalığı çocuklardan daha ağır geçirdiği için ve komplikasyon riskleri daha fazla olduğu için suçiçeğini çocukken geçirmek ya da aşı yaptırarak hastalığı önlemek daha sağlıklıdır.
Suçiçeği Belirtileri Nelerdir?
Yetişkinlerde suçiçeği, çocuklarda suçiçeği ve bebeklerde suçiçeği belirtileri birbirinden farklı olabilir. Ancak genel olarak suçiçeğinin ilk belirtisi iyi hissetmeme hissidir. Erken evre suçiçeği, ya da suçiçeği başlangıcı, kızarıklıkların (suçiçeği döküntüsü) ortaya çıkmasından birkaç gün öncesini belirtir. Bu dönemde görülebilecek bazı suçiçeği belirtileri aşağıdaki gibidir:
- Vücut ağrilârı,
- Ateş,
- Çok yorgun hissediyorum,
- İştah kaybı,
- Baş ağrısı ve
- Suçiçeği döküntüsü.
Hasta, bir ya da iki gün içinde suçiçeğinin en yaygın semptomu olan kaşıntılı döküntüleri gösterir. Bu döküntüler genellikle önce yüzde, göğüste ve sırtta görülür. Lekeler bazen vücudu geri kalanına da yayilâbilir. Şiddetli vakalarda bu deri lezyonları hastanın ağzında, gözlerinde, anüsünde veya cinsel organlarında görülebilir.
Deri lezyonlarının nasıl göründüğünü anlatan üç tane suçiçeği aşaması vardır. Bu aşamalar numara ile ifade edilir:
- Aşama 1: İlk aşamada hasta; kaşıntılı, kabarık şişlikler geliştirir. Bu şişlikler pembe, kırmızı veya ten renginde olabilir. Tıbbi literatürde bu lezyonlara papüller denir. Bunlardan 250 ilâ 500 kadarı hastanın vücudunda ortaya çıkar. Bu aşamada birkaç gün boyunca yeni şişlikler ortaya çıkmaya devam eder.
- Aşama 2: Bir sonraki aşama olan ikinci aşamada, bu şişlikler vezikül adı verilen küçük, içi sıvı dolu kabarcıklara dönüşür. Veziküller patlayıp sızıntı yapmaya başlamadan önce yaklaşık bir gün dayanır.
- Aşama 3: Son aşamada bu açık yaralar kabuklanır. Hasta iyileştikçe yeni şişlikler ortaya çıkmaya devam eder. Aynı anda şişlikler, kabarcıklar ve kabuklanmalar görülebilir yani tüm aşamalar bir arada olabilir. Tüm lekeler kabuk bağlayana kadar hasta, suçiçeği virüsü bulaştırıcısı durumundadır ve hastalığı başkalarına yayabilir.
Suçiçeği belirtileri genellikle 4 ilâ 7 gün kadar sürer. Hastalık bulaşıcı olabileceği için bu süreçte aşılı olmayan kişilerle temasta bulunmamak, hastalığın yayılmaması için oldukça önemlidir.
Suçiçeği Nasıl Olur?
Hasta bir kişinin (virüs kapmış bir kişinin) döküntülerine veya kabarcıklarından çıkan sıvıya temas yolu ile suçiçeği bulaşabilir. Suçiçeği geçiren birinin öksürmesi veya hapşırması durumunda damlacıkların solunması yolu ile de virüs yayilâbilir. Kişi, suçiçeği olduğunda döküntülerin ortaya çıkmasından 1 ilâ 2 gün önce bulaşıcılık başlar ve hastanın tüm kabarcıkları kuruyup kabuklanıncaya kadar devam eder. Virüs kapmış kişinin belirtileri, yaklaşık olarak virüse maruz kaldıktan sonraki 10 ilâ 21 gün içinde ortaya çıkar.
Aşı, suçiçeği için oldukça koruyucudur. Ancak bir yetişkin aşı yaptırmadıysa ve hayatı boyunca hiç suçiçeği geçirmediyse hastalığa yakalanma riski vardır. Özellikle çocukların yanındaysanız ya da bir okulda ya da kreşte çalışıyorsanız bu hastalık için riskiniz daha da yüksektir.
Suçiçeği Tanısı Nasıl Konulur?
Sizde ya da çocuğunuzda suçiçeği olabileceğini düşünüyorsanız en yakın sağlık kuruluşuna başvurmayı düşünebilirsiniz. Bu hastalık için özel bir suçiçeği testi yoktur ancak suçiçeği görsel olarak ayırt etmesi oldukça kolay bir lezyon ortaya çıkarır. Bu nedenle çoğu zaman, suçiçeği tanısı bir hekim tarafından suçiçeği görüntüsü ve diğer semptomların incelenmesiyle konulur. Tanı, hastalıkla mücadele için oldukça önemlidir. Bu süreçte virüsle savaşmak veya suçiçeği nedeniyle oluşabilecek diğer sağlık sorunlarını tedavi etmek için hastalığın geçmesine yardımcı olabilecek ilâçlara ihtiyaç duyulabilir.
Tanı için önemli olabileceği için semptomları gözden geçirmeyi düşünebilirsiniz. Aşağıdaki durumları tecrübe etmeniz halinde, hekiminize bu belirtileri gördüğünüzü bildirmeniz sağlıklı olabilir:
- Döküntüler göze geldiyse ya da her iki gözde de görülüyorsa,
- Döküntüler çok ısınıyor veya hassaslaşıyorsa,
- Döküntüyle birlikte daha ciddi semptomların olduğundan şüpheleniyorsanız (baş dönmesi, kafa karışıklığı, kalp atışının hızlanması, nefes darlığı, titreme, kasları birlikte kullanma yeteneğinde kayıp, gittikçe kötüleşen öksürük, kusma, boyun sertliği veya 38,9 dereceden yüksek ateş),
- Hiç suçiçeği geçirmemiş ya da henüz suçiçeği aşısını yaptırmamış insanlarla birlikte yaşıyorsunuz,
- Yakınınızdan biri hamile ise ya da
- Hastalığı olan veya bağışıklık sistemini etkileyen ilâçlar kullanan biriyle yaşıyorsanız.
Tanı konulması için, semptomların başlangıcından hemen sonra bir doktora başvurulması tanı sürecini hızlandıracağı için bulaşları önleyebilir.
Suçiçeği Tedavisi Nasıl Yapılır?
Suçiçeği hastalığı genellikle çocukları etkiler. Bu nedenle çocuğunuz suçiçeğinden muzdaripse ilk olarak onun bol miktarda dinlenmesini ve sıvı almasını sağlayabilirsiniz. Suçiçeği, bir ilâ iki hafta içinde kendi kendine iyileşir. Bu süreçte çocuğunuzun daha az kaşınmasına yardımcı olmak için aşağıdaki sıralananları deneyebilirsiniz:
- Kızarıklığın üzerine serin ve nemli bir bez bastırma,
- Çocuğunuzu serin tutma,
- Çocuğunuzu kaşımamasına teşvik etme,
- Çocuğun tırnaklarını kendilerini çizmemeleri için kesmek,
- Kızarıklığın üzerine antihistaminik içeren bir losyon sürmek,
- Çocuğunuza her gün serin bir banyo veya duş aldırmak,
- Dehidrasyonu önlemek için çocuğunuza bol miktarda su ve sıvı vermek.
Eğer hastanın ağzında kabarcıklar varsa yumuşak gıdalardan oluşan bir diyet yardımcı olabilir.
Tüm bu süreçte çocuğunuza aspirin vermemelisiniz. Aspirin, ateşi olan çocuklara zarar verebilir ve bu yüzden mutlaka doktor önerisi ile kullanılmalıdır. Aynı şekilde eğer üç ay ve daha küçük bir bebek suçiçeği geçirirse, derhal çocuğun sağlık uzmanına haber verilmelidir. Suçiçeği hastalığı yeni doğanlar için daha tehlikelidir ve bu nedenle bebeğin, bir pediatrist gözetiminde olması daha sağlıklıdır.
Yetişkinlerin suçiçeği tedavisi çocuklarla aynıdır. Ancak uzman hekim ek olarak antiviral bir ilâç önerebilir. Şiddetli semptomlar açısından risk altında olan veya halihazırda belirli tıbbi rahatsızlıkları olan yetişkinler de antiviral ilâçlardan fayda görebilirler.
Sık Sorulan Sorular
Suçiçeği oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Bu nedenle pek çok insanı ilgilendirir. Suçiçeği ile ilgili sorulabilecek pek çok soru vardır. Suçiçeği ile ilgili en sık sorulan sorulara yazının devamından ulaşabilirsiniz.
Suçiçeği Hastalığı Kaç Gün Sürer?
Suçiçeği hastalığı genellikle 10 ilâ 14 gün sürer ve sonra kaybolur.
Suçiçeği Kaşıntısına Ne İyi Gelir?
Suçiçeği hastalığının en sorunlu semptomlarından biri olan kaşıntı için eczaneden alabileceğiniz serinletici kremler veya jeller kullanabilirsiniz. Ayrıca hekiminize ya da eczacınıza kaşıntıya yardımcı olmak için antihistamin ilâcı kullanma konusunda danışabilirsiniz. Ayrıca evde soğuk suyla yıkanmak ve cildi ovmadan kurulamak da kaşıntıya yardımcı olabilir. Özellikle soğuk duş sonrası bol kıyafetler giymek de suçiçeği hastalarına tavsiye edilir.
Suçiçeği Bulaşması Riski Kaç Gündür?
Suçiçeğinin bulaşıcılığı, lekelerin ortaya çıkmasından 2 gün önce başlar ve lezyonlarda tamamen kabuk oluşana kadar devam eder.
Suçiçeği İçin Hangi Doktora Gidilir?
Suçiçeği belirtilerini görmek oldukça kolaydır. Derideki lezyonlar aracılığı ile bir aile hekimi tarafından ya da acil serviste tanı konulabilir. Ancak bu hastalık genellikle çocukları etkilediği için pediatri servisine başvurmak da değerlendirilebilir.
Suçiçeğinden Korunmak İçin Ne Yapmalıyız?
Suçiçeği oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Bu hastalıktan korunmak için suçiçeği geçiren biriyle aynı odada bulunmamak iyi bir seçenek olabilir. Ayrıca suçiçeği, oluşan deri lezyonlarının kabarcıklarından kaynaklanan sıvı ile de bulaşabileceği için, hastanın karantina edilmesi oldukça önemlidir. Bunların yanı sıra varicella aşısı, hastalığa karşı oldukça etkili bir koruma sağlar.
Suçiçeği Ve Çiçek Hastalığı Arasındaki Fark Nedir?
Çiçek hastalığı, eradike edilmiş yani artık dünya üzerinde bulunmayan ölümcül bir hastalıktır. Ancak suçiçeği hala sıklıkla görülmektedir. Ciddi semptomlara ve komplikasyonlara yol açabilse de çiçek hastalığı kadar hayatı sonlandırıcı özellikte değildir. Ayrıca her iki hastalıkta görülen lezyonlar, birbirinden farklıdır. Çiçek hastalığı, dünya üzerinde bulunduğu süre boyunca salgınlara yol açmıştır. Ancak suçiçeği hastalığı, bugün çocuk aşılama takviminin bir parçası olduğu için, salgınlara yol açmaz. Aşılamanın yapılmadığı durumlarda, yetişkinlerde de görülse de genellikle çocukluk çağı hastalığı olarak bilinir.
Suçiçeği belirtileri fark ettiyseniz vakit kaybetmeden uzman hekimlerimize başvurun. Erken tanı ve tedavi ile hastalığın seyrini kontrol altına alın. Online Randevu Al
