Mide Balonu Nedir? Kimlere Uygulanır?
Obezite, dünya üzerinde en yaygın hastalıklardan biri olup tek başına, diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları başta olmak üzere pek çok kronik hastalıkların sebebi olabilir. Kişilerin ideal kilolarına ulaşmaları için farklı yöntemler vardır. Diyetisyen desteği, bazı cerrahi işlemler ve mide balonu kilo vermede sayılabilecek önemli yöntemlerdendir. Genellikle diyetle başarılı olamayan aynı zamanda da ameliyat olmak istemeyen kişiler tarafından sıklıkla tercih edilen tedavi yöntem ise mide balonu uygulamasıdır. Bu yazıda mide balonu nedir, çeşitleri nelerdir, nasıl uygulama yapılır gibi soruların cevaplarını bulabilirsiniz.
Mide Balonu Nedir?
Mide balonu, mide içine yerleştirilen içi sıvı ya da hava ile doldurulan bir silikon bir yapıdır. Endoskopik işlem ile veya yutularak mideye yerleştirilir. Mideye yerleştirilen balonun amacı mide içerisinde yer kaplayarak kişilerin daha az yiyecek tüketerek tok kalmasını teşvik etmektir. Bu sayede daha az porsiyonlarda yiyecek tüketme, yeme sıklığını azaltma ve kilo verme sağlanabilir. Uygulaması yapıldıktan sonra beslenme başta olmak üzere yaşam şeklinde değişim gerekir. Bu şekilde vücut ağırlığının ortalama %10-15 aralığında azalma gözlemlenebilir. Balonun midede kalma süresi ortalama 6 ay – 1 yıl arasında değişmektedir.
Mide balonu, kilo vermede klasik diyetlerle başarılı olamayan ve tüp mide ameliyatı gibi cerrahi bir işlem yaptırmak istemeyen kişiler için sıklıkla tercih edilen yaygın bir yöntemdir. Mide balonu uygulamasının kolay olması, yok denecek kadar az yan etkisinin olması, güvenli ve konforlu olması sebebiyle obezite tedavisinde uzun yıllardır kullanılmaktadır.
Mide Balonu Çeşitleri Nelerdir?
Endoskopik Mide Balonu: Endoskopik uygulamada, balon mideye yerleştirilip, yerleştirme işleminden sonra balonun hava ya da sıvı ile şişirilmesi mantığını taşır. Balon mideye yerleştirildikten sonra kişiye uygun ölçüde şişirilir, endoskopik olarak kontrol edilir. Tedavi süreci tamamlandığında ise yine aynı şekilde endoskopik olarak çıkarma işlemi uygulanır. Yerleştirme ve çıkarma işlemleri sırasında ağrı ve acıyı azaltmak amacıyla hastaya sedasyon verilir. Bu yöntemle, balonun kişinin midesinde yer kaplayarak daha az yiyecekle daha uzun tok kalması ve sağlıklı kilo vermesi hedeflenir.
Yutulabilir (elipse)Mide Balonu: Yutulabilir mide balonu son teknoloji ile üretilmiş bir sisteme sahiptir. Kapsül şeklinde sıkıştırılmış formda bulunan balon kolayca su ile yutulur. Yutma esnasında herhangi bir anestezik işleme gerek duyulmaz. Balon yutulduktan sonra midede şişer ve röntgen ile kontrol edilir. Ortalama 16 hafta sonrasında süresi dolduğunda kendiliğinden küçülür ve dışkı ile atılır. Bu yapısı sayesinde diğer endoskopik uygulamalara göre daha avantajlıdır. Yerleştirme ve çıkarma durumunda herhangi bir anestezik uygulama yapılmadığından yutulabilir balon son dönemlerde endoskopik uygulamalara göre daha sık tercih edilen bir yöntemdir.
Mide Balonu Kimlere Uygulanır?
Mide balonunun kilo vermede bir yöntem olarak kullanılabilmesi için bazı şartların sağlanması gerekir. Bu şartlar şöyle sıralanabilir:
- Diyet, egzersiz gibi klasik yöntemlerle kilo verememiş kişiler
- Vücut kitle indeksi (VKİ=vücut ağırlığı/boyun metre cinsinden karesi) 26 ve üzerinde olan hastalar
- Daha önceden mide ameliyatı geçirmemiş olanlar
- Midede fıtık, reflü, ülser gibi bir hastalığı olmayanlar
Bu şartların tamamını sağlayan kişilerde kilo verme yöntemi olarak uygulanabilir. Uygulama yapılmadan önce alanında uzman bir doktora gidilmeli ve muayene olunmalıdır.
Mide Balonu Hangi Durumlarda Uygun Değildir?
Mide balonu sağlıklı kişilerde uygulanan bir zayıflama yöntemidir ancak bazı durumlarda kullanıma uygun değildir.
- Bu durumlardan ilki; yemek borusu, mide ve bağırsaklarda reflü, ülser ve mide fıtığıdır. Bu rahatsızlığı olan kişilerde mide balonu kullanılması bu rahatsızlıkları tetikleme ihtimalinden dolayı uygun değildir.
- Diğer yandan daha önce obezite cerrahisi geçirmiş olanlar için de kilo verme yöntemi olarak mide balonu önerilmez.
- Alkol ve madde bağımlılarında ve psikolojik hastalıklarda da midede balon uygulaması yapılmaz.
- Yeme bozukluğu olan kişiler için uygun değildir.
- Gebelerde midede balon önerilmez.
- 16 dan küçük, 60 yaşından büyük kişilere mide balonu uygulaması yapılmaz.
Kilo vermede mide balonu tercih edilmeden önce alanında uzman bir doktora başvurulmalıdır. Uygun olmadığı durumlarda midede balon uygulamasından kaçınılmalıdır.
Mide Balonu İşlemi Nasıl Uygulanır?
Endoskopik mide balonu uygulamasında hasta en az 8 saat aç olmalıdır. Hasta ağrı ve acı hissetmemesi için sedasyon işlemi ile uyutulur. Endoskopik yöntem ile mideye balon iletilir. Hava balonu ise kişi için uygun olan miktarda hava ile şişirilir. Sıvı ile şişirme işlemi tercih ediliyorsa genellikle metilen mavisi renkte kişiye zararlı olmayan bir sıvı ile doldurulur. Balonun olası bir patlama durumunda idrarda mavi rengin görülmesi balonun delinme veya patlama durumunun anlaşılması için önemlidir. Doldurulan hava veya sıvının miktarı kişiye uygun olarak seçilir. Şişkinliğin çok az veya çok fazla olmaması gerekir. İdeal aralık uzman doktor tarafından belirlenir. İşlemden genellikle 1-2 saat gözlemden sonra herhangi bir problem yoksa hasta evine gidebilir. Sonrasında balonun sağlıklı olduğu ve kişilerin sağlıklı kilo kaybettiğini takip etmek için kontroller yapılır.
Mide balonu çıkartma işlemi balonun süresi tamamlanınca öncelikle bazı tıbbi aletlerle balonun içindeki sıvı boşaltılır. Sıvı boşaltıldıktan sonra yerleştirme işleminde olduğu gibi endoskopik olarak balon ağızdan çıkarılabilir.
Yutulabilir (elipse) mide balonu uygulamasında ise endoskopik balon uygulamasından farklı olarak kapsül şeklinde sıkıştırılmış balonun yutulur. Bu işlem sırasında hastanın herhangi bir anestezik işlemle uyutulmasına gerek yoktur. Yutulan balon mide içine indiğinde uzman doktor tarafından şişirilir. Sonrasında röntgen ile kontrol edilebilir. Yutulabilir balon uygulamasında anestezik bir işlem olmadığı için genellikle kişiler tarafından sıklıkla tercih edilir. Yutulabilir mide balonu nasıl çıkarılır sorusuna cevap olarak bu balon çeşidinde özel olarak bir çıkarma işlemi uygulanmaz. Ortalama 16 hafta sonrasında kendiliğinden sönerek dışkı ile vücuttan atılır.
Yerleştirilme işleminden sonra midede kramplar, bulantı, kusma gibi semptomlar görülebilir. Bu semptomlar doğaldır, endişe edilmemelidir. Bu durum bir kaç günden bir kaç haftaya kadar sürebilir. Bu aşamada doktorun önerdiği ilaçlar kullanılabilir.
Mide Balonu Yan Etkileri Nelerdir?
Kilo verme yöntemlerinden olan ve sıklıkla tercih edilen mide balonunun yan etkileri yok denecek kadar azdır. Uygulamadan hemen sonra bir süre bulantı, kusma, mide krampları gibi yan etkiler görülebilir. Ancak vücut balona alıştıktan sonra bu semptomlar genellikle geçer. Bazı durumlarda bu belirtiler uzun sürebilir. Semptomlar devam ederse en kısa zamanda doktora başvurulmalıdır. Yerleştirilen balon büyüklüğünün azaltılması müdahalesi ile genellikle belirtiler düzelebilir. Ancak bazı durumlarda midenin balonu kabul etmediği durumlar da oluşabilir. Balonun mide tarafından reddedildiği durumda balon mutlaka çıkarılmalıdır. Midedeki balon çıkarıldıktan sonra da düşük olasılıkla da olsa midede reflü veya ülser şikayeti görülebilir.
Balonu çıkarma işleminden sonra sağlıklı beslenme alışkanlıklarına devam edilmelidir. Çünkü sağlıksız beslenmeye devam edilirse tekrar kilo alma durumu olabilir.
Mide Balonu Sonrası Beslenme Nasıl Olmalı?
Mide balonu yerleştirildikten sonra ilk 7 gün sıvı formda beslenme önerilir. Sıvı formda doyurucu yiyeceklere örnek olarak tanesiz blenderize edilmiş çorbalar, süt, ayran, et tavuk suyu, komposto, meyve suyu tüketilebilir. Az az tüketim yapılmalı. Aşırı yağlı ve baharatlı yiyecekler tüketilmemelidir. Tuz da ilk bir kaç gün tüketilmemesi gerekenler arasındadır. Bunlara ek olarak çay ve kahvenin de tüketilmesi önerilmez. Bu şekilde beslenme, midede yaşayanacak kramp, bulantı, kusma gibi şikayetleri en aza indirirerek hastanın konforunu ve uygulamaya uyuncunu olumlu yönde etkiler.Devam eden 2-3 gün içinde hemen katı beslenmeye geçmek uygun değildir.Bu birkaç gün için kişi püre gibi kolay sindirilebilen, yumuşak yiyecekler tercih edilebilir. Bunlara örnek olarak, yoğurt, patates püresi, çorbalar, iyi pişirilmiş sebze yemekleri sıralanabilir. Bu yiyecekler sıvı gıdalara eklenir. Sonrasında normal beslenmeye geçilebilir. Başlangıçta bir süre az az sık sık beslenme ve lokmaların iyi çiğnenmesi önerilir.
Birkaç hafta sıvı ve yumuşak beslenmeden sonra genel olarak dikkat edilecek kurallar vardır. Yemekler çok yavaş yenmelidir. Yemek sırasında sıvı tüketilmemelidir. Yemekten sonra sıvı tüketilecek ise en az 1 saat beklenmelidir. Su içerken birden büyük yudumlar değil yavaş yavaş küçük yudumlarla içilmelidir. Tam tahıllı yiyecekler tercih edilmelidir. Çok aşırı yağlı, acılı, baharatlı, tuzlu ve yoğun aromalı yiyecekler balon çıkarılana kadar tüketilmemelidir. Aynı zamanda çay, kahve, tatlı tüketimi de minimuma indirilmelidir.
Sağlıklı kilo vermek için mide balonu kullanmak isteyenler en yakın sağlık kuruluşuna giderek muayene olmalıdırlar. Muayene sonucuna göre kişi için balon tedavisinin uygun olup olmadığı belirlenebilir. Mide balonu uygulamasının amacı sağlıklı kilo vermektir. Ancak tek başına kilo vermeyi sağlamaz. Bu yüzden sağlıklı ve önerilen şekilde beslenme ile egzersiz bir yaşam şekli haline getirilmelidir.
