Annelik sevinci, yaşadığınız emzirme problemleriyle birlikte kafanızda dolaşmaya başlayan binlerce soruyla bölünebilir. Bu sorulardan en sık karşılaşılanların yanıtını Hisar Intercontinental Hospital Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanlarından öğrendik.
Sütüm gelmiyor. Neden?
Sütünüz bebeğinizin memeyi kavramak için güçsüz oluşundan ya da sizin yanlış emzirme tekniği kullanmanızdan dolayı gelmeyebilir. Nasıl doğru emzirebileceğiniz konusunda doğumun hemen ardından size emzirme teknikleri konusunda eğitim veren hemşirelerden yardım isteyin. İlk 72 saat içerisinde verebileceğiniz sarı renkli, koyu kıvamlı kolostrum, bebeğiniz için çok değerli ve gereklidir. Kıvamı ve renginden dolayı pis ya da bozuk olduğu yanılgısına düşmeyin. Kesinlikle su, şekerli su ya da başka gıdalar vermeyin. Bunlar hem bebeğinizin midesini boşuna dolduracak hem de onu tüm hayatı boyunca hastalıklardan koruyacak ilk aşısı niteliğinde olan kolostrumdan mahrum bırakacaktır.
Bebeğim ağlamıyor. Yine de emzirmeli miyim?
Bebeğiniz ağlamıyorsa beslenmesi için kaygılanmanıza gerek yok demektir, aç değildir ya da uykuya daha çok ihtiyacı vardır. Özellikle ilk bebeğini dünyaya getiren annelerde; doğumun verdiği yorgunluk ve halsizlik; bebeğin doğumundan dolayı duyulan heyecan, hassasiyet, koruma duygusuyla birleşince sürekli huzursuz ve tedirgin bir yapı ortaya çıkabilir. Bu süreçte etrafınızda sizin rahatlamanızı sağlayacak tecrübeli ve güvenilir kişilerin olması süt üretiminizin artmasını sağlayacaktır. Unutmayın ilk günlerde emzirme işlemi zor ve zahmetli olacak, anne sütü çabuk hazmedildiği için sık aralıklarla acıkan bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılamak, bunu düzene sokmak için uğraşacaksınız. Süt üretiminizle bebeğinizin beslenmesinin düzene girmesi birinci haftanın sonuna doğru mümkün olacaktır.
Emzirmek istiyorum ama neden emmiyor?
Yenidoğan bebekler sık aralıklarla beslenir. Ama büyüdükçe öğün sayısı ve aralığı azalır. Pek çok anne gibi siz de bebeğim daha iyi beslensin, aç kalmasın düşüncesiyle onun aç olup olmadığına bakmadan emzirmeye çalışabilirsiniz. Bu durumda bebeğiniz emmek istemiyorsa endişelenmeyin. Çünkü aç olsa huzursuzlanarak ağlar ve memeye yaklaştığında heyecanlanır. Büyüdükçe acıkma süresi de farklılaştığı için bazı öğünlerde kendini tok hissederek emmek isteyebilir. Bu yüzden endişelenmeyin. Emin olun bir sonraki öğün acıkacağı için daha istekli emecektir.
Emzirme araları nasıl olmalı?
Bebeğinizi ilk günler her ağladığında ve her istediğinde emzirin. Bebeğinizi emzirmek için saat aralıkları koymayın, ne kadar sık emerse süt salgılatan hormonlar o kadar çok çalışır ve sütünüz artar. Bebeğinizin gündüz 2 saat, gece 3 saatten daha uzun uyumasına izin vermeden en geç bu aralıklar ile emzirmeye çalışın. Emzirme öncesi bebeğinizin altını değiştirerek aktif olmasını sağladıktan sonra emzirirseniz daha etkin bir emme sağlayabilirsiniz. Beslenmenin 2-3 saat aralarla yapılması dinlenmenizi dolayısıyla süt yapımınızın da artmasını sağlar.
Emzirme pozisyonu ve tekniği sütümü etkiler mi?
İlk emzirmenin doğum sonrasında ilk 30-60 dakika içerisinde olması gerekir. Emzirme sırasında mümkünse dik oturun. En rahat pozisyonu seçtikten sonra bebeğinizin başı ve vücudu düz, yüzü memeye dönük ve yakın olmalıdır. Bebeğinizin vücudunu kendi vücudunuza yakın tutmalı, yenidoğan bebeğinizi poposundan desteklemelisiniz. Emzirirken, bebeğinizle göz teması kurun ve onunla yumuşak bir ses tonuyla konuşun. Burun deliklerinin kapanmamasına dikkat edin. Emzirme sırasında göğsünüzü üste başparmak altta dört parmak olacak şekilde desteklemelisiniz (C şeklinde). Emzirmeyi sadece meme ucu ile değil, meme ucu ile birlikte çevresindeki aerola dediğimiz kahverengi bölgeyi de alacak şekilde yapmalısınız. Bu şekilde emme bebeğinizin daha fazla süt almasını sağlarken; göğüs ucu çatlamalarınızı da engeller. Böylece ağrısız bir emzirme süreci geçirebilirsiniz.
Bebeğime su vermeli miyim?
Anne sütünün %87’si sudur. Bebeğiniz ihtiyacından daha fazlasını anne sütünden alır. Susadığı zamanlarda bile sadece sütünüze vermeniz onun hem su ihtiyacını karşılar hem de fazladan beslemiş olursunuz. Bebeğinize ihtiyacı yokken su verirseniz daha az beslenmesine ve süt kaynağının devamının uyarılmasında azalmaya neden olursunuz. Ayrıca anne sütünün sterilliği bebeğinizin ilk 6 aylık dönemini sağlıklı geçirmesi için çok önemlidir. Anne sütü ile yeterli ölçüde beslenen bebeğinize su dahi vermemelisiniz.
Sütüm yeterli mi?
Anne sütü alan bebeğinizin gelişimi sağlıklı bir şekilde devam eder. Eğer bebeğiniz sadece anne sütüyle beslenerek, kilosunu her ay olması gerektiği düzeyde (600-1200 gram arası) artırabiliyorsa su dahil hiçbir ek gıda vermeyin. Her ay büyüme ve gelişme takiplerini düzenli olarak yaptırın ve olması gereken ağırlık artışını sağlayamadığı ayda ek gıdaya başlayın. Unutmayın, bebeğinizin çok ağlaması, sık sık emmek istemesi, uyumaması, sütünüzün yetersiz olduğu anlamına gelmez. Bebeğinize verdiğiniz sütünüz onun büyümesi ve gelişmesinin yanı sıra başta ishal olmak üzere pek çok bulaşıcı hastalığa, kansızlığa, diyabete, alerjilere, obeziteye ve üst solunum yolu enfeksiyonlarına karşı da korunmasını sağlar.
Emzirirken bunlara dikkat!
- Emzirme süresince kullanmak üzere göğsünüzü tam kavrayan, kaliteli bir sutyeni göğüs ölçünüz oturmaya başladığında (doğumun 3. haftasından sonra) deneyerek alın.
- Süt sızmalarını engellemek için göğüs pedi kullanın ve ıslandıkça değiştirin.
- Meme başı ve çevresinde çatlaklar oluşmaması; daha sonrasında ağrılı bir emzirme dönemi yaşamamak için bebeğinizin meme başıyla beraber çevresindeki koyu renkli alanın büyük bir kısmını da ağzına alarak; doğru emdiğinden, meme başını ağzında gevelemediğinden emin olun.
- Emzirme sırasında bebeğinizin burnundan rahat nefes aldığı bir pozisyon alın. Memenizin burun deliklerini kapatmamasına özen gösterin.
- Emzirmeden sonra göğüslerinizin ucunu temiz suyla yıkayın. Arada bir açık bırakarak, havayla temas edip, kendi kendine kurumalarını sağlayın.
- Yeterli anne sütü alan bebek günde 5-6 defa bezini kirletir. Bebeğinizin gelişimini ağırlık ve boy artışı ile değerlendirebilirsiniz. Unutmayın yeterince dinlenemiyorsanız, üzüntülü iseniz, yeterli protein alamıyorsanız sütünüz besleyici olamaz.