Çocuklarda Antibiyotik Kullanımı

Bakterilerin çoğalmasını engelleyen ya da bakterileri öldüren biyolojik kaynaklı ya da sentetik olarak elde edilen maddelere antibiyotik denir. Antibiyotikler, doğada, bakteriler ya da mantarlar tarafından üretilir. Bu canlıların antibiyotik üretip bulunduklara ortama salma nedenleri, diğer türlerle besin yarışı içinde olmalarıdır. Bu yüzden, bulundukları ortamda, kendilerinden başka organizmaların yok olmalarını ya da daha fazla büyümelerini engelleyen maddeleri üretirler. Bu maddeler işlenerek kullandığımız antibiyotiklere dönüştürülür. Antibiyotikler virüslere, mantarlara etki etmezler, sadece bakteriyel enfeksiyonlara etki ederler.

Antibiyotikler bakterilerin hücre duvarına, protein sentezine ya da nükleik asitlerine yani organizmanın yapı taşlarına etki ederek yaşaması için gerekli olan metabolik olayları engellerler. Bunun sonucunda bakteri hücresi ölebilir, ya da büyüme tamamen durur. Bakteri hücresine etki ederken çocukların ya da yetişkinlerin hücrelerine de zararlı etkileri olabilir. Çocuk, büyüyen bir organizmadır ve erişkinler için kullanılan antibiyotikler, büyüme hücrelerine zarar verebilir. Bu nedenle erişkinlerde kullanılan her antibiyotik çocuklarda kullanılmaz.

Virüsler zorunlu hücre içi parazitlerdir yani canlı ortamlar dışında aktif değillerdir. Kendi metabolizmaları yoktur ve yerleştikleri metabolizmayı kullanarak üremelerini sağladıkları için antibiyotikler virüslerde etkisizidir.

Antibiyotikler işlerini gördükten sonra vücuttan ya karaciğer yolu ile ya da böbrek yoluyla atılırlar. Genellikle de zararlı etkilerini bu organlar üzerine gösterirler. Bazı antibiyotiklerin kemikler ve kıkırdak yapılar üzerine de ters etkisi vardır, özellikle bu antibiyotikler çocuklarda çok nadir ve dikkatli bir şekilde kullanılır. Bağışıklık sistemini baskılamaz; ancak çok sık ve gereksiz antibiyotik kullanımı mikropların antibiyotiklere karşı direnç geliştirmesine sebep olur. Eskiden iyileştirilebilen bakteriyel enfeksiyonlar tedavi edilemez. Uzun süreli gereksiz antibiyotik kullanımı vücut direncini kıracağından mantarlar gibi fırsatçı mikropların yol açtığı hastalıklar oluşur.

Antibiyotikler çocuklarda oluşum döneminde dişlerin üzerine çökelerek onları boyarlar ve gri-kahverengi, morumtırak renk almalarına neden olurlar.

Çocuklar alerjik bünyeli olsun ya da olmasın bazı antibiyotikler alerjik reaksiyona sebep olabilir. Alerjik reaksiyon yapan antibiyotiklerin en bilinenlerinden biri penisilin grubu antibiyotiklerdir. Alerjik reaksiyonlar, vücutta tek tük döküntüden, yaygın döküntü, ölümle sonuçlanabilen ciddi alerjik reaksiyonlar şeklinde olabilir. Ciddi alerjik reaksiyonlar genellikle iğne şeklinde uygulanan antibiyotikler sonrası gelişebilir, bundan dolayı kas içine uygulanan antibiyotikler mutlaka bir sağlık kuruluşunda yapılmalı ve uygulamadan sonra bir saat kadar olası ters etkiler açısından bu sağlık kuruluşunda gözlenmelidir.