ÇOCUK KARDİYOLOJİSİ

Çocuk Kardiyolojisi Nedir?

Çocuk kardiyoloji, doğuştan gelen (konjenital) kalp hastalıkları başta olmak üzere yenidoğanlarda, çocuklarda, adölesan (ergen) hastalarda doğumsal ve edinsel kalp hastalıklarıyla ilgilenir. Doğuştan gelen hastalıklar arasında fallot tetralojisi, atriyal septal defekt, ventriküler septal defekt gibi hastalıklar bulunur. Edinsel kardiyolojik hastalıklar romatizmal kalp hastalığı, kardiyomiyopati ve perikardiyal hastalıkları içerir. Bu hastalıkların teşhis ve tedavisi ile pediatrik kardiyoloji doktorları ilgilenir. Kardiyolojik hastalıklar çocuklarda kalpte üfürüm, göğüs ağrısı, morarma gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Bu hastalıkların erken tanı ve tedavisi çocuk hastaların erişkin yaşa geldiklerinde hastalığın ilerlememesi için önem arz eder. Tedavi yöntemleri değişkenlik gösterir, bazı hastalarda doğuştan olan anomaliler büyüyünce düzelebilir bazılarında ise cerrahi gerekebilir. Kalp yapısındaki anomalilerin düzeltilmesinde cerrahi yöntemlerin uygulanması, kalp kateterizasyonu, anjiyografi gibi işlemlerin anatomik yapıları erişkinden farklı olan çocuk hastalara uygulanması çocuk kardiyoloji tarafından yapılır.

Çocuk Kardiyolojisi Hastalıkları Nelerdir?

Çocuk kardiyoloji yenidoğandan 18 yaşına kadar olan hasta grubunda ve anne karnında fetal ekokardiyografi yöntemi ile doğuştan bir kalp hastalığı olduğu tespit edilmiş fetüslerin tanı, tedavi ve hastalığın takibini sağlar. Bu hastalıklar genellikle doğuştan gelir veya çocukluk döneminde gelişir. Çocuk kardiyolojisinde sıkça karşılaşılan bazı hastalıklar şunlardır:

Doğumsal Kalp Hastalıkları

Doğumsal kalp hastalıkları, bebeklerin doğumdan itibaren sahip oldukları kalp ve damar yapılarındaki anormallikleri kapsar. Doğumsal kalp hastalıkları genellikle asiyanotik ve siyanotik olarak ikiye ayrılır. Asiyanotik doğumsal kalp hastalığı vücutta morarma olmaksızın, uzun yıllar belirti vermeyen hastalıklardır. Siyanotik doğumsal kalp hastalığı ise vücudun uç yerlerinde (parmak uçları, ayak parmakları) ya da dudaklarda morarma ile kendini gösterir. Doğumsal kalp hastalıklarının bazıları küçük ve belirgin semptomlar göstermeyen yapısal anomaliler olabilirken, bazıları ise ciddi sağlık sorunlarına ve hatta yaşamı tehdit eden durumlara yol açabilir:

• Ventriküler septal defekt (VSD): Ventriküler septal defekt, kalbin alt iki odası (ventriküller) arasındaki duvarda bir delik olması durumudur. Bu delik, oksijen açısından zengin kanın sol ventrikülden sağ ventriküle geçmesine neden olarak kalbin ve akciğerlerin daha fazla çalışmasına yol açar. VSD’nin boyutuna bağlı olarak belirtiler değişebilir. Küçük delikler genellikle belirti vermezken, büyük delikler nefes darlığı, büyüme geriliği ve sık enfeksiyonlar gibi sorunlara yol açabilir.
• Atrial septal defekt (ASD): Atrial septal defekt, kalbin üst iki odası (atriyumlar) arasındaki duvarda bir delik olması durumudur. Bu delik, oksijen açısından zengin kanın sol atriyumdan sağ atriyuma geçmesine neden olur ve bu da akciğerlere ve sağ kalbe ekstra yük bindirir.
• Patent duktus arteriyozus (PDA): Patent duktus arteriyozus, doğumdan sonra kapanması gereken duktus arteriyozus adlı damarın açık kalması durumudur. Bu açık kanal, aort ve pulmoner arter arasında anormal bir kan akışına neden olarak kalp ve akciğerlerin daha fazla çalışmasına yol açar.
• Fallot tetralojisi: Fallot tetralojisi, dört ayrı kalp kusurunun bir kombinasyonudur: ventriküler septal defekt, pulmoner stenoz (pulmoner kapağın daralması), sağ ventrikül hipertrofisi ve aortanın anormal konumu. Bu durum, oksijen açısından fakir kanın vücuda pompalanmasına neden olur.
• Koarktasyon aort (CoA): Koarktasyon aort, aortanın daralması ile karakterizedir, bu da kalbin vücuda kan pompalamasını zorlaştırır. Bu daralma genellikle aortanın üst kısmında, sol subklavian arterin hemen altında bulunur.

Edinsel Kalp Hastalıkları

Edinsel kalp hastalıkları, doğumdan sonra çeşitli nedenlerle gelişen kalp ve damar hastalıklarını içerir. Bu hastalıklar genellikle enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar veya çevresel faktörler gibi dış etkenlerin sonucunda ortaya çıkar. Çocuklarda görülen edinsel kalp hastalıkları, doğru zamanda ve uygun şekilde müdahale edilmezse ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir:

• Kawasaki hastalığı: Kawasaki hastalığı, beş yaş altı çocuklarda yaygın olarak görülen ve kan damarlarının iltihaplanmasına neden olan bir hastalıktır. Özellikle koroner arterleri etkileyebilir ve tedavi edilmezse anevrizma gelişme riski olabilir.
• Romatizmal kalp hastalığı: Romatizmal kalp hastalığı, genellikle streptokok enfeksiyonu sonrası gelişen romatizmal ateşin bir komplikasyonudur. Kalp kapakçıklarında hasar ve skar dokusu oluşmasına neden olabilir.
• Miyokardit: Miyokardit, kalp kasının iltihaplanmasıdır ve genellikle viral enfeksiyonlardan kaynaklanır. Bu durum kalp kasının zayıflamasına ve kalp yetmezliğine yol açabilir.
• Perikardit: Perikardit, kalbi çevreleyen zarın (perikard) iltihaplanmasıdır. Genellikle viral enfeksiyonlar, yaralanmalar veya otoimmün hastalıklardan kaynaklanır. Belirtileri arasında keskin göğüs ağrısı, ateş, yorgunluk ve öksürük bulunur. Ağrı, genellikle yatarken veya derin nefes alırken kötüleşir.
• Kardiyomiyopati: Kardiyomiyopati, çocuğun kalp kasını etkileyen bir rahatsızlıktır. Kalp kası sert, çok büyük veya çok kalın olabilir. Bu rahatsızlıkta, çocuğun kalbi olması gerektiği kadar etkili bir şekilde kan pompalayamaz ve vücuduna yeterli miktarda kan dağıtmakta zorluk çeker.
• Hipertansiyon: Hipertansiyonda çocuğun atardamarlarından akan kanın gücü çok fazladır. Bu durum vücudun her yerinde (sistemik hipertansiyon) veya akciğerleri gibi belirli bölgelerde ( pulmoner hipertansiyon ) ortaya çıkabilir. (2,3,4,8).

Çocuk Kardiyolojisi Hastalıklarının Belirtileri Nelerdir?

Çocuk kardiyolojisi hastalıklarının belirtileri, hastalığın türüne, şiddetine ve çocuğun yaşına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Belirtilerden bazıları şunları içerebilir:

• Nefes darlığı
• Beslenme ve büyüme problemleri
• Morarma (siyanoz)
• Göğüs ağrısı ve çarpıntı
• Yorgunluk ve bayılma.

Çocuk Kardiyolojisi Hastalıklarının Tanısı Nasıl Konulur?

Çocuk kardiyolojisi hastalıklarının tanısında uzman doktor öncelikle ailede kalp hastalığı öyküsü olup olmadığını, çocuğun doğum sürecini, büyüme ve gelişme durumunu, nefes darlığı, morarma (siyanoz), göğüs ağrısı, çarpıntı gibi semptomları inceler. Fizik muayene sırasında doktor, kalp seslerini dinleyerek üfürüm, düzensiz ritim veya diğer anormallikleri tespit etmeye çalışır. Kesin tanıya yardımcı olmak için testler istenebilir. Çocuk kardiyolojisi hastalıklarının tanısında kullanılan bazı testler şunlardır:

• Elektrokardiyogram (EKG): EKG, kalbin elektriksel aktivitesini kaydeden bir testtir. Kalbin ritmini, hızını ve elektriksel iletim yollarını değerlendirir. EKG, özellikle ritim bozuklukları ve kalp kası hastalıkları gibi durumların tanısında önemli bir rol oynar. Ekokardiyografi: Ekokardiyografi, kalbin ultrason ile görüntülenmesini sağlayan bir testtir. Kalp yapılarının detaylı bir şekilde incelenmesine olanak tanır ve doğumsal kalp hastalıklarının tanısında yaygın olarak kullanılır.
• Göğüs röntgeni: Göğüs röntgeni, kalp ve akciğerlerin genel görünümünü sağlar. Kalbin boyutunu, şeklini ve akciğerlerdeki kan dolaşımını değerlendirmeye yardımcı olur.
• Holter monitörü: Holter monitörü, çocuğun 24 saat veya daha uzun süre boyunca kalp ritmini sürekli olarak kaydeden taşınabilir bir cihazdır. Bu test, kısa süreli EKG ile tespit edilemeyen ritim bozukluklarının tanısında kullanılır.
• Kardiyak MRG ve BT: Kardiyak manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları, kalbin ve damarların üç boyutlu ayrıntılı görüntülerini sağlar. Bu ileri görüntüleme teknikleri, kompleks doğumsal kalp hastalıklarının tanısında ve cerrahi müdahalelerin planlanmasında kullanılır.
• Kardiyak kateterizasyon: Kardiyak kateterizasyon, kalp içi basınçları ve oksijen seviyelerini ölçmek için yapılan invaziv bir testtir. Kateterizasyon, aynı zamanda kalp damarlarının görüntülenmesi (anjiyografi) ve bazı doğumsal kalp hastalıklarının tedavisinde de kullanılabilir.

Çocuk Kardiyolojisi Hastalıklarının Tedavisi Nasıl Yapılır?

Çocuk kardiyolojisi hastalıklarının tedavisi, kalp probleminin spesifik tipine ve ciddiyetine bağlı olarak uzman doktorlar tarafından planlanır. Tedavi yöntemlerinden bazıları şunlardır:

İlaç Tedavisi

İlaç tedavisi, birçok kalp hastalığının yönetiminde kullanılan bir tedavi yöntemidir. Semptomları hafifletmek, kalp fonksiyonunu iyileştirmek ve komplikasyonları önlemek amacıyla doktorlar tarafından reçete edilebilir.. İlaçlar arasında diüretikler, beta blokerler, ACE inhibitörleri, anjiyotensin II reseptör blokerleri (ARB’ler), antiaritmik ilaçlar ve antibiyotikler bulunur.

Ameliyat ve Diğer Tedaviler

Çocuklarda meydana gelen bazı doğumsal kalp hastalıkları ve ciddi kalp sorunları, cerrahi müdahale gerektirebilir. Ameliyatlar, kalpteki yapısal anormallikleri düzeltmek veya kalp fonksiyonunu iyileştirmek amacıyla yapılır:

• Açık kalp ameliyatı: Kalp delikleri (VSD, ASD) veya anormal kalp kapakçıkları gibi yapısal problemleri düzeltmek için kullanılır. Bu tür ameliyatlar, doğrudan kalbin yapısını onarmayı yönelik uygulanır ve genellikle büyük cerrahi kesiler gerektirir.
• Kalp kapakçığı onarımı veya değiştirilmesi: Hasar görmüş kalp kapakçıklarının onarımı veya yapay kapaklarla değiştirilmesi işlemleridir. Kapakçıkların düzgün çalışmasını sağlamak için uygulanır.
• Damarların yeniden konumlandırılması: Büyük arter transpozisyonu gibi durumlarda, damarların doğru anatomik pozisyonlarına getirilmesi amacıyla yapılır. Bu cerrahi işlem, oksijen açısından zengin ve fakir kanın doğru akışını sağlamayı hedefler.
• Konjenital kalp kusurlarının onarımı: Fallot tetralojisi gibi kompleks doğumsal kalp kusurlarının cerrahi olarak düzeltilmesini içerir. Bu tür ameliyatlar, birden fazla yapısal problemin aynı anda düzeltilmesine yönelik uygulanır.
• Kalp nakli: Ciddi bir kalp kusuru onarılmazsa kalp nakli gerekebilir.
• Kalp kateterizasyonu: Bazı doğuştan kalp bozuklukları, açık kalp ameliyatına gerek kalmadan ince, esnek tüpler (kateterler) kullanılarak onarılabilir.

Yenidoğan dönemindeki ilk 30 gün içerisinde yaşanan bebek ölümlerinin %15’i doğumsal kalp hastalıklarından kaynaklanıyor. Kalp hastalığı ile doğan bebeklerin yarısından fazlası mutlaka cerrahi tedaviye gereksinim duyar. Yılda en az 6 bin yeni hastaya kalp ameliyatı gerekir. Son yıllarda cerrahi, anestezi, teknoloji ve yoğun bakım tekniklerindeki ilerleme sayesinde doğuştan kalp hastalıkları ile doğan çocukların %90’ından fazlası yapılacak olan ameliyat ve girişimlerle normal veya normale yakın bir hayat kalitesine, hayatta kalma olasılığına sahip olur. Atrial Septal Defekt (ASD), Ventriküler Septal Defekt (VSD) gibi basit kalp delikleri ve Pulmoner Stenoz gibi kalp kapaklarındaki darlık olan durumlarda eğer ameliyat ile tedavi gerekiyorsa bunların çok büyük bir oranı ameliyattan sonra tamamen normal bir kalp ile sağlıklı yaşıtlarıyla ayni aktiviteleri yapabilir hale gelebilirler. Hisar  Hospital Intercontinental bünyesindeki Çocuk Kalp Hastalıkları ve Cerrahisi İleri Tanı ve Tedavi Merkezi’nin bilgi, deneyim ve modern teknolojik imkânlarıyla, önceleri umutsuz gibi görünen kalp ve damar hastalıkları artık iyileştirilebiliyor.

Çocuk Kardiyolojisi bölümünde anne karnındaki bebeğin kalbinden başlayarak, 18 yaş bitimine kadar olan fetüs, bebek, çocuk ve ergen kalp hastalıklarının tanı, tedavi ve takibi yapılmaktadır. Bu hastalıklar arasında daha çok doğuştan kalp hastalıkları (delikler, darlıklar), sonradan gelişen kalp hastalıkları (romatizmal kapak hastalıkları, enfeksiyöz hastalıklar) ve kalp ritmi bozuklukları bulunmaktadır. Hastalarımız sıklıkla kalpte üfürüm duyulması, morarma, çabuk yorulma, göğüs ağrısı, çarpıntı, baş dönmesi, bayılma (senkop) ya da yüksek tansiyon gibi yakınmalarla polikliniğimize başvurmaktadır. Hastalarımızın büyük kısmında elektrokardiyografi (EKG), telekardiyografi ve ekokardiyografi (EKO) gibi yöntemlerle tanı konulabilmektedir. Anne karnındaki bebek kalbi ise fötal EKO ile değerlendirilmektedir. Gerekli durumlarda efor testi, HOLTER monitörizasyonu, kalp kateterizasyonu, anjiografi ve diğer yöntemler uygulanmaktadır. Ayrıntılı bilgi için lütfen aşağıdaki başlıklara göz atınız.

Neden Çocuk Kalp Hastalıkları ve Cerrahisi İleri Tanı ve Tedavi Merkezi?

Hisar Hospital Intercontinental modern mimarisi ve ileri tıp teknolojilerini kullanan akademik ve uzman hekim kadrosuyla, bilgi ve beceriyi bir arada harmanlayan eğitimli hemşireleriyle çocuk kalp hastalıklarının tanı ve tedavisinde konsey yaklaşımıyla hizmet sunuyor.

1. Ameliyathaneler  

Hastanemiz bünyesindeki 7 ameliyathanenin 2’si Çocuk Kalp ameliyatlarının yapılabilmesi için özel olarak dizayn edilmiştir. Ameliyathanelerimiz geniş odaları, sterilizasyonu korumayı kolaylaştıran steril ve yarı steril koridorları, güvenli ilaç kullanım sistemi PYXIS ve güvenliği sürekli kontrol edilen anestezi cihazları ile donatılmıştır. Ameliyat odalarının tamamı, içeriden dışarıya pozitif basınçta hava akımı sağlayarak mikropların ve yabancı maddelerin odaya girmesini engelleyen steril hava akım sistemine sahiptir. Ameliyat odalarında, anestezi cihazları, tüm sistemler ve aletler tavandan özel sistemlerle (pendant) asılı tutularak sterilizasyona ve ergonomik kullanıma uygun hale getirilmiştir.

2. Yoğun Bakım Hizmetleri

Minik kalplere yapılmak zorunda olan bu büyük müdahaleler sonrasındaki bakım, hastalığın iyileşme seyrini de önemli ölçüde etkileyen başlıca tedavi basamaklarından birini oluşturur. Hisar Hospital Intercontinental’ın Yenidoğan Yoğun Bakım ve Pediatrik Yoğun Bakım Üniteleri bu hassas ve şefkatli bakım için özel olarak dizayn edilmiştir. Dünyada kabul gören en güncel uygulama olan ünite içerisinde her hastanın ayrı odasının bulunması, hastanemizde de titizlikle gerçekleştirilmektedir. Pediatrik Yoğun Bakım Ünitesi’nde, her odanın başında bulunan özel hemşire bankoları ile hasta takipleri ideal şartlarda yapılmakta, ünite içerisinde oluşturulmuş özel bölümde hasta, yatağından kaldırılmadan tüm vücut yıkaması gerçekleştirilebilmektedir. Yataklar ve küvözler; acil durumlarda anında müdahaleye uygun olarak tasarlanmıştır. Yaşamsal işlevleri gösteren monitörleri, damar yolu ile verilen ilaçların hız kontrolünü sağlayan elektronik enjektör ve serum pompaları, aspirasyon, yapay solunum ve kalbin fonksiyonlarını inceleyen cihazları ve diğer ekipmanları ile en etkili tedavi ve bakıma olanak sağlamaktadır.

3. Deneyim, Bilgi ve Uzmanlık 

Hastanemizde multidisipliner tedavi yaklaşımımız ile, yaşamın her döneminde ihtiyaç duyulabilecek her türlü sağlık hizmeti sunulabilmektedir. Türkiye’nin saygın tıp fakültelerinden mezun olmuş ve dünyanın önemli sağlık merkezlerinde eğitim görmüş, özellikli tedavilerde uzmanlaşmış, dünya tıp literatürüne yayınlarıyla sürekli katkı sağlayan seçkin bir hekim kadrosuyla hizmet sunulmaktadır.Objektif verilere dayalı, bilimsel çalışmalarla doğruluğu kanıtlanmış güvenilir tanı ve tedavi yöntemleri Hisar Hospital Intercontinental’ın akademisyen ve uzman hekimleri tarafından uygulanmaktadır. Hisar Hospital Intercontinental Çocuk Kardiyolojisi ve Kalp Cerrahisi ekibimizin, kendi alanlarında uzun yıllardan beri cerrahi ve tıbbi tedavilerden elde ettikleri başarılarla, deneyimi başarıya dönüştürdüklerinin göstergesidir.

4. İleri Teknolojinin Kullanımı için Yüksek Düzeyde Yatırım 

Çocuk kalp hastalıklarının tanı ve tedavisi de, diğer hastalıklarda olduğu gibi başarılı bir tedavi için büyük önem taşıyor. Hisar Hospital Intercontinental olarak, minik kalplerin hastalıklarının tanı ve tedavisinde hekimlerimizin daha emin adımlarla hareket etmesini sağlamak için yüksek yatırım maliyetleri gerektiren, günümüzün ileri teknolojilerine sahip modern donanımı, hastanemize kazandırmış bulunuyoruz. Hastanemizde, tüm tetkik sonuçları bilgisayar ortamında görüntülenerek arşivlenebildiği, PACS sistemi ve ilaç hatalarının önüne geçen, bilgisayarlı ilaç hazırlama sistemi PYXIS ile gelişmiş tıbbi hizmet altyapısı kullanılmaktadır. Her türlü tanı ve tedavi işleminin yanı sıra acil cerrahiler de 7 gün 24 saat yapabilen gelişmiş bir tanı ve tedavi kadrosuyla hizmet vermektedir.  Tıp teknolojisini kullanımdaki misyonumuz; “Doğru tanıya, her hastaya en düşük riskli, en hızlı ve en uygun yöntemin özenle seçilmesi ve uygulanmasıyla varılacağına inanmaktır.”

Tanıda Hız ve Üstünlük Kazandıran İleri Teknolojimiz

Ekokardiyografi

Her yaştaki çocuk kalbinin ultrasonografik yöntemle yapısal ve fonksiyonel yönden değerlendirilmesini sağlayan, çocuğa hiçbir şekilde zarar vermeyen tanısal bir yöntemdir.

Fetal Ekokardiyografi 

Hamileliğin 16. Haftasından itibaren, anne karnındaki bebeğin, kalbi ve kalbinden çıkan damarların yapısının incelenebildiği, kalp hastalığı varlığına işaret eden bulguları saptayan ileri teknoloji bir ultrasonografi cihazdır.

Transözofajiyel Ekokardiyografi 

Yaygın olarak kullanılan yüzeyel ekokardiyografi (transtorasik) yönteminin yetersiz veya akciğer hastalığı, şekil bozukluğu gibi nedenlerle hastanın göğüs yapısı yeterli kalitede ekokardiyografik görüntü alınmasına izin vermediği durumlarda Transözofajiyel Ekokardiyografi yöntemiyle yemek borusu yolu ile ekokardiyografi yapılmasını sağlayan cihazdır.

1. Egzersiz Testi: Çocuk kalbinin efor, egzersiz kapasitesini araştıran bir yöntemdir. Bu yöntemle hem kalp hastalığı olan çocukların efor kapasitesini, hem de efor sırasında yakınması olan sağlıklı çocukların (çabuk yorulma, göğüs ağrısı, bayılma vb) durumu değerlendirilebilir. Aynı zamanda yoğun spor aktivitesinde bulunacak sağlıklı çocukların risk değerlendirilmesi yapılabilir.
2. Ritim Holter: Ritim bozukluğu olan çocukların, çarpıntı yakınması olan sağlıklı çocukların veya diğer bazı hastalık durumlarında kalp ritminin 24 saat boyunca çocuk üzerine takılan küçük bir zararsız bir cihazla değerlendirilmesidir.
3. Anjiyo (Kalp Kateterizasyonu-Anjiyokardiyografi)
   Kasık bölgesinden atar veya toplardamarlar içerisine yerleştirilen ve kalbe kadar ilerletilen ince bir katater yardımıyla kalp ve damarlardaki anomaliler saptanabiliyor.

Çocuğunuzun Kalp Sağlığını Ertelemeyin

Çocuk Kardiyolojisi, doğumsal ve sonradan gelişen kalp hastalıklarının tanı ve tedavisinde uzmanlaşmış bir tıp alanıdır. Kalp hastalıklarında erken teşhis, tedavi sürecinin başarısı açısından büyük önem taşır. Eğer çocuğunuzda kalp hastalığına işaret edebilecek belirtiler gözlemliyorsanız, vakit kaybetmeden uzman bir çocuk kardiyoloğuna başvurmanız önerilir.

Çocuk Kardiyolojisi Polikliniğimizden hemen randevu alarak çocuğunuzun kalp sağlığını güvence altına alabilirsiniz.