Enfeksiyonlar vücudumuzun her bölgesinde meydana gelebilen, bakteri, virüs veya parazitler tarafından oluşturulan ve bir kısmı da bulaşıcı olabilen hastalıklardır. Günümüzde tanı ve yeni tedavi yöntemlerindeki ilerlemeler ile birçok enfeksiyon hastalığı teşhis ve tedavi edilebiliyor.
Hisar Hospital Intercontinental Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Ramazan Gözüküçük “enfeksiyonların meydana getirdiği olumsuzluklar” hakkında bilgi verdi.
Enfeksiyon nedir?
Enfeksiyon, mikroorganizmaların insan vücuduna girdikten sonra, üreyip çoğalarak, istenmeyen belirtiler ve/veya hastalıklar oluşturmasıdır. Bu mikroorganizmalar bakteri, virüs, mantar ve parazitlerdir. Enfeksiyon hastalıklarının belirti ve bulguları çok farklı olabilmektedir. Ateş, üşüme, titreme, halsizlik, yorgunluk, iştahsızlık, ağrı, bulantı, kusma gibi genel şikayetlere ek olarak etkenin cinsine ve enfeksiyonun yerine bağlı olarak gelişen spesifik belirti ve bulgular; ishal, kabızlık, eklem ağrıları, vücutta döküntüler ve kızarıklıklar, öksürük, sarılık, bilinç bozuklukları olarak sıralanabilir.
Türkiye ve dünyada görülme sıklığı nedir?
Enfeksiyonların görülme sıklığı kişilerin bağışıklık durumu, yaş ve kanser-diyabet vb ek hastalıkların varlığına göre değişmektedir. Ülkemizde gelişmiş ülkelere benzer oranda birçok enfeksiyon hastalığı artık nadiren görülmekte olup, daha çok kış dönemlerinde influenza-grip salgını ve yine solunum yolu enfeksiyonları yaklaşık %30 oranında görülmektedir. Dünyada ise özellikle Afrika ve uzakdoğu gibi az gelişmiş ülkelerde hala belli enfeksiyonlar yüksek oranda görülmektedir. Yine HIV ve Hepatit gib enfeksiyonlarda ülkemizde çok düşük orandayken, farklı ülkelerde farklı oranlarda görülmektedir.
Türkiye ve dünyada enfeksiyon kaynaklı ölüm oranı nedir?
Türkiye’de enfeksiyon kaynaklı ölüm oranı yoğun bakım ve kanser hastaları dışında oldukça düşük oranlarda olup, dünyada ise özellikle Afrika gibi ülkelerde Sıtma vb bazı enfeksiyonlarda %50 lere ulaşabilmektedir.
Hangi hastalıklar enfeksiyon riskini artırır?
Bağışıklık sistemini baskılayan tüm hastalıklarda enfeksiyona yatkınlık artmaktadır. Özellikle hematolojik kanserler(Lösemi vb) ile Akciğer kanserleri, Kalp yetmezliği, Akciğer hastalıkları(KOAH, Astım-Bronşit-Sigara içiciliği), Kanser tedavisi, Romatizmal hastalıklar ve bu hastalarda kullanılan yeni nesil bağışıklık baskılayıcı ilaçlar, AİDS hastalığı, Diyabet(özellikle kan şekeri kontrolsüz ise) ile gebelik döneminde enfeksiyon riski artmaktadır.
Enfeksiyon en çok kimlerde görülür?
Bağışıklık sistemi yetersiz olan özellikle kanser hastaları en çok enfeksiyonun görüldüğü hastalar olup, ayrıca yoğun bakımda uzun süre yatan yada yatalak/felçli hastalar ile sigar içiciliği/pasif içilik ve allerji gibi kişisel durumlarda enfeksiyon görülme sıklığını artırmaktadır.
Hangi belirtiler kişide enfeksiyonun varlığını gösterir?
Ateş, üşüme, titreme, halsizlik, yorgunluk, iştahsızlık, ağrı, bulantı, kusma gibi genel şikayetlere ek olarak etkenin cinsine ve enfeksiyonun yerine bağlı olarak gelişen spesifik belirti ve bulgular; ishal, kabızlık, eklem ağrıları, vücutta döküntüler ve kızarıklıklar, öksürük, sarılık, bilinç bozuklukları olarak sıralanabilir.
Hangi tür enfeksiyon hangi hastalığın işareti olabilir?
Barsak enfeksiyonunda ateş, karın ağrısı-ishal, kabızlık, Solunum yolu enfeksiyonlarında öksürük,balgam-nefes darlığı, Hepatitlerde halsizlik- sarılık ve Menenjit gibi beyni etkileyen enfeksiyonlarda baş ağrısı-bilinç bozuklukları ve havale geçirme gibi belirtiler olabilmektedir.
Tedavisi en kolay ve en zor enfeksiyonlar hangileridir?
Tedavisi en kolay enfeksiyonlar daha çok üst solunum yolu enfeksiyonu gibi virüslere bağlı enfeksiyonlar olup, Tedavisi en zor enfeksiyonlar ise kanser hastaları ve yoğunbakım hastalarında olan antibiyotiklere dirençli Hastane enfeksiyonları ile tüberküloz-verem tedavisidir.
Tedavi edilmeyen enfeksiyon nasıl sonuçlanır?
Uygun şekilde tedavi edilmediğinde maalesef ölüm yada ağır sakatlıkla sonuçlanmaktadır.
Enfeksiyon nasıl teşhis edilir?
Teşhiste öncelikle iyi bir muayene ve hastanın hikayesinin alınmasına ilaveten, kan tetkikleri ve radyolojik tetkikler ile nadiren patolojik inceleme ile teşhis konulmaktadır.
Enfeksiyon tedavisinden anlamamız gereken nedir?
Enfeksiyon tedavisi, doğru ilaçların doğru dozda ve uygun sürede kullanılmasıdır. Hastaların şikayetlerinin geçmesi enfeksiyon tedavisinin biteceği anlamına gelmez, örneğin tüberküloz hastalarının şikayetleri 1 ay içinde düzelmesine rağmen tedavisi 6 ay sürmektedir.
Her enfeksiyonda antibiyotik kullanmak zorunlu mudur?
Sadece bakteriler ile bazı virüs ve mantar enfeksiyonlarında antibiyotik kullanmak zorunludur, her enfeksiyonda antibiyotiğe gerek yoktur.
Enfeksiyon tedavisine yönelik yeni nesil ilaç ve uygulamalar var mıdır?
Enfeksiyon tedavisinde yeni nesil ilaçlar çok az olup, özellikle bağışıklığı artırıcı uygulamalar ile aşı ile korunma gibi yöntemler ön plana çıkmaktadır. Örneğin Hepatit C, yeni nesil ilaçlarla artık %100 tedavi edilebilir hale gelmiştir. Ayrıca, hiperbarik oksijen tedavisi gibi bazı uygulamalar da bazı enfeksiyonlarda iyileşme sürecine katkı yapmaktadır.
