Akciğer Kanseri Nedir?
Sinsi bir şekilde ilerleyen akciğer kanseri, dünyada en riskli kanser türlerinden biridir. Kontrol dışı çoğalan hücrelerin akciğer dokusunda kitle yani tümör oluşumunu tetiklemesi sonucu meydana gelmektedir. Tümör ilk aşamada akciğerde oluşmuş olsa da ileriki evrelerde, karaciğer, beyin, kemikler ve böbreküstü bezleri gibi diğer çevre dokulara da ulaşarak yeni bir tehdit oluşturur.
Belirtileri Nelerdir?
Akciğer kanserinin erken evre belirtileri şunlardır:
- Özellikle sigaraya bağlı geçmeyen öksürük
- Kanlı balgam çıkarma
- Nefes darlığı
- İştahsızlık
- Kilo kaybı
- Öksürük esnasında artan omuz ağrısı
- Yemek yemede zorluk
- Ses kısıklığı
- Hırıltılı solunum
Öte yandan, kanserli hücrelerin diğer dokulara da sıçraması durumunda, kemik ağrısı, baş ağrısı, kas yorgunluğu ve göz kapağı düşüklüğü gibi belirtiler de görülebilmektedir. Akciğer kanseri, erken evrelerde her zaman açık bir belirti göstermeyebilir, yıllar içinde yavaş yavaş gelişen bir hastalıktır. Bu durum, hastalığın teşhisini de zorlaştırmaktadır. Dolayısıyla, yukarıdaki belirtiler ile ilgili şikayetleriniz varsa gecikmeden doktora başvurmak hayat kurtarıcı olabilir.
Akciğer Kanserinin Evreleri Nelerdir?
Tümörün büyüklüğü ve yayıldığı alana göre evrelere ayrılan akciğer kanseri, 4 temel evreden oluşur.
1. Evre
Kanserli hücreler en fazla 5 cm büyüklüğündedir ve yalnızca lenf düğümlerinde bulunur.
2. Evre
Kanserli hücreler 5-7 cm arası büyüklüktedir, göğüs kafesine ve diyaframa yayılmıştır.
3. Evre
Kanserli hücreler 7 cm’den daha büyüktür. Akciğer dışındaki lenflere yayılmıştır. Ayrıca, ana bronşa, göğüs içindeki kalp zarına ve kaburgalara ulaşır.
4. Evre
Kanserli hücreler diğer organlara da sıçramıştır.
Akciğer Kanserinin Nedenleri Nelerdir?
En sık 65 yaş ve üstü kişilerde görülen akciğer kanserinin en büyük nedenlerinden biri, sigara ve tütün tüketimidir. Sigara kullananların yanı sıra, uzun süre sigara dumanına maruz kalan pasif içiciler için de risk oranı yüksektir. Öte yandan, sigarayı bırakan kişilerde ortalama 5 yıl sonra kanser riski önemli ölçüde azalmaktadır.
Ayrıca, ailesinde akciğer kanseri olanlar, uzun süreli hava kirliliği, radon gazı inhalasyonu ve asbeste maruz kalanlar da risk grubundadır.
Akciğer Kanserinde Erken Teşhis
Akciğer kanserinde erken teşhis geçmişte zor olmakla birlikte günümüz teknolojisiyle artık daha da kolaylaşmıştır, yeter ki geç kalınmasın. Yukarıda belirtilen şikayetler ile hastaneye gelen kişilerin önce akciğer grafisi çekilir. Akciğerinde kitle görülen hastalardan; bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR), pozitron emisyon tomografisi (PET-Scan) gibi tarama testlerinden biri ya da bir kaçı istenebilir. Ayrıca biyopsi işlemiyle kitleden parça alınır ve patalojik inceleme ile kanserli hücrenin türü belirlenir. Bu işlemler sonucunda kanserin cinsi, evresi ve yayılım durumuna dair detaylı bir bilgi edinilir.
Akciğer kanserinde erken teşhis, hastalığın seyrinde ve ortadan kaldırılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu nedenle özellikle sigara içen ve kirli havaya maruz kalan bireylerin 40 yaşından itibaren yılda en az 1 veya 2 kez akciğer filmi çektirmeleri önerilmektedir.
Akciğer Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Akciğer kanseri teşhisi konulan hastaların yaşına, genel sağlık durumuna, tümörün cinsine ve evresine göre multidisipliner bir yaklaşımla uygun tedavi planlaması yapılır. Genellikle ilk evre tümörlerin tedavisinde cerrahi müdahale tercih edilir. Burada amaç, kanserli dokunun cerrahi işlem ile alınmasıdır. Tüm lobun alındığı işlemler lobektomi, akciğerlerden birinin alındığı işlemler ise pnömonektomi olarak adlandırılır.
İleriki evreler de ise ilave olarak kemoterapi, immünoterapi ya da radyoterapi uygulanabilmektedir.