Altıncı Hastalık
Altıncı hastalık özellikle bebekleri ve küçük çocukları etkileyen, ani başlayan yüksek ateş ve ateşi takip eden deri döküntüleri ile karakterize bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Altıncı hastalık belirtileri çoğu zaman 1 hafta ila 10 gün içerisinde kendiliğinden geçer. Bu sürede çocuğun semptomlarını hafifletmeye yönelik destekleyici tedavi yöntemlerine başvurulabilir. Bununla birlikte destek tedavilere rağmen düşmeyen yüksek ateşi olan çocukların, vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna götürülmesi önerilir.
Altıncı Hastalık Nedir?
Altıncı hastalık herpes virüs ailesine ait HHV-6 ’nın nadiren de HHV-7’nin neden olduğu yüksek ateş ve ciltte döküntü ile seyreden viral bir enfeksiyon hastalığıdır. Tıp literatüründe roseola infantum veya exanthema subitum gibi farklı isimlerle de adlandırılan altıncı hastalık genellikle 6 ay ila 2 yaş aralığındaki bebeklerde ve küçük çocuklarda görülür. Araştırmalara göre roseola vakalarının yaklaşık %90’ını 2 yaşın altındaki bebekler oluşturmaktadır. Bununla birlikte bazı durumlarda özellikle çocukluk döneminde hastalığı geçirmeyen yetişkinler de roseola ile enfekte olabilir.
Roseola infantum kızamık, kızıl hastalığı, kızamıkçık, Dukes hastalığı, beşinci hastalık (tokatlanmış yanak sendromu) gibi hastalıklardan sonra en sık karşılaşılan döküntülü viral enfeksiyon hastalığıdır. Altıncı hastalık, kuluçka süresi kişiden kişiye değişiklik gösterse de enfekte olunmasının ardından ortalama 9-10 gün içerisinde ani başlayan yüksek ateş ile kendisini gösterir. Altıncı hastalık enfekte kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşması sırasında etrafa yayılan damlacıklarla bulaşabilir.
Altıncı Hastalık Belirtileri Nelerdir?
Altıncı hastalığın belirtileri herkeste aynı olmayabilir. Bazı çocuklarda ani başlayan yüksek ateş görülürken bazı çocuklarda yüksek ateş olmadan da deri döküntüleri gelişebilir. Enfekte olunmasının ardından 9-10 gün içerisinde çocuklarda 39,5-40 °C ‘ye varan ateş görülebilir. Yüksek ateş ortalama 3-5 gün sonra geçer. Altıncı hastalık genellikle ateşin olduğu dönemde bulaşıcıdır. Bu nedenle, kişiden kişiye değişmekle birlikte, altıncı hastalık bulaşıcılık süresi 3-5 gün arasında değişebilir.
Ateşin düşmesinin ardından yaklaşık 24 saat içerisinde kırmızı, kabarık cilt lezyonları görülebilir. Bazı çocuklar henüz altıncı hastalık döküntüsü oluşmadan başka semptomlar da yaşayabilir. Buna göre başlıca altıncı hastalık belirtileri şunlardır:
- Kusma ve ishal gibi sindirim sistemi sorunları
- İştahsızlık
- Öksürük
- Boğaz ağrısı
- Burun akıntısı
- Lenf bezlerinde şişlik
- Gözlerde kızarıklık
Sayılanların yanı sıra altıncı hastalık göz kapaklarında ve çevresinde şişliğe de neden olabilir. Altıncı hastalığın karakteristik özelliği ateşin düşmesinin ardından görülen deri döküntüsüdür. Bununla beraber bazı döküntülü viral hastalıkların aksine altıncı hastalık kaşıntı görülen bir enfeksiyon hastalığı değildir.
Altıncı Hastalık Neden Olur?
Altıncı hastalığın başlıca nedeni herpesviridae ailesine ait beta herpesvirus grubunda yer alan human herpesvirus 6 (HHV-6), nadiren de human herpesvirus 7’nin damlacık yoluyla insan vücuduna girmesidir. Kendi içerisinde HHV-6A ve 6B olmak üzere iki sınıfa ayrılan HHV-6 çift sarmallı bir DNA virüsüdür. HHV-6B hücreye girebilmek için hücre yüzeyinde bulunan CD46 adlı proteini kullanır. CD46 proteininin de yardımıyla virüs hücre zarına tutunduktan sonra virüsün genetik materyalini taşıyan kısmı hücrenin içine taşınır. Neticesinde virüs hücrenin içerisinde çoğalmaya başlar.
Henüz bağışıklık sistemleri tam anlamıyla gelişmediği için altıncı hastalık bebeklerde ve çocuklarda daha sık görülür. Anneden geçen antikorlar sayesinde bebekler, özellikle yenidoğanlar altıncı hastalık karşısında daha korunaklı olabilir. Buna karşın anneden geçen bağışıklığın zamanla azalmasına bağlı ilerleyen dönemde bebekler enfeksiyona açık hale gelebilir.
Kreşe giden, kalabalık evlerde yaşayan veya herhangi bir sebeple bağışıklık sistemi zayıf olan çocuklarda ve bebeklerde altıncı hastalık riski daha yüksek olabilir. Ek olarak organ nakli geçirmiş veya kronik sağlık sorunları bulunan yetişkinlerde de altıncı hastalık ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
Altıncı Hastalık Tanısı Nasıl Konur?
Altıncı hastalık tanısı çoğu zaman sadece çocuğun semptomlarına ve fiziki muayeneye dayanarak konulabilir. Birkaç gün süren yüksek ateşin ani şekilde düşmesiyle birlikte gövdeden başlayan, ardından vücudun geri kalanına yayılan ve genellikle 1–2 gün süren pembe-kırmızı, kaşıntısız deri döküntüleri uzmanlara altıncı hastalığı düşündürebilir. Altıncı hastalık genellikle laboratuvar testine ihtiyaç duyulmadan teşhis edilebilir.
Bununla birlikte özellikle döküntünün henüz çıkmadığı veya yüksek ateşin kontrol altına alınamadığı durumlarda uzmanlar diğer enfeksiyon hastalıklarını dışlamak için ek tetkiklerden faydalanabilir. Spesifik bir altıncı hastalık kan değeri olmasa da bazı tetkikler antikorları tespit etmeye yardımcı olabilir. Ayrıca çeşitli çalışmalara göre altıncı hastalık lökosit ve tükürük bezlerinde çoğalır. Bu nedenle kan tetkiklerinde lökosit yani beyaz kan hücresi sayısında düşüklük veya yükseklik olması altıncı hastalığın bir göstergesi olabilir.
Altıncı Hastalık Tedavisi Nasıl Yapılır?
Günümüzde altıncı hastalık tedavisi için etkili olduğu bilinen bir yöntem yoktur. Hastalığın etkeni HHV-6 ’nın nadiren de HHV-7 olarak bilinen virüsler olduğu için bakteriyel enfeksiyonlara karşı geliştirilen antibiyotikler altıncı hastalığın tedavisinde etkili değildir. Altıncı hastalığın en yaygın belirtisi ani başlayan yüksek ateş olduğundan ateşi kontrol altına almak amacıyla uzmanlar ateş düşürücü özelliği bulunan bazı ilaçlar reçete edebilir. Ayrıca ebeveynler çocuğun semptomlarının kötüleşebileceğini düşünerek duş aldırmaktan kaçınabilir. Altıncı hastalık banyo yapmaya engel değildir. Aksine çocuğa ılık duş aldırmak çocuğun rahatlamasına yardımcı olabilir.
Hastalık çoğu zaman 1 hafta ila 10 gün içerisinde kendiliğinden iyileşir. Bu süreçte çocukların rahatlaması ve sıvı kaybının önlenmesi için bol sıvı tüketmeleri önemlidir. Ayrıca çocukların yeterince dinlenmesini sağlamak, bağışıklık sistemlerinin virüsle mücadele etmesini kolaylaştırır. Yüksek ateş bazı çocuklarda nöbetlere neden olabilir. Bu nöbetler çoğunlukla zararsız olmakla birlikte görülmesi halinde mutlaka alanında uzman bir doktora başvurulması önemlidir.
Sık Sorulan Sorular
Altıncı Hastalık En Çok Hangi Yaş Grubunda Görülür?
Bağışıklık sistemleri henüz tam olarak gelişmediği için altıncı hastalık genellikle 6 ay ila 2 yaş arasındaki bebeklerde görülür. Araştırmalara göre vakaların yaklaşık %90’ını 2 yaşın altındaki bebekler oluşturmaktadır.
Altıncı Hastalık Bulaşıcı Mıdır?
Altıncı hastalık özellikle yüksek ateşin görüldüğü evrede damlacık yoluyla enfekte kişiden sağlıklı kişilere kolaylıkla bulaşabilir. Ancak ateşin geçtiği ve cilt döküntüsünün başladığı dönemde hastalık bulaşıcı değildir.
Altıncı Hastalık Ne Kadar Sürer?
Altıncı hastalık genellikle kısa süreli bir viral enfeksiyon hastalığıdır. Hastalığın ilk evresinde ani başlayan yüksek ateş genellikle 3 ila 5 gün sonra geçer. Ateşin geçmesinden ortalama 12-24 saat sonra yaklaşık 2 ila 4 gün süren deri döküntüsü evresi başlar. Bir başka ifadeyle ortalama 1 hafta ila 10 gün içerisinde enfeksiyon genellikle kendiliğinden iyileşir.
Altıncı Hastalık Ateşi Kaç Gün Devam Eder?
Hastalığın ilk belirtisi olan, enfekte olunmasının ardından 9-10 gün sonra ani başlayan ve 39,5-40 °C ‘ye varabilen yüksek ateş genellikle 3-5 gün devam eder.
Altıncı Hastalık Döküntüsü Nasıldır?
Altıncı hastalık egzama gibi hastalıklarda olduğu gibi pembe ve kırmızı renkli lekeler şeklinde görülür. Ancak pek çok cilt enfeksiyonun aksine döküntü kaşıntılı değildir ve bastırınca solar. Ayrıca altıncı hastalık döküntüsünün karakteristik özelliklerinden bir tanesi de gövdede başlamasının ardından vücudun geri kalanına yayılmasıdır.
Altıncı Hastalık Tekrarlayabilir Mi?
Hastalığı bir kez geçirdikten sonra tekrarlaması oldukça nadirdir. Ancak hastalığın etkeni olan HHV-6 bazı bağışıklık hücrelerine tutunarak uykuda kalabilir. Bağışıklık sistemi herhangi bir sebeple zayıfladığında virüs tekrar aktifleşerek enfeksiyona neden olabilir.
Altıncı Hastalık Kalıcı Hasar Bırakır Mı?
Roseola infantum genellikle hafif seyirli olmasıyla bilinen bir enfeksiyon hastalığıdır. Nadiren yüksek ateşe bağlı nöbetler görülse de bu nöbetler sağlıklı çocuklarda genellikle herhangi bir iz bırakmaz. Ancak çocuğun bayılması, kontrolünü kaybetmesi veya kusması gibi durumlarda vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması önemlidir.
Altıncı Hastalık İçin Hangi Doktor Bakar?
Altıncı hastalık için genellikle çocuk sağlığı ve hastalıkları (pediatri) uzmanlarına başvurulur. Pediatri uzmanları gerekli durumlarda enfeksiyon hastalıkları gibi farklı bölümlere yönlendirebilir.
Altıncı Hastalıkta Nelere Dikkat Edilmeli?
Altıncı hastalık durumunda öncelikle yüksek ateşin kontrol altına alınması önemlidir. Ateşin 38°C’nin üzerine çıkması durumunda uzmanlar ateş düşürücü ilaçlar reçete edebilir. Ayrıca bu süreçte dehidrasyon riskini önlemek için bebeğe sık aralıklarla su veya emiyorsa süt verilmesi gerekir. Ateşli dönemde nöbet riski olduğu için çocuk dikkatle izlenmelidir. Çocukta halsizlik, kusma, ciddi ishal veya solunum sıkıntısı gibi belirtiler varsa mutlaka doktora başvurulmalıdır. Ayrıca çocuğun ateşli olduğu dönemde ve ateşi düştükten sonra 24 saat geçmeden kreş gibi kalabalık ortamlara gönderilmemesi önemlidir.
Altıncı Hastalık Evde Nasıl Geçirilir?
Altıncı hastalık çoğu zaman evde uygulanan basit yöntemlerle kısa sürede kendiliğinden iyileşebilir. Bu süreçte çocuğun dengeli ve sağlıklı beslenmesini, bol sıvı almasını ve dinlenmesini sağlamak önemlidir.
Altıncı hastalık, kızamık, kızıl, kızamıkçık, Dukes hastalığı ve beşinci hastalık gibi döküntülü viral enfeksiyonlardan sonra en sık görülen ancak genellikle hafif seyirli bir hastalıktır. Yüksek ateş bazı çocuklarda nöbetlere yol açabilir; bu nedenle çocuğun dikkatle izlenmesi ve gerekirse Hisar Hospital’de alanında uzman Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanlarına başvurulması önemlidir.
