Omuz Kireçlenmesi Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Halk arasında omuz kireçlenmesi olarak bilinen hastalığın tıp dilindeki ismi omuz artritidir. Omuz artriti, omuz ekleminde bulunan kıkırdağın hasar görmesi sonucu oluşur ve zamanla hareketin kısıtlanmasına yol açar. Omuz eklemindeki kıkırdak önce yüzeysel olarak zarar görürken zamanla derin bölgelerde de parçalanma meydana gelir ve aşınmalar oluşur.
Omuz Kireçlenmesi Nedir?
Omuz kireçlenmesi kıkırdağın yaşlılık ve travma gibi faktörlere bağlı olarak zamanla aşınıp yıpranması ile açığa çıkar. Kıkırdak omuzdaki eklemlerin içindeki kemiklerin yüzeyini kaplar ve sürtünmeye bağlı aşınmanın önlenmesini sağlar. Kıkırdak yapı yaklaşık 2-3 milimetre arası bir kalınlıktadır ve kemiklerin temasını yumuşatmaya yarar.
Omuz kireçlenmesi birdenbire oluşmaz ve aşamalar halinde gelişir. Önce kıkırdak dokuda yumuşamalar meydana gelir ve yüzey bölgesinde çatlaklar oluşur. Daha sonra bozulmalar ve pul pul dökülmeler meydana gelir. Son aşamada ise kıkırdak doku kemiği yer yer açıkta bırakacak şekilde aşınır. Bu aşınmayla beraber eklemin hareketinde kısıtlanma meydana gelir ve ağrılar başlar.
Omuz kireçlenmesinin ne kadar ilerleyebileceği veya hareketi ne oranda kısıtlayabileceğini öngörmek genellikle zordur. Artritin derecesi kişiye göre değişiklik gösterir ve omzun maruz kaldığı strese bağlı olarak da semptomlar farklılaşır.
Omuz Kireçlenmesinin Belirtileri Nelerdir?
Omuz kireçlenmesi hastalığın ilerleme derecesine göre farklı semptomlarla açığa çıkar. En tipik belirti omuz ağrısı olsa da omuz kireçlenmesinde yaygın görülen diğer semptomlar arasında şunlar yer alır:
● Omuz eklemindeki ağrı: Kireçlenmenin en tipik belirtisi omuz ekleminde ağırdır. Ağrı omzun ön, arka veya yan bölgesinde belirgin olarak hissedilebilir. Ağrı çoğunlukla hareket ile oluşurken bazı kişilerde dinlenme halinde de açığa çıkabilir. Ağrı genellikle sadece omuz bölgesinde kalmaz ve zaman zaman dirsek ile bileğe doğru yayılma gösterir.
● Eklem sertliği: Eklem sertliği kireçlenmenin ileriki safhalarında rastlanan bir durumdur. Omuzdaki hareket kaybının artması ile sertlik de daha çok hissedilir. Eklem katılaşması olarak da adlandırılır.
● Hareket esnasında ses duyma: Omuz kireçlenmesinde kıkırdak yüzeyi zamanla düzensiz ve pürüzlü hale geldiğinden eklem hareketi esnasında gıcırdama sesi duyulabilir. Hatta bazı hastalar bu sesi duyduktan sonra hareketin tamamen durduğunu ve bir tür kilitlenmenin meydana geldiğini ifade ederler.
Omuz Kireçlenmesi Nasıl Teşhis Edilir?
Omuz kireçlenmesinin teşhisinde genellikle görüntüleme yöntemlerinden yararlanılır. Bu yöntemler arasında şunlar yer alır:
● X ışınları: X ışınları kemik ve eklem bölgesi görüntülenmesinde en sık yararlanılan ve iyi görüntü veren yöntemlerden biridir. Bu amaçla en sık röntgen kullanılır. Kıkırdaklar direkt olarak gözlemlenemese de kemik ve eklem aralarındaki boşlukların miktarından kıkırdağın aşınma düzeyi hakkında fikir yürütülebilir.
● Bilgisayarlı tomografi (BT): Bilgisayarlı tomografi özel röntgen ışınlarının kullanıldığı, röntgenden daha ayrıntılı bilgi sağlayan bilgisayar programı destekli bir tanı yöntemidir. Sıklıkla cerrahi işlem öncesi bilgisayarlı tomografi görüntüsü istenir.
● Manyetik rezonans görüntüleme (MR): MR yumuşak dokuların görüntülenmesine imkan sağlayan bir tanı yöntemidir.
Omuz Kireçlenmesinin Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Omuz kireçlenmesinin tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleri medikal tedavi ve cerrahi müdahale olmak üzere üç farklı yöntemden yardım alınır. Tedavide uygun yöntem seçimi için alanında uzman doktor tarafından hastanın detaylı durum değerlendirmesi yapılır. Bu aşamada hastanın bireysel ihtiyaçlarının doğru değerlendirilmesi ve doğru tedavinin alanında başarılı doktorlar tarafından uygulanması büyük önem taşır. Tedavide kullanılan yöntemler şu şekildedir:
● Evde bakım ve yaşam tarzı değişiklikleri: Bir fizyoterapist veya ortopedistin yönlendirmesi ile evde omuz egzersizleri yapılması tedaviyi destekler. İlerleyici hareket kısıtlılığının önüne geçilmeye çalışılır. Ayrıca omuz ağrısının tetikleyecek ve o bölgedeki aşınmayı arttıracak agresif ve atletik aktivitelerden uzak durmak da kireçlenmenin yavaşlamasını sağlar.
● Medikal tedavi: Omuz kireçlenmesinin tedavisinde medikal ilaçlar genellikle semptomatik etki gösterir. Yani tedaviye direkt olarak katkıda bulunmazlar fakat ağrı, kilitlenme, ödem gibi semptomları önleyerek yaşam kalitesini arttırmayı hedeflerler. Omuz kireçlenmesinin medikal tedavisinde ağrı kesici ve nonsteroid antienflamatuar ilaçlardan yararlanılır. Bu ilaçlar olası yan etkilere karşı doktor kontrolündeki dozlarda ve miktarlarda kullanılmalıdır. Medikal tedavide omuz bölgesine enjeksiyon da tercih edilebilir. Bu amaçla en sık kortizon iğneler kullanılır. Kortizon içerikli ilaçların omuz bölgesine enjeksiyonu ağrı ve iltihaplanmanın baskılanmasını sağlar. Bu yöntem başlangıçta oldukça iyi sonuç verse de birkaç ay içinde semptomlar geri döner ve enjeksiyonun tekrarlanması gerekebilir.
● Cerrahi müdahale: Ameliyat dışı yöntemler ile ağrı ve enfeksiyon durumu hafiflemiyor ve semptomlar giderek kötüleşiyor ise ameliyatlı tedavi düşünülebilir. Omuz kireçlenmesinin tedavisinde birden fazla ameliyat çeşidi mevcuttur. Bu amaçla en sık tercih edilen yöntemlerden biri total omuz protezi ameliyatıdır. Bu ameliyatla aşınmaya uğramış eklem kısımları cerrahi müdahale ile plastik veya metal ortopedik malzeme ile değiştirilir. Diğer bir yöntem ise ters total omuz protezi ameliyatıdır. Bu ameliyat ile eklem bölgesindeki elemanlar ters yöne çevrilir ve kol kemiğine soket takılır. Artroskopik omuz debridmanı yönteminde omuzdan küçük kesiler açılarak kamera yardımıyla giriş yapılır. Cerrah omuz eklemindeki hasar görmüş ve aşınmış kıkırdak yapısını dışarı çıkarır. Ayrıca aşınmış ve şekil değişikliğine uğramış eklem kemiği de yine bu operasyon esnasında törpülenebilir. Bu operasyon artritin ilerlemesini kesin olarak önleyemez fakat atakların gelişme sıklığını azaltır.
Omuz Kireçlenmesinde Cerrahi Müdahale Ne Zaman Gereklidir?
Cerrah kireçlenmenin türüne, konumuna ve ciddiyetine bağlı olarak ameliyatlı veya ameliyatsız tedavi çeşitlerini değerlendirebilir. Genellikle hareketin yüksek oranda kısıtlandığı ve yaşam kalitesinin önemli oranda düştüğü durumlarda cerrahi müdahale düşünülür. Eğer artrit ağrısı geceleri uykudan uyandırabilecek düzeyi erişmiş ise de ameliyatlı tedavi öngörülebilir.
Ameliyatsız Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Omuz kireçlenmesinin ameliyatsız tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleri önerilir. Hastalara omza yük bindirebilecek davranışlardan kaçınılması tavsiye edilir. Ağrının dindirilmesi için ağrı kesici ilaç kullanımı tercih edilebilir. Ayrıca atak esnasında inflamasyonu ve ağrıyı azaltmak için soğuk veya sıcak uygulama yapılabilir. Bu uygulamalardan hangisinin tercih edileceğine hasta deneme yanılma yoluyla kendisi karar verebilir ve semptomlarındaki azalmaya bağlı olarak seçtiği yöntemle devam edebilir. Soğuk kompres günde birkaç kez, 20 dakika boyunca uygulanabilir.
Omuz Kireçlenmesi Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?
Omuz kireçlenmesi tedavisinden sonraki iyileşme süreci hastanın semptomlarının şiddetine, atak sıklığına ve vücudun kendini onarma kabiliyetine göre değişiklik gösterir.
Omuz eklemi vücutta bulunan en geniş hareket aralığına sahip eklemlerden biri olduğundan ameliyattan sonra hareketi iyileştirmek, sürdürmek veya teşvik etmek için sıklıkla doktor tarafından rehabilitasyon ve fizik tedavi önerilir. Fizik tedavi iyileşme sürecinin kısalmasına yardımcı olur.
Omuz Kireçlenmesi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Omuz Kireçlenmesi Kimlerde Daha Sık Görülür?
Omuz kireçlenmesi hemen herkeste görülebilecek bir durum olmasına karşın bazı kişilerde açığa çıkma olasılığı daha fazladır. Bu kişiler arasında 50 yaş üstü bireyler, romatoid artrit gibi otoimmün hastalığa sahip olanlar, menopoza girmiş kişiler, omuz travması yaşamış olanlar yer alır.
Omuz Kireçlenmesinin Sebepleri Nelerdir?
Omuz kireçlenmesine zemin hazırlayabilecek birden fazla faktör mevcuttur. Bu faktörler arasında şunlar yer alır:
- Osteoartrit hastalığına sahip olmak,
- Otoimmün ve tüm vücudu etkileyebilen enfeksiyonla seyreden bir hastalık olan romatoid artrite sahip olmak,
- Kemiklerde kanlanmanın azalmasına yol açan avasküler nekroz hastalığına sahip olmak,
- Daha önce omuz travması yaşamış olmak.
Omuz Kireçlenmesi Nasıl Önlenir?
Omuz kireçlenmesinin önlenmesi için yapılabilecekler arasında şunlar yer alır:
- Tütün ürünlerinin tüketimini azaltmak, mümkünse tamamen bırakmak,
- Hafif düzey egzersiz yapmak,
- Sağlıklı bir diyet sürdürmek,
- Omzu yaralayabilecek aktivitelerden uzak durmak .
Omuz Kireçlenmesi İlerleyebilir mi?
Omuz kireçlenmesi ilerleyici ve tekrarlayıcı bir hastalıktır. İlk belirtide hastaneye başvurmak erken tedavi ile hastalığın ve semptomların ilerlemesinin önüne geçilmesine yardımcı olur.
Omuz Kireçlenmesi Tedavisinde Hangi Doktorlara Başvurulmalıdır?
Omuz kireçlenmesi hastalığının tedavisi için hastanelerin ortopedi bölümüne başvurulmalıdır.
Omuzumda Sertlik ve Ağrı Var, Omuz Kireçlenmesi Olabilir mi?
Omuz ağrısı ve sertliği genellikle omuz kireçlenmesi semptomlarındandır ama başka hastalıkların habercisi de olabilir. Kesin tanı için hastaneye başvurulmalı ve gerekli tetkikler yapılmalıdır.
Omuz Kireçlenmesi Nasıl Anlaşılır?
Omuz kireçlenmesi semptomları genellikle tipiktir ve hastalığa özgüdür. Bu sebeple omuz eklemlerinde ağrı, harekette kısıtlılık ve hareket esnasında gıcırdama sesi duyma gibi durumlar hastalığın anlaşılmasını sağlar.
Omuz Kireçlenmesi Ameliyatsız İyileşir mi?
Omuz kireçlenmesi hastalığın şiddetine bağlı olarak ilaçlı tedavi veya ameliyatsız yaşam tarzı değişiklikleri ile de hafifleyebilir ve iyileşebilir. Ameliyatın gerekli olup olmadığına doktor tarafından karar verilir.
Omuz Kireçlenmesi Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Omuz kireçlenmesi ilerleyici bir hastalıktır ve tedavi edilmezse hareket büyük oranda kısıtlanır. Kişi zamanla gündelik işlerini yapamaz bir hale gelebilir.
Omuz kireçlenmesi, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilen ilerleyici bir ortopedik rahatsızlıktır. Hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve eklem hareketliliğini koruyabilmek için erken tanı ve tedavi süreci büyük önem taşır. Siz de omuz bölgesinde ağrı, hareket kısıtlılığı veya eklemde ses gibi belirtiler yaşıyorsanız, vakit kaybetmeden Ortopedi ve Travmatoloji kliniğimize başvurarak alanında uzman hekimlerimizden destek alabilirsiniz. Gerekli tanı testleri sonucunda uygulanacak kişiye özel tedavi planları ile hem ağrılarınız azaltılabilir hem de hastalığın ilerlemesi kontrol altına alınabilir.
Randevu almak için tıklayın.