Son günler, askeri kışlalar gibi toplu yaşanılan yerlerde salgınlara yol açan, özellikle çocuklarda görülen ve belirtilerini çok fazla göstermeden ilerleyen kızamık ile ilgili bilinmeyenleri Hisar Intercontinental Hospital Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Ramazan Gözüküçük’e sorduk.
Kızamık nasıl bir hastalıktır? Belirtileri nelerdir?
Daha çok 3-10 yaşları arasında görülen, ateş ve döküntülerle karakterize bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalığın nedeni, rubeola adlı bir çeşit virüstür. Hastalık virüs alındıktan sonra 10 gün içinde ortaya çıkar. Hastanın gözleri kızarır, burnu akar, hapşırır, öksürür, ateşi yükselir. Baş ağrılarından şikayet eder. Kuvvetli ışıktan rahatsız olur. Bu belirtilerden aşağı yukarı 4 gün sonra küçük kırmızı lekeler görülmeye başlar. Bunlar grup halindedir. Bu dönemde dudaklarda kuruluk ve dilde paslanma dikkati çeker. Bir süre sonra da kızamık lekeleri yüzün her tarafına, boyuna, göğse, kollara, karına ve bacaklara yayılır. Bu dönem 3-4 gün devam eder. Sonra ateş yavaş yavaş ya da birdenbire düşerek belirtiler kaybolur.
Nasıl bulaşır? Kimler risk altındadır?
Kızamık, virüsü taşıyan hastanın, solunum yolu ile ortama yaydığı tükürük damlacıklarıyla sağlam kişilere bulaşır. Bu nedenle, kızamık lekeleri çıkmadan önce, lekeler olduğu süre ve kaybolduktan sonraki 10 gün içinde hastayı, gebeler ve küçük çocuklar gibi risk altındaki sağlıklı kimselerle görüştürmemek gerekir. Aşısı ve yeterli bağışıklığı olmayan herkes risk altında olsa da özellikle 1 yaş altı bebekler, bağışıklığı zayıf kanser hastaları ve gebelerde hastalık daha ağır seyredeceğinden dikkatli olunmalıdır.
Kızamığa yakalanan hastanın bakımı nasıl yapılmalıdır?
Hastanın odasının mümkünse güneş görmesini sağlayın ve çok iyi havalandırın. Oda ısısını 18-20 derece arasında tutun. Üşütmemesi için çok dikkat edin. Hastanın ağız, burun ve beden temizliğine özen gösterin. Bunlara dikkat edilmediği takdirde hastalık, zatürree, bronkopnömoni, zatülcenp, ortakulak iltihabı veya ensafalit gibi tehlikeli hastalıklara neden olabilir.
Kızamık tekrarlar mı ve nasıl korunabiliriz?
Kızamık geçirenler, bağışıklık kazanıp bir daha kızamık olmazlar. Aşı ile korunmak mümkündür. Ülkemizde düzenli aşılama ile hastalık kaybolmuşken, yurtdışından gelen hastalar nedeniyle yeniden görülmeye başlamıştır. Ancak aşı yapılmasına rağmen yeterli bağışıklık gelişmeyenlerde, hastalık gelişebileceğinden hastalık şüphesi olan kişilerden uzak durmak ve hasta kişilerin izolasyonu korunmada oldukça önemlidir. Özellikle toplu yaşanılan yerlerdeki hasta kişilerin erken tespiti ve ortamdan uzaklaştırılması büyük salgınları önleyecektir.