Romatizma toplumda oldukça sık görülen hastalıklardır. Bunların sıklıkla günlük yaşamı etkilemesi, kişinin yaşam kalitesini düşürmesi, ülkemizde yeterli sayıda romatoloji uzmanı olmaması nedeni ile insanlar sıklıkla kulaktan dolma inanışlara başvurmaktadırlar. Aşağıda bu yanlış inanışların bazıları ve bunların doğruları anlatılmıştır.
YANLIŞ: Romatizma sadece eklemleri tutan bir hastalıktır.
DOĞRU: Romatizmaların bir kısmı sadece eklemleri tutsa da önemli bir kısmı eklemler dışında deri, mukozalar, göz, kan elemanları, akciğer, böbrekler başta olmak üzere birçok doku ve organı etkileyebilir. Hatta bazen eklem dışında bir yakınma da romatizma belirtisi olabilir. Örneğin tekrarlayan aftlar: Behçet Hastalığı; üveitler: Behçet hastalığı, ankilozan spondilit, Sarkoidoz; Ateş: SLE, Ailesel Akdeniz Ateşi gibi hastalıkların seyrinde görülebilir.
YANLIŞ: Romatizma sadece yaşlılarda görülen bir hastalıktır, gençlerde olmaz.
DOĞRU: Halk arasında kireçlenme olarak bilinen Osteoartrit sıklıkla yaşlılarda ortaya çıkmakta ise de diğer birçok romatizma genç-orta yaşlı insanlarda ortaya çıkmaktadır. Sistemik Lupus Eritematozus, Behçet Hastalığı, Ailesel Akdeniz Ateşi, Ankilozan Spondilit gibi ülkemizde yaygın olarak görülen hastalılar öncelikle gençler arasında sık görülmektedir.
YANLIŞ: Romatizma sadece kadınların hastalığıdır.
DOĞRU: Romatizmal hastalıkların çoğunun kadınlarda daha sık sık görüldüğü doğrudur. Ancak birçok romatizmal hastalık erkekleri de bir o kadar oranda etkileyebilmektedir. Sitemik Lupus Eritematozus (SLE), Antifosfolipid Sendromu, Sjögren Sendromu ön planda kadınlarda sık görülürken bazı vaskülit türleri erkleri daha fazla etkilemektedir. Ayrıca erkeklerde bazı hastalıklar daha ağır seyretmekte. Örneğin Behçet Hastalığı ve Ankilozan Spondilit grubu hastalıklar erkeklerde daha ağır seyreder.
YANLIŞ: Romatizmalar sadece soğukta ortaya çıkar.
DOĞRU: Osteoartrit gibi bazı romatizmaların soğuk ve yağışlı havalarda hastayı daha fazla rahatsız ettikleri doğrudur. Muhtemelen dış ortamdaki basınç değişikliklerinin ekleme yansıması nedeni ile daha fazla yakınma olmaktadır. Öte yandan güneş bazı hastalıklara iyi gelse de, örneğin SLE gibi romatizmaları ise alevlendirebilir. Yani romatizmalar sadece soğukta ya da kışın ortaya çıkmaz, her mevsimde ortaya çıkabilir.
YANLIŞ: Romatizmaların tedavisi yoktur.
DOĞRU: Eskiden romatizma hastalarının tedavisi kısıtlı idi. Gerek romatizmal hastalıklar uzmanı sayısının yetersizliği gerekse de tedavi imkânlarının kısıtlı olması nedeni ile birçok romatizmal hastalık yeterince tedavi edilemiyordu. Günümüzde birçok romatizmal hastalık için modern tedavi yöntemleri geliştirilmiştir. Özellikle romatoid artrit, Ankilozan Spondilit gibi hastalıkların tedavisinde önemli başarılar sağlanmıştır.
YANLIŞ: Eklem sıvısının alınması zararlıdır.
DOĞRU: Eklem sıvısı normalde eklemler içinde az miktarlarda bulunan ve eklemlerin rahat hareket etmesini sağlayan kaygan bir sıvıdır. Ancak iltihabi ya da travmatik birçok nedenle eklem sıvısında artış olabilir. Bu durumlarda sıvının mikroskopta incelenmesi ya da kültürünün yapılması gibi tanısal amaçlarla ya da fazla sıvıyı alıp eklemi rahatlatma amaçlı olarak alınması gerekebilir. Bu durumlarda sıvı alınmasının uygun şekilde yapıldığında ekleme herhangi bir zararı söz konusu olmayıp aksine yararı olur.
YANLIŞ: Kortizon kullanılması kesin zararlıdır.
DOĞRU: Elbette her ilaçta olduğu gibi kortizonun da gereksiz yere kullanılması zararlıdır. Ancak bazı durumlarda ilaçları zorunlu olarak kullanmamız gereklidir. Hatta bazen kullanılmazsa daha fazla zarar görmemiz mümkündür. Kortizonda böyle bir grup ilaçtır. Gereksiz yere kullanılırsa zarar verebilir ancak gerektiğinde ise kullanılmazsa zarar görebileceğinden zorunlu olarak hastalarımıza yazarız. Bu hastalıkların birçoğunun özellikle alevlenme dönemlerinde kullanılır. Doktorun önerdiği şekilde kullanılması ile zararları en aza iner. Başka şekilde önerilmedi ise sabahları tek dozda ve sabah saat sekizden önce alınması önerilir.
YANLIŞ: Bitkisel ilaçlar zararsız olup romatizmaya daha iyi gelirler?
DOĞRU: Çeşitli bitkisel ilaçlar, çeşitli madenlerden yapılmış olan bilezikler ve daha birçok alternatif tıp ürünü halk arasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak bilimsel olarak bunların hiç birisinin işe yaradığına dair kanıt yoktur. Üstelik almakta olduğunuz başka ilaçlarla etkileşip zarar da verebilirler. Hekiminize danışmadan, bunların kullanılmamasında yarar var.