Prostat Kanseri
Prostat, erkek vücudunda bulunan spermi besleyen ve spermin hareket etmesini sağlayan meni sıvısını üreten küçük, ceviz şeklini andıran bir bezdir. Prostat kanseri ise bu bezde gerçekleşen kanser olup en sık görülen kanser çeşitlerinden biridir. Prostat kanserinin türüne göre bazı durumlarda tedavi bile gerekmezken bazı durumlarda ise erken tanı ve teşhis ile kanserin önüne geçilmesi hayat kurtarıcı olur. Erken teşhiste prostat kanseri, doğru ve başarılı tedaviler ile tedavi edilebilme şansına sahiptir.
Prostat Kanseri Nedir?
Prostat kanseri erkeklerde bulunan prostat bezinde gelişen bir kanser çeşididir. Dünya genelinde görülme sıklığı oldukça yaygın bir kanserdir. Genellikle kanserli hücre gelişimi prostat beziyle sınırlı kalır. Diğer dokulara zarar vermemesi ve sadece prostat bezine müdahale edilmesiyle kontrol altına alınabilen bu kanser türü yavaş büyür ve bazı durumlarda tedavi bile gerektirmeyebilir. Ancak agresif ve hızlı yayılan prostat kanseri çeşitleri de bulunur. Bu tür durumlarda sadece prostat bezine müdahale edilerek kanserin kontrol altına alınması mümkün olabilir. Hızlı yayılan ve agresif olan kanser hücreleri olması halinde hastanın yaşamı tehdit altına girebilir.Gecikmiş tedavi veya geç tanı konulan kanser vakalarında metastaz yaparak vücudun diğer dokularına yayılma riski bulunabilir.
Günümüzde prostat kanseri tedavisinde kullanılan çok sayıda tedavi yöntemi vardır. Hastanın sağlık durumu ve kanser evresi tespit edilerek kişiye özel tedavi planlaması yapılmalıdır.
Prostat Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Prostat kanseri ilk evrelerinde genellikle herhangi bir belirti veya semptoma neden olmaz. Ancak kanserin ilerlemesi halinde aşağıdaki belirtiler ile karşılaşılabilir.
- İdrara çıkmada zorluk çekme
- İdrar akışında kuvvet azalması
- İdrarda kan görülmesi
- Menide kan görülmesi
- Kemik ağrısı
- İstemsiz kilo kaybı
- Erektil disfonksiyon (Sertleşememe)
Prostat kanserine yönelik belirti gözlemlenmesi halinde mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Kanserli hücre varlığı söz konusu olması halinde gerekli tetkikler yapılmalı ve ihtiyaç doğrultusunda tedaviye başlanmalıdır. Kanserde erken teşhisin önemi unutulmamalıdır.
Prostat Kanseri Neden Olur, Nedenleri Nelerdir?
Prostat kanserinin neden kaynaklı olarak geliştiği günümüzde hâlâ bilinmemektedir. Ancak prostat bezindeki hücrelerde DNA değişiklikleri meydana gelmesinin prostat kanseri gelişimine neden olduğu bilinir. DNA değişiklikleri hücrelerin normalden daha hızlı büyümesine ve bölünmesine yol açabilir. Bu nedenle diğer hücreler ölürken anormal hücreler yaşamaya ve çoğalmaya devam ederler. Anormal hücrelerin sayısının artması ile yakınlardaki dokular da istila edilmeye başlar ve bu dokularda tümörler gelişir. Gelişen anormal hücrelerin parçalanması ve diğer bölgelere yayılması ise metastaz olarak adlandırılır. Prostat kanserinin de gelişimi ve diğer hücrelere yayılma şeklinin diğer kanser çeşitlerinde olduğu gibi DNA farklılaşmalarından kaynaklı olduğu düşünülür.
Prostat Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir, Kimler Risk Altındadır?
Erkeklerin prostat kanseri riskini arttırabilecek bazı faktörler vardır. Bu faktörler arasında ilk sırada yaş yer alır. Yapılan çalışmalar 50 yaşın üzerindeki kişilerde prostat kanseri riskinin arttığını göstermiştir. Yaşlanmayla beraber hücre yapısındaki değişim oranı artabilir.
Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte ırk faktörünün de prostat kanserine yakalanma riskinde etkisi olduğu bilinir. Yapılan çalışmalarda siyah insanların diğer ırklardan insanlara göre prostat kanseri riskinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Yine siyah insanlarda prostat kanseri türünün agresif veya kanserin ilerlemiş olma olasılığı daha yüksektir.
Prostat kanserine yakalanma riskini artıran bir diğer durum ise aile öyküsüdür. Yakın derece akrabalarda prostat kanseri teşhisi almış bir bireyin olması halinde kişinin de prostat kanserine yakalanma riski artabilir. Ailede çok güçlü bir meme kanseri öyküsü varsa bu durum da bireyin prostat kanserine yakalanma ihtimalini yükseltebilir.
Prostat kanserine yakalanma riskleri arasında yer alan son başlık ise obezitedir. Obez kişilerde prostat kanseri riskinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Ancak yapılan çalışmalar henüz yeterli olmadığından kesin bir bilgi verilmesi henüz mümkün değildir.
Aile geçmişinde prostat kanseri veya çok sayıda meme kanseri teşhisi olan kişilerin özellikle ellili yaşlardan itibaren düzenli olarak klinik muayeneye girmesi ve bir üroloji hekimi tarafından prostat bezinin incelenmesi önerilir. Bu sayede olası bir olumsuz durumda erken teşhis ve tanı yöntemiyle hasta prostat kanserini atlatma şansına sahip olur.
Prostat Kanseri Tanı Yöntemleri Nelerdir?
Yapılacak olan rektal muayene sırasında doku farklılaşmasına hissedilmesi, kan tahlillerinde (PSA yüksekliği) belirli parametrelerin olması gereken değerlerden yüksek çıkması halinde prostat tanısı konulabilmesi için biyopsi yöntemine başvurulur. Biyopsi, prostattan küçük bir doku parçalarının alınması ve bu dokularda kanser hücrelerini olup olmadığını tespit edilmesi üzere mikroskop altında incelenmesi işlemlerine dayanan bir prosedürdür. Mikroskop altında inceleme sırasında alınan dokunun gleason skoru incelenir. Dokuda kanser hücrelerinin bulunması halinde puanlama gerçekleşir ve puanlama 2 ila 10 arasında olur. Puanının düşük olması kanserin yayılma olasılığının da düşük olduğunu gösterir. Biyopsi yöntemi kanser tanısı konulmasının ana aracıdır. Bazı durumlarda biyopsiye rehberlik etmesi üzerine manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya ultrason yöntemlerine başvurulur. Böylece biyopsi için gereken dokunun doğru yerden alınması sağlanır.
Prostat Kanserinde Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Prostat kanseri tedavisi hastanın kanser evresi ve türüne göre kişiye özel planlanır. Tıp dünyasındaki gelişmeler ile her geçen yıl tedavi sürecinde başvurulabilecek yöntem sayısı artmaktadır. Cerrahi müdahaleler, radyasyon tedavisi, hormon, immünoterapi ve kemoterapi tedavileri ile çok yönlü tedavi uygulanabilir. Her bir tedavi yöntemi kapsamında tercih edilebilecek yöntem türü de değişkenlik gösterir.
Cerrahi Tedaviler Nelerdir?
Prostat kanseri tanısı almış ve tümörün sadece prostat bezinde bulunması halinde cerrahi müdahalelere başvurulur. Prostat kanserinde uygulanan cerrahi yöntemler genel olarak prostatektomi olarak adlandırılır. Robotik, laparoskopik ve açık cerrahi yöntemleri olmak üzere farklı prostatektomi yöntemleri bulunur. Ameliyatın kapsadığı bölgeye göre ve hangi dokuların çıkarılması gerektiğine yönelik uygulanması gereken cerrahi yöntem belirlenir.
Robotik Cerrahi Nedir, Nasıl Uygulanır?
Robotik prostat cerrahisi, karın duvarından birkaç kesi açılarak uygulanır. Ameliyatta kullanılan robotik kollar aracılığıyla ameliyat gerçekleştirilir. Açılan kesilerin birinden kameralı bir alet diğerlerinden ise cerrahi aletler sokulur. Kamera sayesinde cerrah prostat ve çevresindeki yapıları 3 boyutlu bir şekilde görebilir. Cerrah ameliyat masasının yanında bir bilgisayar monitöründen buradaki dokuları gözlemleyerek ve robotik kolları kullanarak ameliyatı gerçekleştirir. Ameliyat kapsamında prostat bezi, çevredeki dokuları ve seminal veziküller vücuttan çıkarılır. Bazı durumlarda yakındaki lenf düğümleri de aynı anda çıkarılabilir. (Robotik Cerrahi teknolojisi en kısa sürede hastanemiz bünyesinde hizmet vermeye başlayacaktır.)
Laparoskopik Cerrahi Nedir, Nasıl Uygulanır?
Laparoskopik ameliyatlarda da robotik cerrahiye benzer şekilde karın duvarında birkaç küçük kesi açılır. Yapılan kesilerden laparoskopi cihazları ilgili bölgeye sokulur. Ameliyatı yapmak için cerrahi aletlerde diğer açıklardan sokularak yine prostat çevresindeki dokular ve seminal veziküller vücuttan uzaklaştırılır.
Açık Cerrahi Nasıl Nedir, Nasıl Uygulanır?
Açık cerrahide retropubik bölgesi olarak adlanan alt karın olarak adlandırılan alandan bir kesi açılır. Açılan kesiden ameliyat gerçekleştirilir. Açık cerrahide de diğer yöntemlerde alınan dokular alınabilir. Açık cerrahi ve robotik cerrahinin onkolojik ve fonksiyonel (idrar kaçırma ve erektil disfonksiyon) sonuçları benzerdir.
Onkolojik Tedaviler Nelerdir? Nasıl Tedavi Yapılır?
Onkoloji tedavileri, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini engellemek üzere uygulanan tedavilerdir. Hastanın durumu ve kanser evresine göre bir veya birden fazla tedavi aynı anda uygulanabilir. Onkolojik tedaviler kapsamında kemoterapi, immünoterapi, hormon tedavisi ve radyasyon tedavilerine başvurulur.
Kemoterapi Nedir, Prostatta Nasıl Uygulanır?
Kemoterapi, kanser hücrelerinin büyümesini durdurmak, kanserli hücreleri öldürmek veya bölünmelerini durdurmak için kullanılan ilaç tedavileridir. Kemoterapi kapsamında kullanılan ilaçlar ağız yolu, damar veya kas içine enjekte edilerek uygulanabilir. İlaçlar kan dolaşımına girer ve vücuttaki kanser hücrelerine ulaşarak hücrelerin ölmesini veya işlevlerinin azalmasını sağlar.
İmmünoterapi Nedir?
İmmünoterapi ise kanser tedavilerinde hastanın bağışıklık sistemini kullanarak uygulanan tedavilerdir. Vücut tarafından veya laboratuvar ortamında üretilen maddeler vücudun kansere karşı doğal savunmasını güçlendirmek ve hücreleri eski haline getirmek üzere kullanılır. İmmünoterapi biyolojik bir tedavidir.
Hormon Tedavisi Nedir?
Hormon tedavisi, hormon etkilerini engelleme ve kanser hücrelerinin büyümesini durdurmak için başvurulan bir tedavidir. Hormonlar vücuttaki bezler tarafından üretilir ve kan dolaşımında dolaşır. Prostat kanseri olan bireylerde erkek cinsiyet hormonları prostat kanserinin büyümesini tetikleyebilir. Hormon tedavisi kapsamında erkeklik hormonlarının vücutta bulunduğu miktarın azalması sağlanır. Bunu sağlayabilmek için ise ilaçlar ve hormon takviyeleri kullanılır.
Radyasyon Onkolojisi Nedir?
Radyasyon onkolojisi kapsamında kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini engellemek için yüksek enerjili x ışınları veya diğer radyasyon türlerini kullanılır. Günümüzde prostat kanserinde kullanılabilecek radyasyon tedavisi çeşitliliği artmıştır. Kişinin sağlık durumu ve prostat kanseri evresine göre kişiye özel radyasyon tedavisi planlaması yapılmalıdır.
MR Linac Nedir?
MR Linac yöntemi özel görüntü ve ölçümleme teknikleriyle doğru hedefleme yaparak tümörü ışınlarla yok eden radyo terapi yöntemidir. Akıllı radyoterapi olarak da adlandırılır. Klasik radyoterapiye göre daha gelişmiş sistemiyle önemli kazanımlar sağlar. Pankreas kanseri başta olmak üzere birçok kanser türünün tedavisinde kullanılır.
1.Imrt Yöntemi Nedir?
Radyasyon tedavilerindeki en güncel yöntemdir. Doz yoğunluk ayarı yapılabilmesi sayesinde kanserli hücrelere maksimum düzeyde radyasyon iletir. Çevre dokulara zarar verme oranı ise minimum düzeye indirilmiş bir yöntemdir.
2.Igrt Yöntemi Nedir?
Görüntüler kullanarak uygulanan bir radyasyon tedavisidir. Görüntüler sayesinde radyasyon ışınlarının doğru yere iletilmesi sağlanır. Seans öncesinde alınan yüksek kaliteli görüntüler ile radyasyon tedavisinin verimliliği artırılırken yan etkilerinin minimum düzeye indirilmesi hedeflenir.
Lokal Radyoterapi Nedir?
Direkt olarak kanserli dokuya radyoterapi ışınlarının iletilmesi için kullanılan yöntemlere verilen genel addır.
1.Brakiterapi Nedir?
Brakiterapi yöntemi kanserli hücrelerin bulunduğu bölgeye doğrudan ışın verilebilmesini sağlayan yöntemdir. Bu yöntemde vücut içerisine küçük radyoaktif kaynaklar yerleştirilir.
2.Kriyoterapi Nedir?
Dondurma yöntemi olarak da adlandırılan cerrahi müdahalelere gerek duyulmamasını sağlayan yöntemdir. Deri üzerinden ince bir iğne ile prostata ulaşılır. Kanserli dokuyu dondurması üzerine bölgeye gaz pompalanır.
Sıkça Sorulan Sorular
Kimlerde prostat kanseri riski daha fazladır ve kimlerde daha fazla görülür?
50 yaşın üzerindeki erkeklerde prostat kanseri gelişme riski daha yüksektir. Aile geçmişinde prostat kanseri öyküsü veya çok sayıda meme kanseri tanısı almış kişi olması halinde kişilerin prostat kanserine yakalanma riski artabilir.
Prostat kanseri tedavi edilebilir mi?
Prostat kanseri, türü ve bulunduğu evreye göre tedavi edilebilir. Gerekli durumlarda cerrahi müdahaleler ve radyoterapi tedavileri ile kanser tedavisi sağlanabilir.
Prostat tanısında kimlere biyopsi yapılır?
Prostat kanseri şüphesi olması halinde kesin tanı konulabilmesi için biyopsiye başvurulur. Kişilerde PSA değerlerinin yükselmesi, rektal muayene sırasında anormal bir doku tespit edilmesi veya MR görüntülerinde prostat bezinde şüpheli alana rastlanması halinde biyopsi yapılır.
Prostat kanseri teşhisi ve tedavisinde bu alanda uzmanlaşmış hekimlerden destek alınması tedavi başarı oranını yakından etkiler. Hisar Hospital Intercontinental bünyesinde hizmet veren üroloji hekimleri güncel veriler doğrultusunda profesyonel çalışmalar gerçekleştirir. Bütünleşik Onkoloji Merkezimizde hastanın ihtiyaç duyabileceği tüm tedavi yöntemlerine yer verilmektedir.