Lenf Kanseri (Lenfoma) Tedavisi

Lenfoma, lenfatik sistem içerisinde meydana gelen kanser türüdür. Lenf sistemi, vücudun bağışıklık sistemini oluşturan lenf bezleri, lenf düğümleri ve lenfosit adı verilen hücrelerden oluşur. Hastalık bu hücrelerin anormal bir şekilde çoğalması ile meydana gelir.

Çoğunlukla iki tür olarak sınıflandırılır. Bu türler Hodgkin ve Hodgkin olmayan kanser türleridir. Kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi ve kök hücre nakli tedavi seçenekleri arasındadır. Doktor kontrolünde başarılı bir şekilde tedavi edebilir ve çoğu zaman iyileştirebilir.

Lenf Kanseri (Lenfoma) Nedir?

Lenfatik sistem vücudun mikroplarla mücadele ağının önemli bir parçası olup lenf kanseri, bu ağda meydana gelen bir hastalıktır.  Lenfatik sistemi oluşturan yapılar lenf bezleri, dalak, timus bezi ve kemik iliğini içerir. Hastalık geliştiğinde, hücreler kontrolsüz bir şekilde büyüyüp çoğalır. Bu anormal büyüme lenf bezlerinde, kemik iliğinde, dalakta veya diğer lenfoid dokularda meydana gelebilir. Birçok türü mevcuttur. Ana alt türler Hodgkin ve Non-Hodgkin lenf kaderleridir. Non-Hodgkin lenf kanserleri bu rahatsızlığın yaklaşık %85’ni oluşturur. Ayrıca 70’ten fazla alt tipi vardır.

Lenf Kanseri Ne Zaman Belirti Verir?

Lenf kanseri çoğunlukla belirtilerini göstermeye başlamadan önce sessiz bir şekilde ilerler. Belirgin semptomlar görülmeye başladığında bunlar lenf bezlerinde şişlik, ateş, gece terlemeleri, kilo kaybı ve sürekli yorgunluk gibi bulgular olabilir. Genellikle, belirtiler hastalığın ilerlemesiyle birlikte ortaya çıkar. Erken teşhis, hastalığın etkili bir şekilde tedavi edilmesine yardımcı olabilir.

Lenf Kanseri İlk Belirtileri Nelerdir?

Lenf kanseri, genellikle ilk belirtilerini göstermeden önce sessiz bir şekilde ilerleyebilir. Ancak, belirtiler ortaya çıktığında genellikle ilk belirtiler arasında lenf bezlerinde şişlik fark edilebilir.  Hastalığın semptomları şunları içerebilir:

• Lenf bezlerinde şişlik
• Sürekli veya tekrarlayan ateş
• Gece terlemeleri
• Nedensiz kilo kaybı
• Aşırı yorgunluk veya halsizlik
• Nefes darlığı
• Ciltte kırmızı lekeler, döküntü veya kaşıntı

Lenfoma Neden Oluşur?

Lenf kanseri, lenfosit adı verilen hücrelerin anormal bir şekilde çoğalması sonucu ortaya çıkan bir kanser türüdür. Ancak, bu hastalığın tam olarak neden oluştuğu bilinmemekle olup aşağıdaki bir dizi faktör hastalığın gelişiminde rol alabilir:

• Genetik faktörler: Aile öyküsünde lenf kanseri rahatsızlığı veya diğer kanser türlerinin bulunması, hastalık riskini artırabilir.
• Bağışıklık Sistemini Zayıflatan Bazı Rahatsızlıklar: Bağışıklık sistemini zayıflatan bazı hastalıklar, hastalığın meydana gelme riskini artırabilir. Örneğin, HIV enfeksiyonu, Kaposi sarkomu veya uzun süreli immünsupresif ilaç kullanımı kanser gelişimine etki edebilir.
• Virüs Enfeksiyonları: Bazı virüsler, lenf kanserinin gelişiminde rol oynayabilir. Epstein-Barr virüsü gibi virüsler hastalık riski artırabilir.
• Yaş ve Cinsiyet: Hastalık genellikle orta ve üstü yaşlarda ortaya çıkar, ancak her yaşta görülebilir. Bazı türleri erkeklerde kadınlara kıyasla biraz daha yaygın görülebilir.
• Bazı kimyasal maddeler: Benzen kimyasalı, böcekleri veya yabani otları öldüren kimyasallar ve kemoterapi ilaçları dahil bazı kimyasallara maruz kalmak hastalığın görülme riskini artırabilir.

Lenf Kanseri Türleri Nelerdir?

Lenf kanseri Hodgkin ve Non-Hodgkin olmak üzere 2 ana türü bulunmakta olup her iki kategoride de birçok alt tür bulunur. Hastalığın türleri şunları içerir:

• Hodgkin Lenf Kanseri: Hodgkin lenf kanseri nadir görülen bir türdür. Bu rahatsızlıkta Reed-Sternberg hücrelerinin görülmesi belirgin semptomlardandır. Reed-Sternberg hücreleri kötü huylu, olgun B hücreleridir ve alışılmadık derecede büyüktürler. Nodüler skleroz, karma tip, lenfosit zengin, lenfosit fakir ve lenfosit önemli olmak üzere alt türlere ayrılır.
• Hodgkin Olmayan Lenf Kanseri (HNL): Bu durum, lenf sistemindeki lenfositlerin (beyaz kan hücreleri) anormal bir şekilde çoğalması sonucu oluşan bir kanser türüdür ve birçok farklı alt tipe sahiptir. Bunlar arasında diffüz büyük B-hücreli, foliküler, mantle hücreli, lenfoplazmatik ve burkitt lenfoma bulunur.

Lenf Kanseri Tedavi Süreci Nasıldır?

Lenf kanseri  tedavileri hastalığın türüne göre değişebilir ve aşağıdaki yöntemleri içerebilir:

• Kemoterapi: Kemoterapi kanser hücrelerini öldürmek için planlanan ve ilaç tedavisini içeren bir yöntem olup bu ilaçlar kanser hücrelerine saldırmak için çeşitli kombinasyonlarda kullanılırlar

Radyasyon tedavisi: Bu yöntem kanser hücrelerini radyasyona maruz bırakarak öldürmeyi amaçlar. Genellikle erken evre Hodgkin olmayan türün tedavisinde kullanılır. İlerleyen Hodgkin olmayan lenf kanserinin evrelerinde radyasyon tedavisi kemoterapiyle aynı anda verilebilir. Hodgkin lenf kanseri tedavisinde ise radyasyon tedavisi kemoterapiden sonra veya kemoterapiyle birlikte kullanılabilir.

• İmmünoterapi: İmmünoterapi, kanser hücrelerini tanıyıp yok etmesi için vücudun bağışıklık sisteminin uyaran bir tedavi yaklaşımıdır.Hastalığın tedavisinde, özellikle bazı Hodgkin dışı tiplerde etkili olabilir.
• Kök Hücre Nakli Tedavisi: Kök hücre nakli (kemik iliği nakli), vücuda enjeksiyon ile verilen sağlıklı kan kök hücrelerini belirtir. Yüksek dozda kemoterapi kanser hücrelerini öldürür, ancak aynı zamanda yeni kan hücrelerinin üretilmesinden sorumlu olan kan kök hücreleri de dahil olmak üzere sağlıklı hücrelere de zarar verebilir. Kök hücre nakli, vücudun yeni kan hücreleri üretme kapasitesini geri kazanmasına ve kanser tedavisinden kurtulmasına yardımcı olur.

Ayrıca nadir de olsa, bazen etkilenen lenf düğümlerini veya organlarını almak için ameliyat kullanılabilir.

Lenfoma Nasıl Tespit Edilir?

Teşhis için öncelikle doktor tarafından hasta öyküsünde bildirilen potansiyel semptomları değerlendirmek için fiziksel muayene yapılır. Ayrıca kesin teşhis için biyopsi, görüntüleme testleri ve kan testleri yapılabilir. Teşhisi aşağıdaki adımları içerebilir:

• Kan testleri: Kan testleri genellikle hastalığın tanısında yardımcı olabilirler. Farklı beyaz kan hücresi türlerini tespiti için diferansiyelli tam kan sayımı (CBC), lenfoma belirtisi olabilecek inflamasyonu tespit etmek için kullanılan eritrosit sedimentasyon hızı (ESR), büyük miktarda hücre “devrini” veya büyüme/ölümünü tespit etmek için kullanılan laktat dehidrojenaz (LDH) testleri teşhis için kullanılabilir.
• Karaciğer ve Böbrek Fonksiyon Testleri: Plazma hücrelerinin ürettiği anormal proteinler olan monoklonal proteinleri (M proteinleri) değerlendirmek için serum protein elektroforezi (SPEP) testi kullanılabilir.
• Görüntüleme Testleri: Görüntüleme testleri, lenf bezlerinin, organların veya kemiklerin detaylı bir şekilde incelenmesini sağlar. Bunlar arasında bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) testleri bulunur.
• Pozitron Emisyon Tomografisi (PET) Testi: Bu test kanser belirtilerini tespit etmek yapılır. PET taramaları genellikle düşük çözünürlüklü BT taramalarıyla beraber yapılır ve bazen manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taramalarına ek olarak kullanılır.

Ayrıca Hodgkin dışı lenfoma hastalarında, doktor belirli Hodgkin dışı türe özgü genleri, proteinleri ve diğer maddeleri tanımlamak için laboratuvar testleri isteyebilir.

Lenf Kanseri Tedavi Sonrası Süreç Nasıldır?

Tedavi tamamlandıktan sonra hastanın düzenli izlem ve takibi önemlidir. Bu izlem genellikle hematoloji ve onkoloji poliklinikleri tarafından yapılır. Takip sürecinde hastanın sağlık durumu, olası nükslerin erken tespiti, lenfoma semptomları ve diğer belirtileri düzenli olarak değerlendirilir. Tedaviler sonrasında, vücut genellikle dinlenme ve iyileşme sürecine ihtiyaç duyar.

Bu süreçte, ağrı kontrolü, antiemetikler (kusma önleyiciler), beslenme, rehabilitasyon süreci ve psikolojik destek gibi önlemler iyileşme sürecinin daha rahat geçirilmesine katkı sağlayabilir. Ayrıca tedavi sonrası izleme sırasında, hastanın durumunu değerlendirmek için düzenli kan ve görüntüleme testleri yapılabilir.

Sık Sorulan Sorular

Lenf kanseri, lenfatik sistemde meydana gelen bir rahatsızlık olup genellikle kemoterapi, radyoterapi ve kök hücre nakli tedavilerini içerir. Lenf kanseri belirtileri bulunan kişiler hastanelerin hematoloji veya onkoloji polikliniğinden randevu alarak tedaviye başlayabilirler.