İnfluenza halk arasında bilinen ismiyle grip, toplumda her yaşta görülebilen çok yaygın bir hastalıktır. Genellikle solunum yollarını etkileyen bu hastalık kolaylıkla bulaşabilme özelliğine sahiptir. Bulaşma, yayılma ve tedavi süreci genellikle çok uzun olmamakla birlikte bazı durumlarda ciddi problemlere sebep olabilir. Bu yazıda influenza salgını nedir, belirtileri nelerdir, tanı yöntemleri, nasıl bulaşır ve influenza salgını hakkında sık sorulan soruların cevapları ile ilgili bilgiler bulabilirsiniz.
İnfluenza Salgını Nedir?
İnfluenza, solunum yollarını etkileyen bir viral enfeksiyondur. İnfluenzaya sebep olan bu virüs genellikle hava yolunun solunması ile bulaşabildiği gibi influenza virüsü taşıyan bir kişinin temas ettiği yerlere temas edip solunum yollarına taşınması ile de bulaşabilir. Virüsler yapıları itibari ile sıklıkla genetik yapı değiştirebildiklerinden dolayı her yıl farklı bir grip virüsü gibi yeni bir influenza salgınına sebep olabilirler.
İnfluenza salgınına herkes yakalanabilir. Genellikle kısa süreli bir tedavi ile ortalama 1-2 hafta içerisinde solunum yolları enfeksiyonu geçebilir. Ancak diğer yandan viral enfeksiyona karşı bağışıklık sistemi zayıf olan bebekler, çocuklar, yaşlılar ve bağışıklığı etkileyen hastalık veya ilaç kullanan kişiler hastalığı daha ağır ve uzun süreli geçirebilir. Böyle durumlarda influenza enfeksiyonuna karşı dikkat edilmeli ve en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
İnfluenza Belirtileri Nelerdir?
İnfluenza enfeksiyonu solunum yolu üzerinde etkili olan bir hastalık olduğundan genellikle solunum yolları üzerinde belirtiler ile kendini gösterebilir. İnfluenza ile ilgili belirtiler genel olarak şöyle sıralanabilir:
- Yüksek ateş
- Boğaz ağrısı
- Öksürük
- Baş ağrısı
- Kas ağrısı
- Burun tıkanması
- Burun akması
- Gözlerin yaşarması veya akması
- Aşırı halsizlik, bitkinlik
- Bulantı, kusma
Bu belirtiler görüldüğünde influenza olma ihtimalinden dolayı vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir. Alanında uzman doktorun planladığı protokol ile en kısa sürede tedaviye başlanmalıdır.
İnfluenza Tanısı Nasıl Konulur?
İnfluenza belirtileri gösteren kişiler sağlık kuruluşlarında alanında uzman doktor tarafından öncelikle belirtilerine dair fiziksel muayene edilir. Viral enfeksiyon olup olmadığını teşhis etmek için burun süprüntüsü alınarak tahlile gönderilir. Bunun dışında hastalığın ağır olduğu ve bağışıklığı düşük olan kişilerde bunlara ek olarak farklı tetkikler yapılabilir. Ayrıntılı tahlil sonucu virüsün varlığı teşhis edilerek influenza tanısı konulabilir.
İnfluenza tanısı almak için gidilen sağlık kuruluşunun teşhis için laboratuvar sonuçlarının güvenilir ve hızlı sonuçlandırılması ile akciğerlerin etkilenmesi durumunda akciğerlerin kontrol edilmesi ile yapılan radyoloji sonuçlarının güvenilir ve hızlı sonuçlandırılıyor olması hastalığın en kısa sürede teşhis edilmesi için önemlidir.
İnfluenza Salgını Bulaşıcı mıdır?
İnfluenza salgını bir viral enfeksiyon olması sebebiyle bulaşıcıdır. influenza virüsleri soğuk havalarda canlılıklarını daha kolay sürdürebilir. Bu yüzden bu virüsün yayılma zamanı genellikle soğuk olan kış mevsimidir. Genellikle kış mevsiminde yaygın görülen bu hastalık diğer mevsimlerde de genellikle toplu taşımalarda, kalabalık ortamlarda hasta olan kişideki virüsün hava veya temas yolu ile diğer kişilere bulaşmasına neden olabilir.
İnfluenza Salgını Nasıl Bulaşır?
İnfluenza salgını, influenzaya sebep olan virüsün yayılması ile bulaşır. Virüs genellikle hava yolu ve temas ile bulaşabilir. İnfluenza virüsü taşıyan kişinin hapşırma, öksürük gibi sebeplerle vücudundan yayılan virüsleri başkasının soluması ile bir diğer insana kolaylıkla geçebilir. Diğer yandan vücudunda virüs olan kişilerin virüs taşıyan vücut salgısı veya genel olarak tokalaşma, sarılma gibi temas durumunda virüs bulaşabilir. Bulaşma ihtimaline karşı hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.
İnfluenza Aşısı Nedir, Kimlere Önerilir?
İnfluenza aşısı, etkisi zayıflatılmış canlı virüs aşısı, diğeri ise inaktive aşıdır. Aşı ile vücuda virüs tanıtılarak bağışıklık sisteminin doğal yollarla önlem alması sağlanır. Bu sayede herhangi bir sebeple influenza virüsü ile karşılaşıldığında öncesinde aşı yapılmış ise bağışıklık sistemi aktif olacağından ya hastalık hiç hastalık görülmez ya da farkında olmayacak kadar hafif seyredebilir. Bu yüzden özellikle bağışıklığı düşük olan bebek, çocuk, yaşlı veya bağışıklığı baskılayan hastalığı olanlarda aşı influenza salgınına yakalanmamak adına önemli bir etkendir.
Grip aşısı alanında uzman doktorlar tarafından koruyuculuk özelliğinden dolayı 6 aydan büyük tüm çocuklar, yaşlılar, kronik hastalığı olan kişiler, gebe ve emziren annelerin influenza aşısı yaptırması önerilir. İnfluenza virüsü kolay form değiştirebilme özelliğinden dolayı her yıl farklı formlarda influenza salgınına sebep olabilir. Bu yüzden influenza aşısı yaptırmak isteyen kişiler her yıl aşılarını yenilemelidirler.
İnfluenza aşısı konusunda dikkat edilmesi gereken bir durum vardır. Bu aşıya veya aşının içindeki maddelere karşı alerjisi olanlara influenza aşısı önerilmez. Aynı zamanda influenza aşısı üretilirken yumurta ile ilgili bir işlemden geçirilir. Bu bağlamda yumurta alerjisi olan kişiler, gebeliğin ilk 3 ayında olan kişiler, 6 aydan küçük bebekler influenza aşısı olmamalıdırlar.
İnfluenzada Nelere Dikkat Edilir?
İnfluenza tanısı alan bir kişi öncelikle tedaviye başlamalıdır. Alanında uzman doktordan tanı, tedavi ve ilaç önerisi alınır. Tanı alan kişi çevresindekilere bulaşmasını önlemek için kendisini izole etmelidir. Tedavi protokollerine göre belirlenen ilaçlar önerilen şekilde kullanılmalıdır. Aynı zamanda sağlıklı beslenme, ölçülü su tüketimi, yeterli uyku ve hijyen önemlidir. Buna ek olarak dinlenmek ve stres kaynaklarından uzak durmak bağışıklık sisteminin desteklenmesinde önemli bir basamaktır.
İnfluenza ile Soğuk Algınlığı Arasındaki Fark Nedir?
Soğuk algınlığı da influenza gibi bir virüsün sebep olduğu enfeksiyon durumudur. ancak soğuk algınlığı genellikle daha hafif belirtiler gösterir. Aralıklı ateş, hafif üst solunum yolları şikayetleri soğuk algınlığı belirtileri olarak sayılabilir. Buna ek olarak soğuk algınlığında influenzadaki gibi yoğun bir kas, eklem ağrısı, bitkinlik ve genel bir vücut ağrısı genellikle görülmez; görüldüğünde ise çok hafif seyreder. Bu durumda soğuk algınlığının tedavisi de grip enfeksiyonuna göre daha hafiftir.
İnfluenza Virüsünün Çeşitleri Nelerdir?
İnfluenza virüsünün 3 çeşidi vardır. A, B ve C olarak sınıflandırılabilir. C tipi influenza virüsü insanlarda bir etkisi olmadığından genellikle göz ardı edilir. Diğer iki influenza virüsü ise farklı özellikler gösterebilir. A tipi influenza virüsü orta ve ortanın üzerinde şiddette hastalığa sebep olabilir. Diğer yandan B tipi influenza virüsü ise A tipine göre hastalığın daha hafif seyretmesi şeklinde etkileri vardır. B tipi influenza virüs bağışıklıkları düşük olduğundan sıklıkla çocuklarda hastalığa neden olur.
Hangi tip influenza olursa olsun tedavi edilmesi için bir sağlık kuruluşuna ve bir doktora gitmek ihmal edilmemelidir.
İnfluenza ile İlgili Sık Sorulan Sorular
İnfluenza salgınının en belirgin özelliği?
İnfluenza salgınının en belirgin özelliği yüksek ateştir. Genellikle ateş sürekli yüksek seyreder. Yüksek ateşin olduğu durumlara üst solunum yollarının ağrı, tıkanıklık vs gibi durumlar eklendiğinde influenzada şüphelenilebilir.
İnfluenza gribinde evde ne tüketmek doğru olur?
İnfluenza gribi durumunda hastalığın kısa sürmesi ve en az belirti ile atlatılması için bağışıklık sisteminin desteklenmesi önemlidir. Bu bağlamda sağlıklı beslenmeye dikkat ederek yeterli ve dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir. Buna ek olarak influenza durumunda vitamin ve minerallerden zengin rengarenk sebze ve meyvelerin tüketilmesi beslenme uzmanları tarafından önerilir. Aynı zamanda doğru miktarda su tüketmek de bağışıklığın desteklenmesinde önemlidir. Ayrıca üst solunum yollarını rahatlatan bitki çayları önerilebilir.
İnfluenza aşısı kaç doz yapılıyor?
İnfluenza aşısı 6 aydan dokuz yaşına kadar olan bebek ve çocuklarda ilk kez aşılama yapılacaksa bir ay ara ile iki defa yapılması uzmanlar tarafından önerilir. Dokuz yaşından büyük çocuklara bir doz uygulanabilir. Gebe ve emziren anneler için inaktif aşı yapılması önerilebilir.
İnfluenza kaçıncı günde bulaşıcılığını yitirir?
Gribe sebep olan virüsün hastalık belirtileri göstermeden önce bulaşıcılık özelliği vardır. Bu yüzden bulaşma riski hastalık başlamadan önce başlar. Hastalık belirtileri başladıktan sonra hastalığın seyrine göre süresi değişmekle birlikte virüsün bulaşıcılığı ortalama bir hafta kadar sürebilir.
El temizliği ve hijyen ile salgından korunmak mümkün mü?
İnfluenza salgını genellikle toplu ortamlarda hava ve temas ile yayılan virüsün sebep olduğu bir hastalıktır. Bu yüzden temas ile bulaşmasını önlemek adına elleri sık sık yıkamak, yıkamanın mümkün olmadığı durumlarda dezenfektan ile eller temiz tutulabilir. Aynı zamanda genellikle toplu ortamlarda ortak kullanım alanlarındaki eşyalar yerine kişisel eşyalar kullanılmalıdır. Kalabalık ortamlarda hapşırma, öksürme ile bulaşma ihtimaline karşı ağzı ve burnu tamamen kapatan maske kullanmak ya da peçete ile ağız ve burun kapatılarak önlem alınabilir. Bu hijyen kurallarına dikkat edilerek influenza virüsünün bulaşma riski en aza indirilebilir ve insanlar genel olarak salgından korunabilir.
İnfluenza tanısı alındığında seyahat etmek uygun mudur?
İnfluenza virüsü çok kolay yayılım gösteren ve bulaşan bir virüs olmasından dolayı enfekte olan kişilere genellikle seyahat edilmesi önerilmez. Çünkü kişiler enfekte olduklarından dolayı virüsü çevrelerine yayabilirler. Genellikle toplu taşımalarda virüsün diğer insanlara yayılımı daha kolay olacağından genellikle influenza tanısı alan kişilerin özellikle toplu taşımalar vasıtası ile seyahat etmemesi önerilir.