HoLEP Yöntemi
Prostat büyümesi erkeklerde ortaya çıkabilen ve rahatsız edici semptomlara neden olabilen bir sağlık sorunudur. Prostat büyümesi çözümü için çeşitli tıbbi tedavi seçenekleri mevcuttur. Bazı tedavi seçenekleri yetersiz kalabilirken bazıları ise ciddi yan etkilere neden olabilir. HoLEP, iyi huylu prostat büyümesi olan hastalara uygulanan kesi gerektirmeyen (kapalı) ve yan etkileri az olan bir cerrahi operasyondur.
HoLEP Nedir?
Prostat bezi erkeklerde idrar torbasının hemen altında yer alan bir salgıdan sorumlu bezidir. Prostat bezinde meydana gelen kanserli olmayan büyümeler, iyi huylu prostat büyümesi (BPH) olarak adlandırılır. Başka yöntemler ile tedavi edilemeyen BPH için minimal invaziv seçenekler mevcuttur. HoLEP de bu seçeneklerden biri olarak yer alır. Kişinin ilaçlarla iyileşme göstermeyen semptomlarının tedavisi için HoLEP uygulanabilir seçeneklerden biridir. HoLEP sırasında holmiyum lazer kullanılarak prostat tedavisi gerçekleştirilir. Holmium lazer prostat cerrahisi büyüyen prostat bezinin lazer ile parçalanarak vücuttan uzaklaştırılmasını içerir. Prosedür üretranın tıkanmasına neden olabilen fazla prostat dokusunu çıkarmak için holmium lazer cihazını kullanır.
HoLEP Ameliyatı Hangi Hastalara Uygundur ?
Holmium lazerle prostat enükleasyonu prostat büyümesi gerçekleşen her hastada kullanılan bir tedavi değildir. Eğer büyüyen prostat dokusu kişinin sağlığını etkiliyorsa ya da ciddi semptomlara neden oluyorsa tedavi seçenekleri değerlendirilir. Tedavi seçenekleri arasında çeşitli yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlar mevcuttur. Fakat bazı kişilerde bu seçenekler yarar sağlamayabilir. Bu durumda HoLEP ile büyüyen prostat dokusu vücuttan uzaklaştırılarak semptomların giderilmesi sağlanır. Prostat büyümesinin tedavi edilmesi gerektiğini gösteren belirtiler şunlardır:
- Sık idrara çıkma
- Geceleri idrar sıklığında
- İdrar akışının zayıf olması
- İdrar torbasının tamamen boşaltılamaması
HoLEP ameliyatı için öncelikle kişinin gerekli kontrollerden geçmesi de önemlidir. Doktor tarafından alınan tıbbi geçmişin değerlendirilmesi ve ardından fiziksel muayene yapılması önemlidir. Fiziksel muayene sırasında rektal muayene de gerçekleştirilebilir. Ameliyat için karar vermeden önce başka tetkiklerin yapılması önemlidir. İdrar yaptıktan sonra mesanedeki idrarın tamamen atılıp atılmadığının belirlenmesi için testler uygulanabilir. Aynı zamanda kan testleri ile prostat büyümesinin nedeninin bir kanser olup olmayacağı da incelenebilir. Kan testinde kontrol edilen PSA bu konu hakkında fikir verebilir. Eğer bu sonuçlarda yüksek seviyeler görülürse prostat biyopsisi için hasta yönlendirilebilir. Bunun dışında prostat büyüklüğünü gözlemlemek için görüntüleme tekniklerine de başvurulur. Rektal yol ile gerçekleştirilen bir ultrason boyutu belirlemeye yardımcı olur. Prostatın büyüklüğü HoLEP ameliyat süresi için de belirleyicidir. Hastanın semptomları doğrultusunda üretral darlıklar sistoskopi ile incelenebilir ya da mesanenin çalışma kalitesi için ürodinami testleri uygulanabilir.
Ameliyat Ne Kadar Sürer ve Hastanede Kalış Süresi Ne Kadardır?
HoLEP genel anestezi altında gerçekleştirilen bir işlemdir. İşlemin gerçekleştirilmesi için anestezi alan hasta bacaklar kaldırılmış şekilde sırt üstü yatırılır. Rezektoskop adı verilen bir cihaz idrar yolundan sokulur. Bu cihaz içerisinde bulundurduğu kamera ile cerrahın ameliyat sürecinde prostatı görüntülenmesini sağlar. Yine aynı cihaz yardımıyla kullanılan lazer cihazı prostata ulaştırılır. Fazla prostat dokusu bu lazer yardımıyla parçalara ayrılır. Ayrılan parçalar mesanede biriktilir ve lazer yardımıyla kanama minimuma indirilerek kesilen damarlar kapatılır. Lazer rezektoskoptan çıkarılarak mesanede biriken prostat fazlalıklarını almak için morselatör isimli cihaz yerleştirilir. Bu cihaz mesanede biriktirilen prostat dokularını çekerek vücuttan uzaklaştırılmalarını sağlar. Tüm işlem tamamlandığında tüm cihazlar çıkarılır ve yerine idrar sondası yerleştirilir. Prosedür ortalama 60-90 dk kadar sürer. Bu süre kişinin fazla prostat dokusu miktarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Prostat dokusunun artması vücuttan uzaklaştırılacak doku miktarını da artıracağı için ameliyat süresini uzatabilir. Ameliyat sonrası kişinin hastanede kalış süresi 1-2 gece kadardır. Fakat hastanın durumuna bağlı olarak bu süre birkaç güne kadar da artabilir.
Ameliyatın Yan Etkileri Var Mıdır?
Her operasyonda olduğu gibi HoLEP sonrası yan etkiler de oluşabilir. Ameliyat sonrası oluşabilecek komplikasyonların en aza indirilmesi için ameliyat öncesi bir takım önlemler alınabilir. Bu önlemler arasında kanamanın artmaması için kan sulandırıcı ilaçların ameliyat öncesi bırakılması bulunur. Ameliyat sonrası birkaç hafta idrarda bir miktar kan görülebilir. Bu kan genellikle ciddi bir durumun göstergesi olmaz ve iyileşme sürecinin henüz bitmediğini gösterir. Fakat yine de ameliyatı gerçekleştiren doktor tarafından kontrol edilmesi gerekebilir. Ameliyat sonrası enfeksiyon riski de göz önünde bulundurularak gerekli antibiyotikler reçete edilir. Ameliyat öncesi ve sonrası bir süre idrar kaçırılması gibi durumlara rastlanabilir. Bu tarz sorunların giderilmesi için doktor tarafından fiziksel egzersiz önerileri yapılabilir. Aynı zamanda oluşabilecek akıntılar için de çeşitli ilaçların bir süreliğine reçete edilmesi gerekebilir. Yan etkilerin bir kısmı cerrahın uzmanlığı ile önlenebileceği gibi ameliyat sonrası bakım ile de ortadan kaldırılabilir. En yaygın yan etkiler şunlardır:
- İdrar yapma sırasında yanma hissi
- İdrarda kan
- İdrar kaçırma
- Cinsel aktivite sırasında sıvı gelmemesi
- Nadiren erektil disfonksiyon
- Skar dokusu gelişimi
- Prostat kapsülünde yaralanma
- Mesane yaralanması
- Enfeksiyon
- Kanama
HoLEP Sonrası İyileşme Süreci?
HoLEP işlemi sonrası iyileşme süreci kişiden kişiye değişiklik gösterir. Özellikle çalışan kişilerin iş hayatına dönmesi birkaç haftalık bir süreç alabilir. Fiziksel olarak ağır işlerde çalışan kişiler için de bu süre bir miktar uzayabilir. İyileşme sürecinde kişinin ağır fiziksel aktiviteler yapmaması, kontrolleri aksatmaması ve reçete edilen ilaçları kullanması süreci hızlandırmak için önemlidir. İyileşme sürecinde hastanın hafif aktiviteler yapması, kısa yürüyüşlere çıkması gibi aktiviteler doktor kontrolünde yapıldığında fayda sağlayabilir. Ameliyat sonrası bir süre kanama olması doğaldır. Bu durum ortalama 12 saat içerisinde düzelme gösterir. Ancak kişinin aşırı kanama gibi bir komplikasyon yaşaması durumunda müdahale edilmesi gerekebilir. Aynı zamanda ameliyat sonrası idrardaki kanın temizlenmesi için kateter kullanılması gerekebilir. Kateter yardımıyla kanlı idrar ameliyat sonrası günün sabahına kadar vücuttan uzaklaştırılır.
Ameliyat sonrası idrar sondası çıkarıldığında hasta günde 2-3 kez idrar yapabiliyorsa sonda olmadan taburcu edilebilir. Ancak idrarın yapılamadığı durumlarda sonda bir süre daha hastada takılı tutulur.
İyileşme sürecinde birkaç gün idrar yapmak ağrılı olabilir. Gerekli durumlarda doktor tarafından ağrı kesici ilaçlar reçete edilebilir. İdrar çıkışının azalmaması için bu süreçte sıvı alımı çok önemlidir. Günlük su tüketimine mutlaka bu nedenle dikkat edilmelidir. Ameliyat öncesi ortaya çıkan semptomların düzelmesi ameliyat sonrası birkaç ayı alabilir. Aynı zamanda cinsel ilişki için de doktorun belirttiği süre boyunca beklemek gerekir. Bu süreçte doktor tavsiyelerine uymak iyileşmenin gerçekleşmesi için büyük öneme sahiptir.
Sıkça Sorulan Sorular:
HoLEP yönteminin diğer tedavilerden farkı nedir?
HoLEP gibi lazer tedavileri minimal invaziv seçenekler arasında bulunur. Minimal invaziv olması yanında ciddi büyüklükte prostat dokularının vücuttan uzaklaştırılmasına olanak tanıyan bir yöntemdir. Bunun dışında ise cerrahi başka seçenekler de mevcuttur. TURP veya açık prostatektomide hastane yatış süreleri daha uzun olabilir ve kateterin çıkarılması zaman alabilir. HoLEP yönteminde bu süreler daha kısa olabilir. Aynı zamanda HoLEP ile prostat çıkarılması lazer kullanılarak kan damarlarının işlem sırasında hızla kapatılmasına olanak tanır. Bu durum daha az kanama ile ilişkilidir. Herhangi bir kesi yapılmadan gerçekleşmesi nedeniyle iyileşme süreci daha hızlıdır ve daha kolay geçirilebilir. Cerrahi olarak kesi içermemesi nedeniyle ağrı gibi semptomlar daha az yaşanır.
HoLEP ameliyatı ne zaman gereklidir?
HoLEP ameliyatı prostat büyümesine bağlı olarak ortaya çıkan semptomların ortadan kaldırılması ya da azaltılması için uygulanan bir işlemdir. İdrar çıkışı ile ilgili ve üriner sistemde meydana gelen sorunlar nedeniyle tercih edilebilir. Özellikle tercih edilebildiği durumlar ise şunlardır:
- Kan sulandırıcı ilaç kullanılması
- Transüretral prostat rezeksiyonu (TURP) yaptırma ile ilgili riskler
- Prostatın 80 gramdan daha büyük olması
- Prostat büyümesi tedavisi için kullanılan ilaçlardan sonuç alınamaması ya da ilaçların hasta tarafından kullanıma uygun olmaması
- İdrar retansiyonu nedeniyle sonda kullanım zorunluluğu
- İdrarda kan (hematüri), mesane taşları, böbrek yetmezliği veya tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları gibi ciddi prostat büyümesine bağlı semptomlar
Ameliyat sonrası prostat tekrar eder mi?
Ameliyat prostatta bulunan fazla dokunun tamamının vücuttan uzaklaştırılmasına olanak tanır. Yapılan işlem prostat tıkanıklığının giderilmesine yardımcı olur ve çoğu zaman tekrarlanması gerekmez. Yapılan HoLEP kişinin hayatının geri kalan döneminde prostat büyümesine bağlı sorunlar yaşamasının önüne geçebilir.
Hastanede yatış süreci nedir?
HoLEP minimal invaziv bir operasyon olması nedeniyle kısa hastane yatış süresine sahiptir. Ancak hastanın sağlık durumu ya da görülebilen yan etkiler nedeniyle bu süreç değişiklik gösterebilir. Herhangi bir sorun oluşmadığında ortalama 1 gece sonra kişi taburcu edilebilir. Eğer kişinin sağlık durumu ertesi gün taburculuk için uygun değilse ya da idrar yapma ile ilgili takip edilmesi gereken sorunlar mevcut ise bu süre birkaç güne kadar uzayabilir.
Prostat büyümesi tedavileri alanında uzman doktorlar ve cerrahlar tarafından gerçekleştirilmesi gereken işlemlerdir. Bu alandaki yenilikçi yöntemler kullanılan ekipmanların yenilikçi olmasının yanı sıra cerrahların alanda uzmanlaşmasını da gerektirir. Prostat büyümesi tedavi için güncel yaklaşımlar ve HoLEP yöntemi hakkında bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.