Hisar Intercontinental Hospital Dermatoloji Uzmanı Dr. Funda Ataman
Bazı uzmanlara göre güneş koruyucu sürmeden önce 15 dakika güneşten faydalanmak gerekiyor. (D vitamini almak adına) Sonrasında güneş koruyucu öneriyorlar. Bu fikre katılıyor musunuz?
Cildimizi güneşten korumak için, güneşe çıkmadan yarım saat önce ve çıktığımız anda üzerine bir kat daha sürmeliyiz. 15 dakika kremsiz güneşlenip, güneş kremi sürdüğümüzde kremin koruyucu etkisinin başlaması için, krem sürdükten sonra 30 dakika daha geçmesi gerektiğine göre, derimiz 45 dakika güneşe maruz kalacak demektir. Cilt tipine, mevsimine ve günün güneşlenilen zamanına göre ciddi güneş hasarı riski doğabilir.
Ciltte üretilen D vitamini yağ bezleri salgılarıyla cilt yüzeyine çıktığı ve şampuanla duş yapmanın bu vitamini ciltten uzaklaştırdığı söyleniyor. Bu konudaki fikriniz nedir?
Ciltte üretilen D vitamini yağ bezleri salgılarıyla cilt yüzeyine çıkmaz ve şampuanla duş yapmak bu vitamini ciltten uzaklaştırmaz.
Güneşlenmek yerine senede birkaç defa kür halinde alınan D vitamin kapsülleri de aynı faydayı sağlar mı?
D vitamini güneş etkisiyle deride sentez edilebilir, gıda yoluyla, ampul, tablet, damla olarak vücuda girebilir. Önemli olan günlük ihtiyacınızın karşılanmasıdır. Gıda ve kapsüllerle bu mümkün olabilir. Güneşsiz kuzey ülkelerinde, özellikle deniz ürünlerinin bolca yenmesi nedeniyle D vitamini yetersizliği oluşmamaktadır. Buna karşı bol güneşli Akdeniz ülkelerinde bütün gün güneşte oynayan ama yetersiz beslenen çocuklarda D vitamini eksikliği görülmektedir.
D vitamini eksikliğinin vücudumuz ve sağlığımız açısından oluşturabileceği zararlar neler?
D vitamini eksikliği çocuklarda raşitizm, erişkinde osteomalazi hastalıklarına neden olur. Osteomalazi kemik mineralizasyonda bir defekt sonucunda kemiklerde mineralizasyon eksikliği oluşmasıdır. En sık kas zayıflığı, kemiklerde kırılganlık, tüm vücutta yaygın ağrıyla kendisini gösterir. D vitamini bağışıklık sistemini destekler. Kanserden vücudu korumada önemli fonksiyonları vardır. Tansiyon yüksekliği ve kalp hastalıklarından korur. Osteoporozu ve kas erimelerini önler.
Yüz bölgesi ve vücut için güneş kremi seçerken ilk olarak odaklanmamız gereken konu nedir? Onca marka ve tip arasında neye göre seçim yapılmalı?
Güneş kremi kişinin deri tipine, cinsiyetine, yaşına, var olan deri hastalıkları ve diğer hastalıklarına, kullandığı ilaçlara, mevsime ve günün hangi saatinde güneşte kalındığına göre seçilmelidir. SPF (Sun Protection Factor) 30 yeterlidir. Yağlı ciltler için losyon, kuru ciltler için krem formu kullanılmalıdır.
Eğer cildimizde güneşe bağlı yanıklar oluştuysa ilk olarak ne yapmalıyız? Hafif bir kızarıklık ve kaşıntı varsa evde neler yapabiliriz? Daha ağır yanıklar için önerileriniz neler?
Güneş yanığında ilk yapılacak işlem cildi serinletmektir. Klimalı bir ortama geçmek, soğuk suyla yıkamak ve nemlendirici güneş sonrası balmı sürmek hafif güneş yanıklarında yeterli olacaktır. Derecesi daha yüksek yanıklarda antienflamatuar, topikal anestezik, kortikosteroidli kremler gerekir. Şiddetli yanıklarda serum tedavisi kortikosteroid ve antienflamatuar içeren hap ve iğneler uygulanır. Yanık tümüyle geçene dek tekrar güneşe çıkılmamalıdır. İz kalırsa erken dönemde iz giderici tedaviye başlanmalıdır.