Uvea, gözün beyaz görünen kısmı sklera ile retina arasındaki üç katmanın adıdır. Bu üç katman gözün renkli kısmı olan iris, gözün odaklanmasına yardımcı olan siliyer cisim ve retinayı skleraya bağlayan koroid kısımdır. Bu katmanların iltihaplanmasına üveit denir. İltihaplanan bölgeye göre anterior (ön), intermediyer (orta), posterior (arka) ve panüveit olarak ayrılır. Göz enfeksiyonu, yaralanma ya da Behçet, Crohn gibi otoimmün bir hastalık sonucu oluşabilir. Bulanık görme, gözde kızarıklık, ağrı, ışığa hassasiyet, gözün sulanması gibi belirtilerle kendini gösterir. Görme bulanıklığının, göz içi basıncının test edilmesi ve gözü içinin incelenmesi ile standart muayene yapılır. Bunlara ek olarak retinanın da görüntülenebilmesi için optik koherens tomografi, altta yatan hastalığı kontrol etmek için kan testleri istenebilir. Otoimmün bir hastalık varsa bunun tedavi edilmesi göz iltihabını rahatlatır. Hastalık akut, kronik ya da tekrarlayan formda olabilir. Bu gibi durumlar göz önüne alınarak kontrollü ilaç tedavisine karar verilir ve nadiren vitrektomi ameliyatı yapılabilir.
Göz İltihabı Nedir?
Üveit gözün orta katmanında iris, siliyer cisim ve koroid kısımlarından oluşan uvea bölgesinden herhangi birinin enfekte olmasıdır. İltihaplanan bölgeye göre sınıflandırılır.
- Anterior (ön) üveit: Gözün renkli kısmı olan irisin iltihaplanmasıdır.
- İntermediyer (orta) üveit: Gözün içini dolduran vitreus sıvısını ve odaklanmasına yardımcı olan siliyer cismin iltihaplanmasıdır.
- Posterior (arka) üveit: Retinanın ve koroidin iltihaplanmasıdır.
- Panüveit: Bu bölgelerin hepsinin iltihaplanmasıdır.
Göz iltihabı parazit ya da virüs kaynaklı bir enfeksiyondan ya da otoimmün hastalıklardan kaynaklı olabilir. Toksoplazma, herpes simpleks virüsü (HSV), sitomegalovirüs ya da varisella zoster virüsü bu enfeksiyonlardan bazılarıdır. Herpes simpleks virüsü bir diğer göz iltihabı türü olan oküler uçuk hastalığının da asıl nedenidir. Behçet, multiple skleroz (MS), Crohn hastalığı, sarkoidoz da üveit yapan otoimmün hastalıklar arasındadır. Bunlardan farklı olarak gözde yaşanan yaralanmalar ve bazı kanser türleri de göz iltihabı yapabilir.
Genetik bir aktarımı bulunmamış olsa da anterior üveit olan hastaların bir kısmında HLA-B27 geni saptanmıştır.
Hastalık gidişata ya da ataklar halinde olup olmamasına göre de sınıflandırılabilir.
- Akut: Ani gelişen ve iltihabın şiddetli olduğu tipidir.
- Kronik: Altı haftadan fazla süren veya tedaviden üç ay sonra tekrar gelişen iltihap tipidir.
- Rekürren: İnflamasyonun aralıklı olarak atak halinde tekrarlanmasıdır.
Göz iltihaplarında komplikasyon gelişebilir. Kronik, arka ya da intermediyer üveit, panüveit, 60 yaşın üstünde olmak ve tedavi olmamak komplikasyon riskini artıran kriterlerdir. Göz lensinin daha az transparan hale gelmesiyle katarakt oluşabilir, göz tansiyonunun artmasıyla glokom da oluşabilir. Bu komplikasyonlar sonucu görme yetisi kaybedilebilir. Bunun önüne geçmek için erken tanı ve tedavi önem arz eder. Hisar Hospital Intercontinental’da Göz Sağlığı ve Hastalıkları dahil her türlü sağlık hizmet verilmektedir.
Göz İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?
Anterior, posterior, intermediyer ya da akut, kronik olmasına bağlı tedavi planları değişebilir. Öncelikli olarak inflamasyonun kontrolü sağlanır. İlaçla ya da göz damlasıyla iyileşebileceği gibi bazı ağır durumlarda cerrahi operasyon gerekebilir.
Bazı vakalarda irisin ortasında bulunan ve göze ışığın giriş yaptığı pupilin genişlemesi ve bu bölgedeki kasların rahatlamasını sağlayan göz damlaları verilebilir. Böylece glokom riski de azalmış olur.
İnflamasyonun seviyesine göre göz damlası tek başına yeterli olmayabilir. İltihabı azaltmaya yönelik antienflamatuar ilaçlar ya da antibiyotik verilebilir. İris ve siliyer cismin sürekli kasılması ile daralan pupilin rahatlaması için bu spazmları kontrol edecek ilaçlar verilebilir.
Semptomlar arasında ışığa hassasiyet bulunduğu için bu kişilerin güneş ışığı ile direkt maruziyeti durumu olumsuz yönde etkileyebilir. Bunu sağlamak için güneş gözlüğü kullanılması istenir.
Göz damlaları kısa süreli görme bulanıklığına yol açabilir bu yüzden dikkat gerektiren aktivitelerden kaçınmaları gerekebilir ancak günlük yaşamlarını devam ettirmeleri için bir engel bulunmamaktadır.
Bazı durumlarda vitrektomi ameliyatı yapılabilir. Bu ameliyat göz içindeki vitreus sıvısının temizlenmesi işlemidir. Göz bebeği arkasının etkilendiği hastalıklarda uygulanabilir.
Altında otoimmün, paraziter ya da virüs kaynaklı bir hastalık yatıyorsa bu hastalıklara yönelik tedavi alınması göz iltihabını da iyileştirir. Hisar Hospital Intercontinental Enfeksiyon Hastalıkları, Mikrobiyoloji ve Parazitoloji, Alerji ve İmmünoloji dahil her türlü sağlık hizmeti vermektedir.
Göz İltihabı Belirtileri Nelerdir?
Üveit belirtileri giderek kötüleşebilir ya da ani ataklar halinde gelebilir.
- Gözde batma hissi, acı
- Göz kızarıklığı
- Işığa hassasiyet
- Görmede bulanıklık
- Görme kaybı
- Göz kamaşması
- Ödem
- Göz yaşarması
- Işık çakması
- Göz bebeğinde küçülme
- Çevresel görüşte kayıp
Gözde batma hissi bir cisme ya da yazıya odaklanmaya çalışıldığında artabilir. Işık çakması ve küçük parçacıkların görülmesi artabilir. Kişi, normal görüş alanında olan ancak çevrede bulunan yani daha yan açılarda kalan cisimleri görememeye başlayabilir.
Göz iltihapları için semptomlar genelde benzerdir ve bir göz iltihabı durumu diğerini doğurabilir. Gözün şeffaf konjonktiva dokusunun iltihaplanması anlamına gelen konjonktivit durumda gözde kızarıklık, göz yaşarması, gözde batma hissi hissedilebilir. Göz içi dokuların iltihaplanması ise endoftalmi olarak adlandırılır ve bu görme kaybına kadar ilerleyebilir. İrisin ve göz bebeğinin önündeki saydam tabaka olan korneanın enfekte olması ile yaşanan keratit vakalarında ışığa duyarlılık, bulanık görme gibi benzer semptomlar görülür. Blefarit göz kapağında kabarcık olarak ortaya çıkabilen göz kapağı iltihabıdır ve gözde batma hissi, yanma, görmede zorluk görülebilir.
Göz iltihapları gidişatları kötüleyerek birbirlerine de yol açabilirler. Örneğin üveit olan bir kişide enfeksiyon yayılıp keratite, blefarit olan kişide kabarcıklar patlayıp üveit yapabilir. Bu yüzden erken tedavi hastalığın gidişatını iyileştirmek için önemlidir.
Göz İltihabı Tanısı Nasıl Konur?
Göz iltihabı için doktora gidildiğinde anamnez alınır ve standart göz muayenesi yapılır. Gözün ışığa verdiği tepki incelenir.
- Dijital tonometri ile doktor her iki elinin işaret parmaklarını hastanın göz küresi üzerine hafifçe bastırır, böylece gözün sertliği hakkında kabaca bilgi edinilir.
- Yarık lamba mikroskobunda kişinin başını makineye koyarak ve doktor da karşısına geçerek pupilin içinden göze ışık yollayarak görüntünün elde edilmesi işlemi uygulanır. Gözde olası bir inflamasyon burada görülebilir.
- Oftalmoskop ya da diğer adıyla fundoskop içinde ayna ve merceklerin bulunduğu elektrikli ışık kaynağı kullanan bir cihazdır. Hastanın gözünden yaklaşık on beş santimetre uzak tutularak görme sinirlerinin retinaya bağlandığı optik disk bölgesini görüntüler.
- Optik koherens tomografi (OKT) uygulanabilir. Gözün arkasını kaplayan retina ışığa duyarlıdır. Bu yüzden bu kısma ışık dalgası gönderilerek retina kesitsel olarak görüntülenir. Girişimsel bir görüntüleme yöntemi değildir ve retinanın her tabakasının görülmesini sağlar.
- Fundus floresans anjiyografi, retina ve koroid bölgesindeki kan damarlarında bir sorun olup olmadığını tespit etmek için kullanılır. İşlem için damardan floresan bir boya enjekte edilir ve gözdeki kan damarlarının fotoğrafını elde edebilmek için özel bir kamera kullanılır.
- Behçet veya Crohn hastalığı gibi altta yatan bir sebebin olduğu düşünülüyor ise buna yönelik kan testleri istenebilir.
Bazı durumlarda ise kesin bir neden bulunamayabilir yine de tedavi sağlanabilir. Bu tetkiklerin çoğu sadece tanıda değil tedavinin takibinde de kullanılır. Tekrar edebilen bir hastalık olduğundan dolayı düzenli kontrol edilmesi gerekir. Verilen göz damlası ya da ilaç sonrasında iltihabın gerileme derecesi ya da optik siniri ne kadar etkilediğine yine bu görüntüleme yöntemleri ile bakılır.
Göz İltihabı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Göz iltihabını hastalıklarının semptomları birbirine benzer olduğundan ayırıcı tanı almak ve sorulara detaylı yanıt için uzman bir göz sağlığı ve hastalıkları doktoru ile görüşebilirsiniz.
Göz iltihabı nasıl geçer? Kaç gün sürer?
Göz iltihapları türleri arası tedavi süresi değişebilir. Üveit atakları sekiz hafta sürebilir ve tedavi ile altı-sekiz hafta arasında iyileşebilir. Altta yatan bir hastalık varsa bunun iyileştirilmesine bağlı bu süre değişebilir.
Üveit nasıl anlaşılır?
Görmede bulanıklık, gözde batma, kızarıklık, ışığa hassasiyet gibi erken dönem bulgular üveite işaret edebilir.
Göz iltihabının göze zararı var mı?
Göz iltihabı yayılarak göz sinirine zarar verebilir ve görme kaybına ilerleyebilir ya da gözü besleyen kan damarlarına etki ederek gözün beslenmesine zarar verebilir. Bu gibi birçok etkisi yüzünden gözde yaşanacak bir enfeksiyonun tedavi edilmesi gerekir.
Göz iltihabına ne iyi gelir?
Kendi kendine geçmesi beklenmemeli ya da geleneksel yöntemler kullanılmamalıdır. Bu gibi yöntemler durumu kötüleştirebileceğinden bir doktorla görüşülmelidir. Böylece enfeksiyonu geriletecek göz damlaları ve ilaçlar ile göz iltihabı tedavisi sağlanabilir.
Göz iltihabı hangi yaş grubunda görülür?
Üveit için belli bir yaş grubu bulunmamaktadır, her yaş grubunda görülebilir. 60 yaşın üstündeki kişilerde ise komplikasyon riski daha yüksektir.
Görme bulanıklığı, kızarıklık, batma gibi semptomlar hissediyorsanız ve göz iltihabı olduğunuzu düşünüyorsanız tedaviye erken başlama kurtarıcı olabilir. Hisar Hospital Intercontinental’da Göz Sağlığı ve Hastalıkları bölümünden randevu alabilirsiniz.