Göz alerjisi, göz kapaklarının iç kısmını ve göz küresinin beyaz kısmını kaplayan dokuların iltihaplanmasıdır. Bu alerjik reaksiyon genellikle çim, ağaç ve yabani otlardan gelen polenler, toz, küf veya evcil hayvan tüyleri gibi çevresel alerjenlere maruz kalma ile tetiklenir. Göz dokusu alerjene maruz kaldığında bağışıklık sisteminin bir tepkisi olarak kendini korumaya çalışır. Vücut göz bölgesinde maruz kaldığı alerjen maddelere karşı kendini savunmak için histamin adı verilen özel bir madde üretir. Bu reaksiyon sonucunda gözün kapak dokuları ve konjonktiva bölgesinde kırmızılık, şişlik, yanma ve kaşıntılı durum meydana gelir. Bazı konjonktivit türlerinde kişiden kişiye bulaşma söz konusu iken alerjik kaynaklı göz rahatsızlığında kişiden kişiye bulaşma olmaz. Bu durum mevsimsel ve uzun süreli olmak üzere iki türe ayrılabilir:
- Mevsimsel göz alerji: Çoğunlukla ilkbahar ve yaz aylarında, bazen de sonbaharda meydana gelir. Temel nedenleri arasında polen, çimen ve havada bulunan diğer alerjenler rahatsızlığa neden olabilir.
- Uzun süreli alerji: Uzun süreli devam eden alerji yıl boyunca kişilerde görülebilir ve çoğunlukla iç mekân alerjenleri tarafından tetiklenir. Bu alerjenler arasında hayvan tüyü, toz ve küf sporları bulunur.
Göz alerjisi için tedavi antihistaminikler, göz damlaları veya immünoterapi gibi yöntemleri içerebilir.
Göz Alerjisi Nedir?
Alerjiler, bağışıklık sisteminin alerjen maddeler karşı verdiği tepkidir. Çoğunlukla polen, çimen, toz, küf veya evcil hayvan tüyü gibi yabancı bir maddeye veya bir yiyeceğe tepki verdiğinde meydana gelebilir. Alerjinin temel nedeni vücudu koruyan bağışıklık sisteminin belirli bir alerjeni zararlı olarak tanımlamasıdır. Alerjenle temas ettiğinizde bağışıklık sistemi tepkisi ciltte ve vücut dokularında kaşıntı, yanma gibi alevlenme yaşanmasına neden olur.
Göz alerjisi rahatsızlığında göz yapısında bulunan konjonktiva alerjik tepki verir. njonktiva göz kapağının içini ve göz küresinin dışını kaplayan doku olup göz kapağını ve göz küresini nemli tutar. Alerji, konjonktiva dokusunun alerjik maddelere maruz kalması sonucunda ortaya çıkar. Belirtileri arasında kaşıntılı, sulanmış veya kızarmış gözler, yanma hissi, gözlerde şişlik ve hassasiyet bulunur. Ayrıca, göz kapaklarında şişme, gözlerde kuruluk hissi ve sık sık göz kırpma da diğer belirtiler arasında yer alabilir. Bu belirtiler, alerjenle temas sonrasında hızla ortaya çıkabilir ve mevsimsel veya kronik olarak devam edebilir.
Göz Alerjisi Belirtileri Nelerdir?
Bu rahatsızlık, göz çevresindeki dokuların alerjik bir reaksiyon sonucunda iltihaplanmasıyla ortaya çıkar ve çeşitli belirtilerle kendini gösterir. En yaygın semptomlarından biri gözün beyazında veya göz kapağının iç kısmında kızarıklık meydana gelmesidir.Göz alerjisi belirtileri şunları içerebilir:
- Kaşıntı
- Kızarıklık
- Sulu gözler
- Gözlerde şişlik
- Yanma ve batma hissi
- Işığa duyarlılık
Göz alerjisine burun alerjileri de eşlik ediyorsa burun tıkanıklığı, kaşıntı ve hapşırma da görülebilir. Ayrıca baş ağrısı, kaşıntı, boğaz ağrısı veya öksürük de olabilir.
Göz Alerjisi Neden Olur?
Gözler açıkta bulunan organlar olup alerjenler ve tahriş edici maddeler için ulaşılması kolay bir bölgededir. Bu nedenle kişilerin gözleri alerjenlerden hızlı bir şekilde etkilenebilir. Göz alerjileri, gözlere giren iç ve dış mekân alerjenlerine verilen bir reaksiyondur. Vücut bu alerjenlere, histaminler de dahil olmak üzere iltihaplanmaya neden olan kimyasalları serbest bırakarak yanıt verir. Nedenler arasında polen, küf sporları, toz akarları ve evcil hayvan tüyleri bulunur. Göz alerjileri kişiler arasında yayılan bulaşıcı bir rahatsızlık değildir. Göz alerjisi nedenleri şunları içerebilir:
- Çevresel alerjenler: Polen, toz, küf sporları, evcil hayvan tüyleri ve mantarlar gibi kişilerin günlük yaşamlarında maruz kaldıkları çevresel alerjenler, rahatsızlığın meydana gelmesinde rol alabilir. Bu alerjik maddeler ile vücudun teması göz çevresindeki dokuların tahriş olmasına ve alerjik durumun oluşmasına etki edebilir.
- Genetik yatkınlık: Aile geçmişinde göz alerjisi olan kişilerde alerji riski fazla olabilir. Genetik yatkınlık, bağışıklık sisteminin çevresel alerjenlere karşı aşırı reaksiyon verme eğiliminde olmasında etkili olabilir.
- Hava kirliliği: İç veya dış mekânlardaki hava kalite oranının düşük olması, alerjenlerin, irritan maddelerin açıkta bulunan ve ulaşılması kolay olan gözlerde birikerek tahriş olmasına neden olabilir. Biriken irritan maddeler alerji semptomlarını tetikleyerek göz yapısını kötüleştirebilir.
- Sigara dumanı: Sigara dumanı, göz çevresindeki dokuları tahriş etmede etkili olabilir ve alerjik reaksiyonların ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir. Sigara dumanına maruz kalma, semptomlarının şiddetini artırabilir.
- Besin alerjenleri ve böcek ısırıkları: Bazen gözler, gözle doğrudan temas etmesi gerekmeyen diğer alerjenlere de tepki verebilir. Bunlar arasında belirli yiyecekler veya böcek ısırıkları veya sokmaları bulunabilir. Bazı insanlar için belirli gıdalara karşı alerjik reaksiyonlar semptomları tetikleyebilir. Özellikle besin alerjenlerine karşı duyarlı olan kişilerde, belirtiler besinlerle temas sonrasında ortaya çıkabilir.
Göz Alerjisi Tanısı Nasıl Konulur?
Göz alerjisinin tespiti için doktor tarafından öncelikle hasta öyküsü alınır. Doktor ayrıca hastanın tıbbi geçmişinin yanı sıra ailedeki alerji geçmişi hakkında da sorular sorabilir. Hasta öyküsü alımından sonra doktor fiziksel muayene yaparak gözde meydana gelen semptomların durumunu inceler. Göz alerjisi rahatsızlığının tanısı için kullanılan bazı testler şunları içerebilir:
- Yarık lamba muayenesi: Bu testte doktor her bir göze bir ışık tutar ve gözleri ve göz kapakların incelemek için bir mikroskop kullanır. Göz kapakları altındaki konjonktivit ve göz yüzeyi detaylı bir şekilde incelenir.
- Konjonktival provokasyon testi: Bu test, alerjinin nedenini kesi olarak belirlemek için doktor tarafından tercih edilebilir. Bu test sırasında hastanın gözüne alerjen içeren bir solüsyon damlatılır ve hastada 15-30 dakika sonra meydana gelen semptomlar gözlemlenir. Bu test, alerjik reaksiyona neden olan maddeyi doğrudan belirlediği için oldukça güvenilirdir.
- Cilt testleri: Cilt testleri, rahatsızlığın neden olduğu alerjenlere karşı hastanın alerjik tepkisini değerlendirmek için kullanılır. Bu testlerde, alerjenler cilde uygulanır ve cilt reaksiyonları gözlenir. Cilt prick testi, en yaygın kullanılan testlerden biridir. Bu testte, kolunuza küçük miktarlarda alerjen içeren sıvılar damlatılır ve bağışıklık sistemi reaksiyonu gözlemlenir.
- Gözyaşı testi: Gözyaşı testi, gözyaşındaki alerjik reaksiyona işaret eden belirli maddelerin seviyesini ölçmek için kullanılır. Bu test, alerji tanısını teyit etmek veya alerjinin şiddetini değerlendirmek için kullanılabilir.
- Kan testleri: Kan testleri, alerjenlere karşı spesifik antikor düzeylerini ölçmek için kullanılabilir. Özellikle cilt testlerinin yapılamadığı durumlarda veya cilt testlerine alternatif bir seçenek olarak tercih edilebilir. Kan testleri, belirli alerjenlere karşı antikorların varlığını belirleyebilir ve göz alerjisi tanısını doğrulamaya yardımcı olabilir.
Göz Alerjisi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Mevsimsel veya sürekli göz alerjisi rahatsızlığının tedavisinde ilk yaklaşım, çoğunlukla belirtileri tetikleyen alerjenlerden kaçınmaktır. Göz alerjisi tedavisi şunları içerebilir:
- Doktor tarafından verilen alerji önleyici antihistaminik göz damlaları veya ağızdan alınan ilaçlar
- Gözlerdeki şişliği azaltmak ve rahatlatıcı bir etki sağlamak için soğuk kompresler
- Ağır semptomları olan kişilerde, doktor tarafından reçete edilen oral antihistaminikler
- Kronik ve şiddetli göz alerjisi semptomları olan kişiler için immünoterapi veya alerji aşısı
Aşağıdakiler gibi bazı ek önlemler yararlı olabilir:
- Polenler, tozlar, mantar sporları, evcil hayvan tüyleri ve diğer alerjenlerden mümkün olduğunca uzak durma
- Toz veya polen gibi çevresel alerjenlere maruz kaldıktan sonra yüzünüzü yıkama
- Giysilerin yıkanması
- Yatmadan önce banyo yapmak veya duş alma
- Kontakt lensleri, kılıfları ve solüsyonu hijyenik tutma
- Kontakt lens için kullanılan solüsyonunu günlük olarak değiştirme
Sık Sorulan Sorular
Göz Alerjisi Nasıl Geçer?
Göz alerjisi belirtilerinden kurtulmanın ilk adımı, alerjenlere maruziyeti azaltmaktır. İkinci olarak, doktor tarafından verilen antihistaminik göz damlaları veya ilaçlar semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
Göz Alerjisi İçin Ne İyi Gelir?
Semptomlarını hafifletmek için alerjenlerden kaçınmak, doktor tarafından verilen göz alerjisi damlaları ve ilaçları kullanmak ve soğuk kompres gibi yöntemler etkili olabilir.
Göz Alerjisi İçin Ne Yapılmalıdır?
Göz alerjisi için öncelikle alerjene neden olan maddelerden uzak durmak gerekir. Göz hijyenine dikkat etmek diğer önemli bir faktördür. Elleri yıkamak ve gözlere sürmekten kaçınmak faydalı olabilir.
Göz Alerjisi Göze Zarar Verir mi?
Göz alerjileri genellikle geçicidir ve kalıcı göz hasarına neden olmaz. Ancak, alerjik reaksiyon şiddetliyse veya tedavi edilmezse gözlerde bazı komplikasyonlara yol açabilir. Kronik kaşıntı ve iltihaplanma, korneada aşınmalara ve göz kuruluğuna yol açabilir.
Göz Alerjisi Kaç Günde Geçer?
Genellikle, uygun tedavi ile semptomlar birkaç gün içinde hafifler veya tamamen kaybolabilir. Ancak, bazı şiddetli alerji durumlarında semptomlar daha uzun sürebilir ve etkili tedaviye ihtiyaç duyulabilir.
Göz Alerjisi Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Göz alerjisi tedavi edilmezse semptomlar genellikle şiddetlenir ve yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Sürekli kaşıntı ve ovma, göz kapaklarında tahrişe, enfeksiyonlara ve göz kuruluğu gibi diğer göz rahatsızlıklarına neden olabilir, bu da göz sağlığını riske atabilir.
Göz alerjisi kişilere günlük yaşamda aşırı zorluklar verebilen bir rahatsızlıktır. Erken teşhis ve tedavi ile semptomlar giderilebilir. Göz alerjisi rahatsızlığı belirtileri bulunan kişiler hastanelerin göz hastalıkları polikliniklerinden randevu alarak tedaviye başlayabilirler.