Trombositler, kanaması olan ve kanaması durdurulamayan, riskli hastaların en çok ihtiyaç duyduğu kan ürünüdür. Özellikle kanser tedavisi gören hastalarda, ağır ilaç tedavileri veya geçirdikleri büyük ameliyatlar nedeniyle trombosit sayısı çok azalır. Bunun sonucunda vücutta kanamalar meydana gelir. Sizden alınacak trombosit, kanamayı durdurmak veya kanama riskini azaltmak amacıyla, bu hastalara verilecektir. Bu nedenle hastalarımız için hayati öneme sahip kan ürünü olan “Trombosit”i bağışlamaya karar verdiğiniz için teşekkür ederiz!

ÖNEMLİ BİLGİ

Lütfen bağışa gelmeden yaklaşık bir saat önce yemek yiyiniz ve mümkünse ayran içiniz. Aç olursanız, bağış sırasında kan şekeriniz veya tansiyonunuz düşebilir.

Aferez işlemi ara vermeden yaklaşık 1 saatte yapılan bir işlemdir. Bu nedenle, bağıştan önce tuvalet ihtiyacınızı gidermeniz gerekir. İşleme ara verilmesi mümkün olmadığından, sıkışmanız halinde, yeterli miktarda trombosit toplanamadan işlem tümüyle kesilebilir.

Merak edilen sorular…

Kimler aferez bağışçısı olabilir?

Damar yapısı uygun olan ve son 5 gün içinde aspirin veya türevi bir ilacı kullanmayan kan verebilecek herkes aferez bağışçısı olabilir. Kan vermeye engel oluşturacak herhangi bir hastalığı geçirmekte veya geçirmiş olan, kan sulandırıcı vb. ilaç kullanan, hastalık taşıyıcılık riski bulunan, kan değerleri uygun olmayan kişiler aferez bağışçısı olamazlar.

Hangi sıklıkta aferez kan bağışı yapılır?

Aferez bağışı;

Trombosit aferezi işlemi nasıl yapılır?

Trombositler, aferez cihazı adı verilen özel makineler yardımıyla toplanır. Bu cihazlar, bilgisayar yardımıyla çalışır, tamamen otomatiktir ve sizi korumak amacıyla özel alarm sistemleri ile donatılmıştır. İşlemin başında, kullanılacak cihazın cinsine göre, tek veya iki koldan iğneler takılarak damar yolu açılır. Donöre ait kanın bir kısmı, cihaza takılan temiz set içine bu iğneler aracılığıyla alınır. Setin içerisinde, kanın pıhtılaşmasını (donmasını) engellemek için özel bir ilaç (antikoagülan) bulunur.

Trombosit bağışında kullanılan setlerden bana bir şey bulaşır mı?

Aferez işlemi için kullanılan setler steril ve tek kullanımlıktır. Her işlem için yeni bir set açılır ve işlem sonrası kullanılan set tıbbi atığa atılır.

İşlemin herhangi bir yan etkisi var mı?

İşlem sırasında, çok nadir de olsa bazı yan etkiler görülebilir. İğne takılan bölgede hafif bir ağrı veya kanama oluşabilir. Bunlar birkaç dakika içinde kaybolacaktır. İşlem öncesi aç olmamanız gerekir. Aç gelirseniz kan şekeriniz ya da tansiyonunuz düşebilir.

Damar dışına alınan kanın pıhtılaşmasını önlemek için size verilen antikoagülana bağlı olarak kandaki kalsiyum seviyeniz düşebilir. Bu durum geçici olarak ağzınızda bir tat değişikliği oluşmasına, dudak çevresinde ve vücudunuzda uyuşma-karıncalanmalara neden olabilir. Cihazda yapılacak küçük değişiklikler ile bu yan etki kolaylıkla giderilebilir. Bunlara ek olarak; mekanik hemoliz (kan yıkımı), trombosit, lenfosit ve proteinlerde azalma gibi diğer yan etkiler de gözlenebilir. Ancak, yan etkiler genellikle oldukça hafiftir ve size zarar vermez. Herhangi bir yan etki hissettiğinizde aferez görevlisinden yardım isteyebilirsiniz.

Bana zarar verecek ölçüde kan kaybı olacak mı?

Kandan sadece trombosit kısmı ayrılır ve kanın kalanı size geri verilir. Gerek duyulursa, kanla birlikte serum fizyolojik adı verilen ve %0,9 tuz içeren sıvılar da verilir ve kaybettiğiniz sıvı yerine konur.  Aferez uygulaması yaklaşık olarak 1-1,5 saat sürebilir.  İşlem tamamlandıktan sonra, 15 dakika dinlenmeniz önerilir.

Trombosit bağışı bana zarar verir mi?

Trombosit bağışlamak size kesinlikle zarar vermez. Aferez cihazı sadece hasta için gereken miktarda trombosit toplar ve kalan trombositleri size geri verir. Böylelikle, vücudunuzda kalan trombosit normal sınırlarda olacaktır. Bu nedenle, trombosit bağışı sonrasında herhangi bir kanama beklenmez. Yine de, bağıştan sonraki 24 saat boyunca, yaralanmamaya ve darbe almamaya dikkat etmelisiniz.

Vücudunuz, bağış sırasında kaybettiğiniz trombositleri ortalama 3 gün içinde üretir ve eski düzeyine gelmesini sağlar.  Bu nedenle,  düzenli olarak her 2 haftada bir trombosit vermenizde hiçbir sakınca yoktur! Birimimizde, trombosit bağışlayan kişiler işlem boyunca yakından takip edilir.