Evet, yanlış okumadınız. Gelecekte sağlıklı bir hasta olmak istiyorsanız şimdi yıllık kontrollerinizi yaptırmanızın tam vakti… Çok kısa bir zaman ayırarak yaptırabileceğiniz check-up ile sağlığınızın durumunu, başlangıç aşamasında olan hastalıklarınızı öğrenebilir; erken teşhisle zamanında tedavi olabilirsiniz. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Akif Nuri Doğan’la check-up’ın neden hayat rutinimizde olması gereken bir uygulama olduğunu konuştuk…
Neden Check-Up
Check-up taramaları profesyonel bir sağlık ekibi tarafından günümüz tıbbının en modern laboratuar ve görüntüleme olanaklarından yararlanılarak gerçekleştirilir. Önlem almanın tedavi etmekten daha kolay olduğu prensibine dayanan check-up; yaşam kalitesini artırmayı hedefleyen yatırımlardan biridir. Bir anda yapılan ciddi bir harcama gibi görünse de aslında yıllık fiziki muayene az bir değer taşır; akut veya kronik ciddi olaylardan kaynaklanan hastalık, özellikle kanser ve ölümlerin erken teşhis edilerek tedavi edilmesinde önemli bir rol oynar.
Check-up Nasıl Yapılır?
Check-up sadece tetkiklerden oluşan bir süreç değildir. Bu tetkikler öncesi yapılacak uzman doktor muayenelerinde kişinin şikayeti, hikayesi, özgeçmişi, soy geçmişi, alışkanlıkları ve varsa kullandığı ilaçlar ait alınacak bilgiler, kişiye özel tetkiklerin eklenmesini sağlayarak en güvenilir sonuca varılmasını amaçlar. Elde edilecek sonuçlar uzman hekimler tarafından yorumlanır. Bu nedenle hekim muayenesinin olmadığı bir check-up düşünülemez. Herhangi bir hastalığı ve yakınması olmayan kişilerin bile yılda en az bir defa 20’li yaşlarda kolesterol, kan şekeri ve kan basıncı değerlerini ölçtürmesi gerekir. Check-up programlarında kanserler için kişinin yaş ve cinsiyetine uygun olarak dizi screen testleri bulunur. Herhangi bir kanser belirtisi olmadan kişide kanseri araştıran screen testleri hayat kurtarıcı olabilir. Örneğin kolon kanserinin erken tanısı için ABD Ulusal Kanser Enstitüsü 50 yaşından sonra her yıl dışkıda gizli kan ve 5 yılda bir kolonoskopi önermektedir. Yaşla birlikte önemi artan; özellikle 50 yaş üzeri erkeklerde kalp damar hastalıkları, akciğer, prostat ve kolon kanseri; bayanlarda menopoz şikayetleri ve kemik erimesi, kalp-damar hastalıkları, meme ve rahim kanseri gibi problemleri teşhis etmek üzere içeriği genişletilmiş yıllık check-up programları uygulanır. Ortaya çıkan riskli durumlar için kontroller daha kısa aralıklarla önerilir.
Hangi Yaşta Hangi Check-up Programı
Her check-up’ta kan basıncı, kalp ve solunum hızı, ateş, genel görünüm gibi hayati bulgulara bakılır; daha sonra kardiyoloji, göğüs hastalıkları, kulak burun boğaz, nöroloji, dermatoloji, kadın doğum/üroloji, iç hastalıkları muayeneleri yapılır. Erkekler için ayrıca testis, fıtık ve prostat muayenesi; kadınlar içinse meme ve pelvik muayene yapılır. Ardından hekiminizin belirlediği tam kan sayımı, kimya paneli, idrar tahlili gibi laboratuvar testleri istenir. Bu testler dışında muayenenizde ortaya çıkan bulgulara göre testler de yaptırmanız gerekebilir.
Hastanemizin check-up programlarının içeriğinde hastanın yaş ve klinik özelliklerine göre; hekim muayeneleri, hematolojik tetkikler, kalp risk faktörlerinin araştırılması, metabolizma, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri ve kan elektrolitlerini içeren biyokimya tetkikleri, hormon tetkikleri, enfeksiyon araştırması, radyolojik tetkikler, endoskopik muayeneler ve kanser tarama testleri yer almaktadır.
