Felç (İnme) Çeşitleri ve Tedavisi

Zaman zaman beyne giden kan akışı azalabilir veya kesintiye uğrayabilir. Bu gibi durumlarda beynin yeterli miktarda oksijen almasını engelleyen bir felç durumu gelişebilir. İnme olarak da bilinen felç halinin birden fazla çeşidi olabilir. Felç çeşitleri ve tedavi yöntemleri nelerdir tarzı soruların cevaplarını merak ediyorsanız metnin devamına göz atabilirsiniz.

Felç (İnme) Nedir?

Felç (İnme) beyindeki kan damarlarının tıkanması veya kanamadan kaynaklanan bir tıbbi durumdur. Beynin bir bölgesine kan akışının kesilmesi sonucunda o bölgenin işlevini kaybetmesiyle ortaya çıkar. Beyin dokusuna giden kan akışının kesilmesi veya azalması nedeniyle beyin hücrelerinin oksijen ve besin eksikliği yaşaması, bunun sonucunda da beyin fonksiyonlarının bozulmasıyla karakterize edilir. İnme acil bir durumdur ve tanı ve tedavi için hızlı müdahale gerektirir. İnme şüphesi olan bir kişinin derhal 112’yi araması ve en yakın sağlık kuruluşuna başvurması hayati önem taşır. Erken müdahale, beyin hasarını en aza indirme ve kişinin iyileşme şansını artırma açısından kritiktir.

Felcin Nedenleri Nelerdir?

İnme oluşumunda farklı etkenler rol oynayabilir. İşte İnmenin başlıca nedenleri:

• İskemik İnme: Bunun nedeni genellikle bir kan pıhtısı veya damarların daralmasıdır. Kan pıhtısı beyin damarlarından birine gelip orada tıkanıklığa yol açabilir. Bununla beraber yağ birikintileri de damarların daralmasına neden olarak kan akışını engelleyebilir.
• Hemorajik İnme: Kan damarının duvarında oluşan zayıf noktalar (anevrizma) veya yüksek kan basıncı, bu tür bir inmeye yol açabilir. Kan damarı yırtıldığında kan beyin dokusuna sızar ve çevredeki dokuları etkileyerek hasara neden olur.
• Yüksek Kan Basıncı: Yüksek kan basıncı (hipertansiyon) inme riskini önemli ölçüde artıran faktörlerden biridir. Yüksek kan basıncı damar duvarlarında hasara neden olarak damar sertleşmesine ve daralmasına yol açabilir. Bu durum kan akışını engelleyerek iskemik bir inme riskini artırır.
• Atrial Fibrilasyon: Atrial fibrilasyon kalbin düzensiz ve hızlı bir şekilde çarpmasına neden olan bir ritim bozukluğudur. Bu durumda kalp odacıklarında kanın pıhtılaşma eğilimi artar. Pıhtılar beyne giden damarlarda tıkanıklıklara yol açarak iskemik bir inmeye neden olabilir.
• Kalp Hastalıkları: Kalp hastalıkları inme riskini artıran önemli faktörlerdir. Koroner arter hastalığı, kalp kapak hastalıkları, kalp yetmezliği gibi durumlar, kan akışının düzensizleşmesine veya pıhtılaşma eğiliminde artışa yol açarak inme olasılığını artırır.
• Diyabet: Diyabet damarlar ve sinirler üzerinde olumsuz etkilere sahip olabilir. Kandaki şeker seviyesinin yükselmesi damarların hasarlanmasına sebep olarak felç riskini artırabilir.

Diğer risk faktörleri arasında yüksek kolesterol, sigara içme, obezite, hareketsiz yaşam tarzı, ailesel geçmiş ve yaşlılık yer alır. Bu nedenler inme riskini artıran faktörler olarak kabul edilir.

Felç Tanısı ve Tanı Yöntemleri Nelerdir?

İnme teşhisi için çeşitli yöntemler ve tanı metodları kullanılır. İşte inmenin teşhisi için yaygın olarak kullanılan yöntemler:

• Hasta Öyküsü ve Semptomlar: İnme teşhisi hastanın semptomları hakkında detaylı bir bilgi toplanmasıyla başlar. Hastanın anlattığı belirtiler inme türünü ve etkilenen bölgeyi belirlemeye yardımcı olabilir.
• Fizik Muayene: Doktor hastanın nörolojik durumunu değerlendirmek için fizik muayene yapar. Bu muayene sırasında doktor, kas gücünü, refleksleri, dengeyi, görme ve konuşma yeteneğini test eder.
• Görüntüleme Testleri: Felç teşhisi için manyetik rezonans görüntüleme ve bilgisayarlı tomografi kullanılabilir. Bu testler beyin dokusunu ayrıntılı olarak görüntüleyerek, inmenin nedenini belirlemeye yardımcı olur. Görüntüleme testleri, kan pıhtısı, kanama, tümör veya beyin hasarı gibi olası lezyonları tespit etmek için kullanılır.
• Kan Testleri: Kan testleri inme teşhisinde yardımcı olabilir. Örneğin, kan şekeri düzeylerini kontrol etmek için glukoz testi yapılabilir. Ayrıca kan pıhtılaşma bozukluklarını veya enfeksiyon belirtilerini tespit etmek için kan testleri de kullanılabilir.
• Elektrokardiyografi (EKG): EKG cihazı, kalpteki elektriksel aktiviteleri değerlendirmek için kullanılır. İnme teşhisi için kullanılmasının nedeni, atrial fibrilasyon gibi kalp ritim bozukluklarının inme riskini artırabilmesidir.
• Transkranial Doppler (TCD): TCD beyin kan akışını ölçmek için kullanılan bir ultrasonografi yöntemidir. İnme teşhisi ve tedavi sürecinde beyin damarlarının durumunu değerlendirmek için kullanılabilir.

İnme teşhisi semptomların değerlendirilmesi, fizik muayene ve uygun tanı yöntemlerinin kullanılmasıyla konulur. Doğru tanı, tedavi sürecinin planlanması ve inmenin nedenine uygun müdahalelerin yapılması için önemlidir.

Felç Çeşitleri Nelerdir?

İnme farklı türlerde meydana gelebilir. İşte inme türlerinin bazıları:

• İskemik İnme: İskemik inme beyin dokusunu besleyen damarların tıkanması sonucu gelişir. Bunun nedeni genellikle bir kan pıhtısı veya damarların daralmasıdır. İskemik inme en yaygın inme türüdür ve inme vakalarının yaklaşık %80-85’ini oluşturur.
• Hemorajik İnme: Hemorajik inme beyindeki kan damarlarının yırtılması veya patlaması sonucu oluşur. Kan damarlarının zayıflaması veya anevrizma adı verilen abartılı bir damar genişlemesi nedeniyle kanamalar meydana gelebilir. Hemorajik inme daha nadir görülse de daha ciddi durumlara yol açabilir. İntraserebral Hemoraji: Beyin dokusu içindeki bir kan damarının patlaması sonucu oluşur. Kan beyin dokusuna sızarak hasara neden olur.        b. Subaraknoid Hemoraji: Beyin ve beyin zarları arasındaki alanda kanamaya neden olan anevrizma veya arteriovenöz malformasyon (AVM) gibi durumlar sonucu oluşur.
• Geçici İskemik Atak (TIA): Geçici iskemik atak genellikle kan akışı geçici süre kesildiğinde oluşabilir. TIA, ciddi bir inme riski taşıdığı için ciddiye alınmalı ve hızlı bir şekilde tıbbi müdahale gerektirir.

Bu inme türleri farklı nedenlere bağlı olarak meydana gelir ve tedavi ve yönetim açısından farklı yaklaşımlar gerektirebilir.

Felç Nasıl Tedavi Edilir? Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

İnme tedavisinde hızlı müdahale ve uygun tedavi yöntemleri oldukça önemlidir. İşte inme tedavisinde kullanılan bazı yöntemler:

• İskemik İnme Tedavisi:
• İnme İlacı (trombolitik tedavi): İskemik inme durumunda kan pıhtısı beyin damarını tıkadığında belirli bir süre içinde trombolitik ilaçlar (kan pıhtılarını eriten ilaçlar) kullanılabilir. Bu ilaçlar kan pıhtısını çözerek kan akışını restore etmeye çalışır.
• Endovasküler Tedavi: İskemik inme tedavisinde bir diğer yöntem, endovasküler tedavidir. Bu yöntemde bir kateter aracılığıyla damar tıkanıklığına ulaşılır ve tıkanıklığı açmak için mekanik bir cihaz veya pıhtı çözücü ilaç kullanılır.
• Hemorajik İnme Tedavisi:
• Cerrahi Müdahale: Hemorajik inme durumunda kanama kaynağına bağlı olarak cerrahi müdahale gerekebilir. Kanamaya neden olan anevrizma veya arteriovenöz malformasyon (AVM) cerrahi yolla düzeltilmeye çalışılır.
• Destekleyici Tedavi: Hemorajik inme tedavisinde hastanın beyin basıncını ve diğer vital parametrelerini kontrol etmek, kan basıncını düşürmek, sıvı dengesini sağlamak gibi destekleyici tedbirler alınır.
• Rehabilitasyon: İnme sonrası rehabilitasyon tedavinin önemli bir parçasıdır. Fizyoterapi, konuşma terapisi, beslenme desteği, kas güçlendirme egzersizleri gibi rehabilitasyon yöntemleri kullanılır. Bu süreçte hasarlı beyin bölgesi fonksiyonlarını yeniden öğrenmeye ve etkilenen kasların gücünü geri kazanmaya yönelik çalışmalar yapılır.
• İnme Sonrası İlaç Tedavisi: İnme sonrası kan basıncını kontrol altında tutmak, kan pıhtılaşmasını önlemek, kolesterol düzeylerini düzenlemek ve diğer ilgili sağlık sorunlarını yönetmek için ilaç tedavisi uygulanabilir.
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: İnme riskini azaltmak için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsenmelidir. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, sigara içmemek, alkol tüketimini sınırlamak, stresten uzak durmak ve doktorunuzun önerilerine uygun şekilde ilaçları kullanmak önemlidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Felç hakkında sık sık merak edilen soruları ve yanıtlarını yazının devamında bulabilirsiniz.

Felç acil tedavi isteyen ciddi bir durumdur. Hisar Hospital’de bulunan tecrübeli beyin cerrahları felç geçiren hastaları en iyi şekilde tedavi etmeyi amaçlar. Sizde felç belirtilerine sahip olduğunuzu düşünüyorsanız erken teşhis ve tedavi için Hisar Hospital Intercontinental’e başvurabilirsiniz.