Son günlerde adından sıkça söz edilen akut böbrek yetmezliği , Almanya başta olmak üzere Avrupa?da birçok kişinin hastanede yatmasına ve ölümüne sebep olan EHEC özellikle küçük çocuklar ve yaşlılarda Hemolitik Üremik Sendromu (HÜS) olarak adlandırılan akut böbrek yetmezliğine dönüşerek hayatı tehdit ediyor.
Hisar Intercontinental Hospital Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Ramazan Gözüküçük, bugüne kadar 27 kişinin ölümüne yol açan EHEC bakterisinin çoğu zararsız olan bir bakteri grubundan oluştuğunu belirtti. Tıbbi adıyla Enterohemorajik Escherichia Coli 0157:H7, sağlıklı insanların ve hayvanların dışkısında doğal olarak bulunan E.coli bakterisinden ürüyor. E.coli bakterilerinin çoğu zararsız olup, EHEC diye adlandırılan bir grup ise, kan hücreleri ve böbreklere zarar verebilen toksinleri üreterek, insan sağlığını tehdit etmeye başlıyor.
Pişmemiş Et, Yeşil Marul ve Su ile Bulaşma Olasılığı Yüksek
Avrupa?daki salgının kaynağı olarak salatalıktan şüphelenilmekle birlikte, şu ana kadar kesin bir sonuca da ulaşılamadı. Dr. Ramazan Gözüküçük, İnsanlara kontamine gıdalar, su ve direkt temas ile bulaşan bakteriden korunmak için sebze ve meyvelerin iyi yıkanması ve et ve etli sebze yemeklerinin yüksek ısıda pişirilerek, taze olarak tüketilmesi gerektiğinin altını çiziyor. Dr. Gözüküçük, ?Bakterinin DNA analizleri, daha önce hastalardan izolasyonu olmamış olan bu suşun, insan barsak florasında taşınan diğer E.coli suşlarına göre çok virülan ve toksik olduğunu düşündürmektedir. Bu bakterinin besinlerin 70°C ya da daha üzeri bir sıcaklığa ulaşacak şekilde pişirilmesiyle yok edilebildiğini biliyoruz. Hamburger, salam, çiğ süt ve yeşilliklerin yenmesiyle bulaşan bakteriden korunmak için bu besinlerin 70 derecenin üzerinde bir ısıda pişirilerek, yeşilliklerin ise mutlaka birkaç defa ılık suda yıkanarak tüketilmesi gerektiğini? söyledi.
On günden fazla süren ishal ve bulantı EHEC belirtisi olabilir
Belirtilerin bulaşma sonrası çoğunlukla 3-4 gün içinde başladığını belirten Dr. Gözüküçük, hastalığın belirtileri ve seyri hakkında şu bilgileri verdi: ‘EHEC?de hastalığın belirtileri karın ağrısı ve bazen kanlı seyredebilen ishaldir. Ateş, bulantı ve kusma da hastalık belirtileri arasında görülebilir. Hastaların çoğu 10 gün içerisinde iyileşmekle birlikte, bir kısmında (özellikle küçük çocuklar ve yaşlılar) Hemolitik Üremik Sendromu (HÜS) olarak adlandırılan bir hastalığa dönüşebilir. HÜS, akut böbrek yetmezliği (üremi), anemi ve düşük trombosit sayısı ile karakterize hayatı tehdit eden bir hastalıktır ve genellikle ishalin bitiminin ardından gelişir. Ağırlıklı olarak çocukları etkilemektedir.’ dedi.
Tedavide ilk adım sıvı kaybını yerine koymak
Tedavide hastanın kaybettiği sıvı ve elektrolitler yerine konur. Dr. Gözüküçük doktor kontrolü olmadan ishal kesici ilaçlar ve antibiyotiklerle tedavinin, durumu daha da kötüleştirebileceğinden, mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulması ve gerekli testlerin yapılması gerektiğini vurguluyor.
Korunmak için;
- Genel hijyene ve gıda hijyenine dikkat edilmesi,
- Süt ve et gibi hayvansal ürünler yeterince pişirildikten sonra tüketilmesi,
- Yemeklerden önce ve sonra eller bol su ve sabunla yıkanması,
- Çiğ sebze ve meyveler iyice yıkandıktan sonra tüketilmesi tavsiye ediliyor.
Dr. Gözüküçük tüm bu önlemlere ek olarak, bu bakterinin kişiden kişiye geçebildiği gibi su, gıda ve hayvanlarla doğrudan temasla da geçebildiğinden, özellikle küçük çocuk ya da bağışıklığı baskı altında olan kişilerle ilgilenenlerin gıdaların hazırlanması ve tüketilmesinden önce ve tuvaletten sonra düzenli olarak elleri yıkamaları şiddetle tavsiye ediyor.
Yurtdışı Seyahatlerde Gelişen İshale Dikkat
Son iki hafta içerisinde EHEC’in görüldüğü ülkelere seyahat eden kişilerden kanlı ishal görülenler ve hastalıktan şüphe edenler, en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmelidir. Dünya Sağlık Örgütü, Almanya ile ilgili olarak herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlamasını tavsiye etmemektedir.