Donuk Omuz Nedir? Donuk Omuz Belirtileri, Egzersizleri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Donuk omuz, diğer adıyla yapışkan kapsülit omuz hareketinin kısıtlı olduğu bir durumdur. Genellikle yavaş başlayan ve zamanla kötüleşen bu rahatsızlık, omuz hareketlerini kısıtlayarak günlük aktiviteleri zorlaştırır. Yapışkan kapsülit belirtileri arasında ağrı, hareket kısıtlılığı ve kas güçsüzlüğü vardır. Tedavi yöntemleri çeşitlilik gösterir. Fizik tedavi, ağrı yönetimi ve cerrahi müdahale gibi seçenekler mevcuttur. Ayrıca donuk omuzu hafifletmek ve iyileşme sürecini hızlandırmak için çeşitli egzersizler yapılması önerilir.
Donuk Omuz Nedir?
Yapışkan kapsülit olarak da bilinen donuk omuz, omuz eklemini çevreleyen bağ dokunun kalınlaşması, iltihaplanması ve sertleşmesi sonucu oluşur. Ağrı olduğunda hastalar omzunu çok az hareket ettirmeye çalışır ve bu da omuz kapsülünde daha da kalınlaşmaya neden olur. Kalınlaşma hasta istese bile omzu ilerleyen süreçte rahatça hareket ettirememesini sağlar.
Donuk Omuzun Belirtileri Nelerdir?
Donuk omuzun belirtileri üç aşamaya ayrılır. Bu aşamalar ve belirtiler şöyledir:
- Donma aşaması: Omuzda sertleşme oluşur ve hareket ettirmek acı verir. Ağrı yavaşça artar ve geceleri şiddetlenebilir. Omuzdaki ağrının yanı sıra hareket kısıtlılığı da görülür. Bu evre 2-9 ay arasında devam edebilir.
- Donmuş aşama: Bu evrede ağrı azalabilir, ancak omuz hala serttir. Omuzdaki sertlik, günlük işlerin yapılmasını zorlaştırır. Bu donma dönemi 4 ay-1 yıl arasında sürebilir.
- Çözülme aşaması: Ağrı hafifler ve omuzun hareket kabiliyeti yavaş yavaş geri gelir. Tamamen veya neredeyse tamamen iyileşme süresi 3 yıl veya daha fazla zaman alabilir.
Donuk Omuz Nasıl Teşhis Edilir?
Donuk omuz teşhisi için uzman bir doktora başvurduğunuzda, belirtileriniz sorgulanır ve fizik muayene yapılır. Fizik muayenede omuzun hareket aralığını ve hareket esnasında ağrı olup olmadığını kontrol edilir. Benzer semptomlar gösterebilecek diğer hastalıklardan ayırt edebilmek için omuz röntgeni, ultrason veya MRI çekilebilir.
Donuk Omuzun Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Donuk omuz tedavisi genellikle ilk aşama geçilene kadar ağrı kesiciler ile tedavi edilir. Ancak kendi kendine hastalık gerilemezse, omuz hareketinin yeniden kazanılması için farklı tedavi yollarına ihtiyaç duyulabilir.
- Sıcak veya soğuk kompres: Sıcak veya soğuk kompres yapmak ağrı ve şişliği azaltabilir.
- Evde egzersiz: Uzman doktorunuzun size öğrettiği egzersizleri evde yapabilirsiniz.
- Omuz rehabilitasyonu: Bir fizyoterapist yardımı ile esneme ve hareket açıklığını arttırmaya yönelik egzersizler yapabilirsiniz.
- TENS: Sinirleri bloke ederek ağrıyı azaltan küçük bir cihazdır. Bazı hastalara takılabilir.
- Ağrı ve şişlik azaltıcı ilaçlar: Doktorunuzun reçete ettiği ilaçları düzenli almaya dikkat ederseniz, ağrı ve şişlikler minimum düzeye inebilir. Eğer daha şiddetli ağrı ve şişlik olursa ilaçlar direkt vücuda enjekte edilebilir.
Eğer bu yöntemler ile donuk omuz geçmiyorsa, ortopedik cerrahi seçenekleri değerlendirilerek ameliyat yapılabilir. Bunun için iki tür ameliyat var. Anestezi verilerek yapılan ameliyat esnasında, omuz hareket ettirilmeye zorlanır. Bu sayede kapsüldeki gerginlik azalır ve hareket aralığı artar. Bir diğerinde ise eklem kapsülünün kalın kısımları kesilir. Kesilen bölgelere aletler yerleştirilir.
Donuk Omuz Egzersizleri Nelerdir?
Donuk omuz egzersizleri yapmaya başlamadan önce bölgenin ısınması gerekir. Isınma için 10-15 dakika boyunca ılık bir duş almak bunun için iyi bir yöntemdir. Isıtılmış havlu da bir seçenek olabilir, ancak duş kadar etkili değildir. Egzersizleri yaparken gerilim noktasına kadar esnemeye çalışın, ancak acı çektiğinizde bırakın.
- Sarkaç: İlk önce bu egzersizi yaparak başlayın. Ayakta dururken omuzlarınızı kasmadan gevşek bir şekilde salın ve etkilenen taraftaki kolun aşağı sarkmasına izin vererek hafifçe eğilin. Küçük bir daire çizecek şekilde kolunuzu sallayın. Bu egzersizi günde bir kez ve her yöne 10 defa olacak şekilde tekrarlayın. Ağrılarda azalma oldukça dairenin çapını arttırabilirsiniz, ancak asla omzunuzu zorlamayın.
- Havlu: Yaklaşık bir metre boyundaki havluyu elleriniz arkanızda olacak şekilde yatak bir şekilde kavrayın. Donuk omuzlu kolu yukarı doğru çekebilmek gerebilmek için sağlam kolunuzdan güç alın. Bu esneme hareketi günde 10-20 defa tekrarlanabilir.
- Parmak ucu: Bir duvarın karşısına, kol uzunluğunuzun dörtte üçü kadar mesafede durarak başlayın. Etkilenen kolunuzun parmak uçlarını bel hizasındaki duvara uzatın. Dirseğiniz hafifçe bükülmüş haldeyken, parmaklarınızı yavaşça duvar boyunca yukarı doğru yürütün ve kolunuzu omuz hizasına veya rahatça kaldırabileceğiniz bir yüksekliğe kadar kaldırın. Bu hareketi yaparken omuz kaslarınız yerine parmaklarınızı kullanın. Kolunuzu yavaşça indirin, gerekirse sağlam kolunuzdan yardım alarak hareketi tekrarlayın. Bu egzersizi günde 10 ila 20 kez yapabilirsiniz.
- Çapraz vücut germe: Otururken veya ayakta dururken, sağlam kolunuzla etkilenen kolunuzu dirseğinden kaldırarak omzunuzu esnetmek için hafifçe yukarı ve vücudunuzun karşısına doğru çekin. Germe hareketini 15 ila 20 saniye boyunca yapın. Bu esneme hareketini günde 10 ila 20 kez tekrar edin.
- Koltuk altı germe: Sağlam kolunuzu kullanarak, donuk omuzlu kolunuzu göğüs hizasında bir rafın üzerine yerleştirin. Dizlerinizi yavaşça bükerek koltuk altınızı açın ve esnetin. Dizlerinizi hafifçe daha derin bükerek koltuk altınızı biraz daha esnetin, ardından düzeltin. Bu hareketi her defasında biraz daha gerinerek, ancak zorlamadan tekrarlayın. Bu esneme egzersizini her gün 10 ila 20 kez yapın.
- Rotator manşet güçlendirmesi: Hareket aralığınız geliştikten sonra, rotator manşet kaslarını güçlendirme egzersizlerine başlayabilirsiniz. Güçlendirme çalışmalarına başlamadan önce omzunuzu ısıttığınızdan ve germe egzersizlerinizi yaptığınızdan emin olun. Dışa esneme için lastik bir egzersiz bandını elleriniz arasında tutun, dirsekleriniz yanlarda ve 90 derece açıyla olacak şekilde yerleştirin. Etkilenen kolun alt kısmını iki veya üç inç dışarı doğru döndürün ve bu pozisyonu beş saniye boyunca koruyun. İçe esneme için lastik egzersiz bandının bir ucunu bir yere sabitleyin. Diğer ucunu, dirseğiniz 90 derece açıyla bükülü halde, donuk omuzlu kolunuzun eliyle kavrayın. Bandı vücudunuza doğru 5-7 cm arasında çekin ve beş saniye bu pozisyonda tutun. Bu hareketleri günde bir kez, 10 ila 15 kez yapabilirsiniz.
Bu egzersiz hareketlerini doktorunuza danışarak yapmanız daha iyi olur, çünkü her hasta için her egzersiz uygun olmayabilir.
Donuk Omuzda Cerrahi Müdahale Ne Zaman Gereklidir?
Donuk omuzda cerrahi tedavi oldukça nadir kullanılır. Diğer tedavi yöntemleri işe yaramıyorsa, ameliyat gerekebilir.
Donuk Omuzun İyileşme Süreci Nasıldır?
Donuk omuzun aşamalarının her biri birkaç aydan yıla kadar sürebilir. Tam iyileşme olması 18-24 ayı bulabilir. İyileşmeyi hızlandırabilmek için size öğretilen egzersizleri yapmayı, fizyoterapistiniz ile konuşmayı, reçete edilmiş ilaçları almayı ihmal etmemeniz tavsiye edilir.
Donuk Omuz Hakkında Sık Sorulan Sorular
Donuk Omuz Kimlerde Daha Sık Görülür?
Donmuş omuz gelişme olasılığını artıran çeşitli risk faktörleri bulunur. Bu durum, en sık 40 ile 60 yaş arasındaki yetişkinlerde ve kadınlarda görülür. Yakın zamanda omuz yaralanması geçirmek de donmuş omuz riskini arttıran önemli bir faktördür. Omuzun hareketini kısıtlayan herhangi bir yaralanma veya ameliyat, donmuş omuz gelişimine yol açabilir. Buna örnek olarak rotator manşet yırtığı verilebilir. Diyabet hastalarının %10 ile %20’sinde donmuş omuz gelişme olasılığı bulunur. Felç, kol ve omuz hareketlerini sınırladığı için donmuş omuza yol açabilir. Ayrıca hipotiroidizm (tiroid bezinin az çalışması), hipertiroidizm (tiroid bezinin aşırı çalışması), parkinson hastalığı ve kalp hastalığı gibi diğer sağlık sorunları da donmuş omuz riskini arttırabilir.
Donuk Omuzun Sebepleri Nelerdir?
Donuk omuzun sebepleri tam olarak bilinmiyor, ancak nasıl geliştiği hakkında bilgiler var. Donuk omuz, omuz eklemi kapsülünde iltihaplanma meydana geldiğinde başlar. Bu iltihaplanma kapsülün kalınlaşmasına ve sıkılaşmasına neden olur. Zamanla kalın skar doku bantları oluşur ve bu da omuz ekleminin içindeki sıvının miktarının azalmasına yol açar. Bu sıvıya sinovyal adı verilir. Sinovyal sıvı eklemin yağlanmasını ve düzgün çalışmasını sağlar. Bu nedenle sıvının azalması omzun hareket kabiliyetini kısıtlar.
Donuk Omuz Nasıl Önlenir?
Omzun yaralandığı bir durumda uygun zamanda egzersizler yapılarak donuk omuz riski azaltılabilir. Doktorunuzun yaralanmanıza uygun olarak egzersizler önerecektir. Herhangi bir yaralanma olmadığında ise gün içerisindeki postürünüz oldukça önemlidir. Omuz sağlığını koruma açısından omuz ve kolları gevşek ve doğal bir pozisyonda tutabilirsiniz.
Donuk Omuz Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Donuk omuz tedavi edilmezse, hastanın omzunda kalıcı ağrı ve sertlik olabilir. Aynı zamanda humerus kırıkları da görülebilir. Bu durum günlük hayatı çok fazla etkileyeceği için geç olmadan tedavi edilmesi iyi bir seçenektir.
Donuk Omuz Tedavisinde Hangi Doktorlara Başvurulmalıdır?
Donuk omuz tedavisi için ortopedi ve travmatoloji bölümünden randevu alınabilir.
Donuk Omuz Nasıl Anlaşılır?
Donuk omuz belirtilerden anlaşılabilir. Belirtiler arasında omuzda sertlik, ağrı, harekette kısıtlılık vardır.
Donuk Omuz Tedavi Edilmezse Kalıcı Olur mu?
Donuk omuz tedavi edilmezse omuzdaki hareket kısıtlılığı artabilir, ancak kendiliğinden geçme olasılığı da vardır. Bu yüzden kalıcı olma durumu hastadan hastaya değişiklik gösterir. Herhangi bir tehlikeli durum ile karşı karşıya kalmadan uzman bir doktordan randevu alarak muayene olabilirsiniz.
Omuz ağrısı, sertlik veya hareket kısıtlılığı yaşıyorsanız vakit kaybetmeden bir Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı’na başvurun.
Hisar Hospital Intercontinental’de uzman hekimlerimiz, donuk omuz ve benzeri omuz problemlerinizde doğru tanı ve etkili tedavi yöntemleriyle yanınızdadır.
Randevu Almak İçin Tıklayın