Çeşitli faktörler nedeniyle kas ağrısı ve kas güçsüzlüğü semptomları çocukluk döneminde görülmeye başlanabilir. Kas ağrıları, kramp veya kemik ağrısı gibi belirtileri beraberinde getirilen eklem güçsüzlükleri romatolojik hastalıklar olarak düşünülebilirken temelinde bazı nörolojik hastalıklar da yer alabilir. Gelişen semptomlar aralıklı veya kademeli olarak, artan şiddette veya aniden gelişebilir ve çocuğun günlük hayatını ciddi ölçüde etkileyebilir. Kas güçsüzlüğüne yönelik ailenin gözlemleri veya çocuğun dile getirdiği şikayetler olması halinde bir sağlık kuruluşuna danışılması ciddi öneme sahiptir. Kas güçsüzlüğü tespit edilmesi halinde bu durumun aksatılmadan tedavisinin sağlanması hayati öneme sahip olabilir.
Çocuklarda Kas Güçsüzlüğü Nedir?
Çocukluk döneminde eklem ve bacak ağrılarından şikâyet etme yaygın görülen bir durumdur. Ağrıların temelinde genellikle büyüme ağrıları olarak adlandırılan kas ağrıları yer alır. Ancak bazı çocuklarda kas güçsüzlüğü nedeniyle ağrılar veya yorgunluk gelişebilir. Çocuklarda kas güçsüzlüğü, bir veya birden fazla eklemdeki kasların tendonların ve bağ dokusunu zayıf ve güçsüz olması durumunu ifade etmek üzere kullanılır. Kas güçsüzlüğü çocuğun günlük hareketlerini sınırlanabileceği gibi çeşitli semptomlar açığa çıkmasına neden olabilir. Kas güçsüzlükleri doğuştan veya sonradan açığa çıkabilir. Doğuştan gelişim göstermeleri halinde bu durumun temelinde genetik faktörler veya doğum sırasında yaşanan bazı komplikasyonlar yer alabilir. Çocuğun ilerleyen dönemlerin kas güçsüzlüğü yaşanması durumunda ise yaralanmalar, nöromüsküler hastalıklar veya uzun süreli hareketsizlik gibi faktörler yer alabilir. Zayıf kas tonusu, kronik yorgunluk veya sınırlı hareket kabiliyeti gibi durumlara neden olabilecek eklem güçsüzlüklerinin temelinde yatan nedenin tespit edilmesi ve gerekli durumlarda tedavi uygulanması son derece önemlidir.
Çocuklarda Kas Güçsüzlüğü Neden Olur?
Çocuklarda kas güçsüzlüğü çeşitli nedenlere bağlı olarak açığa çıkabilir. Kaslarda zayıflık, yaralanmalar veya çeşitli hastalıklar beraberinde eklem güçsüzlüğünü getirebilir. Kas güçsüzlüğüne neden olan faktörler çocuktan çocuğa değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle güçsüzlüğün temelinde yer alan nedenin doğru bir şekilde tespit edilmesi ve buna yönelik kişiye özgü bir tedavi planlaması yapılması gerekir. Çocuklarda eklem güçsüzlüğüne neden olabilecek faktörler şu şekildedir.
- Kas zayıflığı: çocuklarda kas güçsüzlüğünün en yaygın nedenlerinden biri kas zayıflığıdır. Kaslar eklem hareketlerini sağlamak ve desteklemek için gerekli olan yapılardır. Kasların yeteri kadar güçlü olmaması halinde eklem stabilitesini sağlamak zor olabilir ve bu durum eklem gücünü azaltabilir.
- Nöromüsküler hastalıklar: bazı nöromüsküler hastalıklar kasların zayıf veya güçsüz olmasına neden olabilir ve bu durum beraberinde eklem güçsüzlüklerini yaratabilir. Başta spinal müsküler atrofi (SMA), Duchenne kas distrofisi gibi genetik hastalıkların varlığı incelenir. Bu tür nöromüsküler hastalıklar kas güçsüzlüğüne yol açabilir.
- Yaralanmalar: çocuklarda kas güçsüzlüğü bazı yaralanmaların sonucunda gelişebilir. Kas burkulması, kırık veya bağ yaralanması sonucunda kaslar zayıflayabilir. Kas zayıflaması yine kas güçsüzlüğü gelişimine neden olabilir.
- Uzun süreli hareketsiz kalma: çocukların uzun süre hareketsizlik veya bir diğer deyişle immobilizasyon durumlarında kas kaybı ve zayıflığı gözlemlenebilir. Kırık sonucu herhangi bir uzvun alçıya alınması, hastalık nedeniyle uzun süre yatak istirahati gibi durumlarda kaslar güçsüzleşebilir ve kas güçsüzlüğü gelişebilir.
- Genetik faktörler: kas güçsüzlüğü genetik faktörler nedeniyle çocuğa aktarılmış olabilir. Ailesel geçiş gösteren hastalıklar nedeniyle veya doğuştan gelen bozukluklar doğrultusunda kad güçsüzlüğü gözlemlenebilir.
Çocuklarda Kas Güçsüzlüğü Belirtileri Nelerdir?
Kas güçsüzlüğü çocuklarda çeşitli belirtilere neden olabilir. Genellikle zayıf kas tonusu problemini beraberinde getiren kas güçsüzlüklerini çocuklarda hareket kabiliyetini sınırlayabilir. Denge problemleri ve çocuğun ağrı ve yorgunluktan şikâyet etmesi sıkça karşılaşılan bir durum olurken eklem güçsüzlüklerini aşağıdaki belirtilere neden olabilir.
- Ayakta durmada zorluk
- Yürüme veya koşma gibi aktivitelerde denge problemleri
- Düşme sıklığının artması
- Eklem hareketlerinde zorlanma veya sınırlama
- Fiziksel aktiviteler sırasında çabuk yorulma
Çocuklarda Kas Güçsüzlüğü Tanı Yöntemleri Nelerdir?
Kas güçsüzlüğünden şüphelenilmesi halinde, çocuğun gösterdiği semptomlar doğrultusunda çeşitli tanı yöntemlerine başvurulur. Öncelikle bir çocuk nöroloji veya romatoloji uzmanı tarafından gerçekleştirilen fiziki muayenede doktor çocuğun eklem ve kaslarını değerlendirir. Muayene sırasında kas gücü, hareket aralığı, denge ve refleksler incelenir. Yapılan fiziki muayene sırasında zayıf kaslar veya sınırlı hareket aralığı gibi belirtiler tespit edilebilir. Fiziki muayenenin ardından çocuğun motor becerileri ve gelişim düzeyinin değerlendirilmesi üzerine gelişimsel değerlendirmelere başvurulur. Kas güçsüzlüğü olması halinde çocuklarda gelişimsel gecikmeler veya kısıtlamalar görülebilir. Yapılan değerlendirmeler ardından çeşitli test ve görüntüleme teknikleri uygulanır. Elektromiyografi (EMG) testi sayesinde kasların elektriksel aktivitesi ölçülebilir. Nöromüsküler bir bozukluktan kaynaklı eklem güçsüzlüğü gelişmesi halinde EMG ile bu durum tespit edilebilir. Ardından görüntüleme testleri uygulanır. Röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) veya ultrason gibi görüntüleme testleri ile eklem yapılarında ve kaslarda oluşabilecek hasarlar tespit edilir. Yaralanmalar veya anatomik bozukluklar nedeniyle
kas güçsüzlüğü gelişmesi söz konusu ise görüntüleme teknikleriyle bu durum fark edilebilir. Bazı durumlarda kan testlerine de başvurulur. Kan testleri nöromüsküler hastalıkları veya inflamatuar durumları tespit etmek için kullanılır. Testler sayesinde spesifik proteinlerin veya enzimlerin seviyeleri ölçülebilir ve kas güçsüzlüğüne neden olabilecek hastalığın ne olduğu tespit edilebilir.
Çocuklarda Kas Güçsüzlüğü Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Kas güçsüzlüğüne neden olan ana durumun tespit edilmesi ardından kişiye özel tedavi planlaması yapılır. Çocuğun durumuna, geliştirdiği semptomlara ve semptomların şiddetine göre tedavi değişkenlik gösterebilir. Kas güçsüzlüğü tedavisinde ilk sırada fizik tedavi yer alır. Çocukların kas gücünü arttırmak, hareket aralığını ve dengelerini geliştirebilmek için fizyoterapist eşliğinde fizik tedaviler uygulanır. Bazı vakalarda çocuğun günlük yaşam aktivitelerine uyum sağlayabilmesi için rehabilitasyon programları da uygulanabilir. Rehabilitasyon programları ile çocuğun fonksiyonel becerileri geliştirebilir ve hareket yeteneklerinin optimize edilmesi sağlanabilir.
Kas güçsüzlüğünün ciddi olduğu durumlarda ayakta durma cihazları, yürüteçler veya tekerlekli sandalyeler gibi yardımcı cihazlar kullanılması gerekebilir. Böylece çocuğun hareketliliğinin artırılması veya güvenli bir şekilde hareket etmesi sağlanabilir.
Kas güçsüzlüğüne anatomik bir bozukluğun neden olması halinde cerrahi müdahalelere başvurulabilir. Yapılacak olan cerrahi müdahale çocuğun durumuna ve ihtiyaçlarına göre değişkenlik gösterir.
Çocukta nöromüsküler hastalık gelişmesi söz konusu ise çeşitli ilaç tedavilerine başvurulabilir. Kullanılan ilaçlar ile semptomların hafiflemesi, kas gücünün artması ve enflamasyon gelişmesi halinde bu durumun azalması sağlanabilir. Hastalığın ilerlemesini önlemek veya yavaşlatmak üzere de tedavi planlamaları yapılabilir. İlaçlar alanında uzman bir çocuk nöroloji doktoru tarafından reçete edilmeli ve düzenli doktor takibi sağlanmalıdır.
Hisar Hospital Intercontinental bünyesinde Çocuk Nöroloji birimi mevcuttur. Hastanemizde Çocuk Nöroloji alanında uzman çok sayıda doktor görev almaktadır.Kas güçsüzlüğüne yönelik belirtiler gözlemlenmesi halinde Hisar Hospital Intercontinental’a danışılabilir. Hastanelerimizde nöroloji hastalıklarını teşhis etmek üzere ihtiyaç duyulan tüm tetkiklere yer verilir. Doğru tanı konulması ardından tedavi kapsamında ihtiyaç duyulan tıbbi cihazlar da Hisar Hospital Intercontinental’da mevcuttur.
Sıkça Sorulan Sorular;
Çocuklarda Kas Güçsüzlüğü Doğuştan Mı Olur?
Çocuklarda kas güçsüzlüğü doğuştan olabilir. Konjenital miyopati olarak adlandırılan bu durum doğumda fark edilebilir ve kas tonusu eksikliğini içeren herhangi bir genetik kas bozukluğu olarak tanımlanır. Miyopati kasta, kasta çalışan bir sinirde veya beynin kendisinde bir sorun olması halinde açığa çıkabilir.
Çocuklarda Kas Güçsüzlüğü Tedavisi Nelerdir?
Çocuklarda kas güçsüzlüğü tedavisi çocuğun yaşı, genel sağlık durumu ve tıbbi geçmişine göre planlanır. Kas güçsüzlüğüne neden olan ana probleme göre fizik tedavi, rehabilitasyon, ilaç tedavileri uygulanabilir veya cerrahi müdahaleler gerçekleştirilebilir. Kas güçsüzlüğü tedavisi genellikle multidisipliner bir yaklaşım ile gerçekleştirilir.
Kas Güçsüzlüğünün Çeşitleri Var Mıdır?
Kas güçsüzlüğünün çeşitleri vardır. Kas güçsüzlükleri jeneralize, lokalize, proksimal, distal ve simetrik kas güçsüzlüğü olmak üzere farklı gruplara ayrılır.
Hangi Bölümün Doktoruna Başvuru Yapılmalı?
Çocuklarda kas güçsüzlüğüne yönelik bir semptom gözlemlenmesi halinde mutlaka bir çocuk doktoruna danışılmalıdır. Doktor tarafından yapılacak genel muayene ardından çocuk, çocuk nöroloğu veya çocuk romatoloğuna sevk edilebilir.
Aileye Düşen Görevler Nelerdir?
Kas güçsüzlüğüne yönelik belirti gözlemlenmesi halinde aile bu durumu göz ardı etmeden mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Doktorun önerileri göz ardı edilmemelidir. Çocuğun farklı birimlere sevk edilmesi halinde gerekli tüm tetkikler yaptırılmalı ve doktor görüşleri alınmalıdır. Tedavi gereken durumlarda tedavi aksatılmamalıdır. Çocuğun fiziki ve psikolojik sağlığının olumsuz yönde etkilenmemesi adına fizik tedavi ve rehabilitasyon destekleri alınabilir.
Kas Güçsüzlüğü, Kas Ağrıları Solunum Sıkıntısına Sebebiyet Verir Mi?
Kas güçsüzlüğü ve kas ağrıları doğrudan solunum sıkıntısına neden olmazlar. Ancak nöromüsküler veya romatolojik hastalıkların söz konusu olması halinde solunum fonksiyonları olumsuz yönde etkilenebilir ve bu durum beraberinde solunum sıkıntısı gelişimine neden olabilir.
Kas Güçsüzlüğü Kalıcı Rahatsızlıklara Sebebiyet Verir Mi?
Kas güçsüzlükleri genellikle geri döndürülebilir problemlerdir. Ancak SMA gibi nöromüsküler hastalıkların var olması veya planlanan tedavinin aksatılması halinde gelişen semptomların kalıcı olması söz konusu olabilir.