Astigmat, göz yapısını oluşturan kornea veya lensteki bozulmalar nedeniyle yaşayan göz sorunudur. Hasta yakın ve uzağı bulanık olarak görür. Belirtiler yavaş yavaş ortaya çıkar ve yoğun ışık, yorgunluk gibi sebeplerle artış göstermez. Yaş, cinsiyet gibi değişkenlerden bağımsız olarak yaygın yaşanabilir. Astigmat genellikle ışık hüzmeleri, bulanık görme gibi belirtilerle ortaya çıkabilir. Tedavi için lens, gözlük gibi araçlardan yararlanılabilir. Astigmatın şiddetli seyrettiği hastalarda lazer destekli cerrahi müdahalelere başvurulabilir.
Astigmat Nedir?
Astigmat sağlıklı bir hastada tenis topuna benzer olarak, tam yuvarlak olması gereken göz küresindeki şekil bozuklukları nedeniyle yaşanan görme sorunudur. Gözün şeklinden kaynaklı olarak göze gelen ışık kırılarak görüntüde bozulmalara neden olabilir. Işık ışınları göze girdikten sonra düşmesi gereken odak noktasının önüne veya gerisine ulaşır. Bu sebeple diğer görme sorunlarının aksine hem yakın hem uzak görüşte sorun yaşanabilir. Işınların düzensiz odaklanması görüntünün dalgalı ve bulanık olması ile sonuçlanabilir. Hasta gece görüşünde de sorun yaşayabilir ve baş ağrıları ile mücadele edebilir. Hastalık doğuştan veya sonradan gelişebilir. Hastalığın seyri kişilerin genel göz sağlığı, uygulanan tedaviler gibi değişkenlere bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Astigmat Belirtileri Nelerdir?
Astigmat genel olarak görüşün bozulması ve görüntünün bulanıklaşması ile kendini gösterir. Astigmat belirtileri şu şekilde listelenebilir:
- Bulanık ve bozuk görüş,
- Görüntüyü odaklamada zorlanmalar, dalgalı görüntü,
- Gözlerde yorulma ve rahatsızlık hissi,
- Bakışlarda kayma, şaşılık,
- Baş ağrıları,
- Hastada görmeyi iyileştirmek için gözlerin kısılması,
- Gece görüşünde bozulma.
Astigmat gece araba yolculuğu yapan sürücüler için zorluk yaşatabilir. Mümkün olduğunca gece yolculukları tercih edilmemelidir. Işığın neden olduğu hassasiyete karşı önlem alınması da semptomları hafifletebilir.
Astigmat Nasıl Olur?
Astigmat yaşayan hastalarda astigmat ve miyoptan farklı olarak tüm mesafeler için görme şikayeti bulunur. Çocuklarda astigmat yaşandığında semptomlar tam olarak anlaşılamayabilir. Çocuklar şikayetlerini tam olarak ifade edemeyebilirler. Bu durumda ebeveynlerin çocuğun durumunu takip etmesi ve değişimleri gözlemesi gereklidir. Çocuğun çevresine bakarken gözlerini kısması, sık sık gözlerini ovuşturması tanıya yardımcı olabilir. Yetişkinler için de genel bir bulanık görüş, görüntüde dalgalanma, geceleri görüş kalitesinin azalması gibi durumlar astigmat ve miyop farkı olarak kabul edilebilir.
Astigmat göz yuvarlağının şeklindeki bozulmalardan dolayı ortaya çıksa da bu deforme dışarıdan bakılarak anlaşılmaz. Astigmat tanısının doğru olarak konulabilmesi için bazı göz testlerinin uygulanmasına ihtiyaç duyulabilir.
Astigmat Tanısı Nasıl Konulur?
Astigmat tanısı için muayene sırasında ilk olarak şikayetleriniz ve semptomlarınız incelenebilir. Kesin tanıya karar verebilmek için bazı test ve tanı yöntemlerinden yararlanılabilir. Astigmat tanısı için kullanılabilecek yöntemlerden bazıları şöyledir:
- Görme keskinlik testi: Görme bozukluklarının tespiti için uygulanan harf ve sembolleri içeren testtir. Miyop astigmat dereceleri tespit edilirken tercih edilebilir.
- Kırılma testi: Göze giren ışınların gözde kırılımını ölçmek için yararlanılan tanı yöntemidir.
- Keratometri: Korneadaki eğrilik miktarını ölçmek için yararlanılabilir. Gözde astigmat şüphesi bulunduğunda karar vermeye yardımcı olabilir.
- Yarık lamba muayenesi: Göz içerisine bir ışık tutulmasını sağlayan özel bir mikroskoptur. Gözün farklı katman ve bölümlerini incelemeyi sağlayabilir.
- Kornea topografi: Korneanın en ince detaylarını incelemeyi sağlayan yöntem olabilir. Bir cihaz yardımıyla küçük küçük görüntüler yakalanır ve korneanın renkli bir haritası oluşturulabilir.
Astigmat Tedavisi Nasıl Yapılır?
Astigmat tanısı aldıktan sonra hastalığın iyileşmesi ve hasta konforunun artırılması için bazı yöntemlere başvurulabilir. Astigmat tedavisi için kullanılabilen yöntemlerden bazıları şunlardır:
- Gözlük: Astigmat gözlük kullanılarak hafifletilebilir. Gözlük sayesinde ışığın düzensiz kırılması en aza indirgenerek görüş kalitesi artırılabilir. Kesin bir tedavi imkanı sunmasa da kullanıldığı sürede hastanın görüşünü iyileştirebilir.
- Kontakt lens: Miyop astigmat lens kullanılarak tedavi edilebilir ancak bu tedavi gözlükte olduğu gibi geçicidir. Astigmat lens bulanık görme durumunu kullanım sırasında düzeltse de lens çıkarıldıktan sonra semptomlar geri gelir.
- Refraktif cerrahi: Astigmat şikayetini kalıcı olarak azaltmak amacıyla cerrahi yöntemler kullanılabilir. Astigmat ameliyatı için lazer desteğinden yararlanılabilir. Astigmat göz çizdirme olarak da bilinen lazer tedavisi korneadaki eğriliğin düzenlenmesi için tercih edilir. Astigmat lazer tedavisi dışında kornea epitelinde kesi atılması ve yeniden konumlandırılması ile semptomlar hafifletilebilir.
Sık Sorulan Sorular
Astigmat Olan Göz Nasıl Görür?
Astigmat görüşü genel bir bulanıklık olarak değerlendirilebilir. Yakın veya uzak mesafe fark etmeden görme zorluğu yaşanabilir. Astigmat gece görüşü üzerinde de azalmaya neden olabilir. Işık hassasiyeti nedeniyle gözlerde normalden daha hızlı yorgunluk belirtileri yaşanabilir. Gözlerde kuruluk, kızarıklık gibi şikayetler de görülebilir. Bebeklerde astigmat yaşandığında bu semptomlar dolayısıyla sık sık göz ovuşturma yaşanabilir. Bebeklerde yaşanan göz sorunları genellikle rutin kontroller sırasında tespit edilir.
Astigmat Nereyi Göremez?
Astigmat sorunu yaşayan kişiler hem uzağı hem yakını görmede problem yaşayabilir. Astigmat korneanın şeklindeki bozulmalar nedeniyle ışığın göze girmesi sırasında yanlış kırılmasıyla sonuçlanır. Göze ulaşan ışınlar odak noktasının önünde veya arkasında toplanması ile görmede sorunlar yaşanabilir. Işığın düzensiz kırılımları görüntünün keskin sınırları olmadan ulaşması ve bulanık görüntünün ortaya çıkmasına yol açabilir. Görüşün düzeltilmesi için gözlük, lens ve cerrahi tedavilere başvurulabilir.
Astigmat Gözlük Takılmazsa İlerler mi?
Astigmat sorunu yaşayan kişiler gözlük kullanarak görüşünü iyileştirebilir ancak gözlüğün kullanımının bırakılması semptomların kötüleşmesine neden olmaz. Astigmat göz yapısında meydana gelen uzama, genişleme gibi durumlarda yaşanır. Bu nedenle kazalar, göz ameliyatları, genetik etkenler gibi sebeplerle ortaya çıkabilir. Az ışık kullanımı, elektronik cihazların fazla yakından takip edilmesi gibi durumlar astigmat numaraları üzerinde etkili olmayabilir. Lens ve gözlük kullanımı semptomları geçici olarak iyileştirdiğinden kullanımı hastanın tercihine bağlıdır.
Astigmat Kaç Yaşında Durur?
Astigmat şikayetinin yaşanacağı yaş ve durumlar kişiye özel olarak ilerleyebilir. Bazı hastalarda doğuştan yaşanıyorken, bazı hastalarda yetişkinlikten sonra ortaya çıkabilir. Küçük yaşta astigmat şikayeti görülen çocuklarda astigmat görüntüsü büyümeyle birlikte azalabilir. Ancak 5-6 yaşlarından sonra bu kendiliğinden iyileşme durumu genellikle ortadan kalkar. Genel olarak da 25 yaşına gelen kişilerde astigmat semptomlarının kötüleşmesi sabitlenir ve durabilir.
Astigmat En Fazla Kaç Derece Olur?
Astigmatın ölçümü 0 ile 180 derece arasında eksen konumlandırılmasını gösteren bir ölçek yardımıyla yapılabilir. Astigmat ölçüsü merceğin ışığı kırma gücünü ifade eden diyoptri ile ifade edilir. 1.00 diyoptriden düşük olan değerler hafif astigmat, 2.00 ve 3.00 arasındaki değerler şiddetli astigmat olarak değerlendirilebilir. 3.00 ve 4.00 diyoptri üzerinde bulunan değerlere sahip bütün değerler aşırı bozukluk olarak kabul edilir ve acil müdahaleye ihtiyaç duyulabilir.
Astigmat Zamanla Düzelir mi?
Astigmat erken yaşlarda yaşandığında büyümeyle birlikte iyileşme gösterebilir. Astigmata neden olan kornea yapısı zamanla değişebilir ve kötüleşebilir. Bu durum nadir de olsa iyi yönde yaşanabilir. Ancak bu durum her zaman görülür demek mümkün değildir. Bu nedenle astigmatın kontrol altında tutulması, göz muayenelerinin düzenli olarak sürdürülmesi önemlidir. Hastanın görüşünün iyileştirilmesi için gözlük, lens gibi araçlardan yararlanılması uygun olabilir. Bazı hastalarda lazer tedavisi, cerrahi müdahale gibi kesin çözüm kabul edilebilecek yöntemlerden yararlanılabilir.
Astigmat Neden Kaynaklanır?
Astigmat korneadaki eğrilikten kaynaklanır. Kornea ve göz yapısında bulunan eğrilik çeşitli sebeplerden dolayı yaşanabilir. Genetik aktarım direkt olarak yaşanmasa da astigmat sorunu yaşayan ebeveynlere sahip bir kişide görülme riski daha yüksek kabul edilebilir. Gözü etkileyen yaralanmalar, kazalar göz yapısının bozulması ile sonuçlanabilir. Keratokonus olarak isimlendirilen yuvarlak kornea yapısının daha koniye benzer bir form kazandığı hastalık sonucunda da astigmat yaşanabilir. Gözdeki farklı hastalıkların tedavisi için tercih edilen tedaviler ve cerrahi müdahaleler nedeniyle yaşanan komplikasyonlar da görüşte bozulmalar ile sonuçlanabilir.
Astigmat Egzersizle Düzelir mi?
Görme şikayetlerinin sebepleri üzerine göz içerisinde ve çevresinde bulunan kasların zayıflamasının etkili olduğuna dair görüşler bulunur. Bu nedenle yapılan bazı egzersizlerin görüşü iyileştirebileceği fikri halk arasında paylaşılabilir. Astigmat egzersizleri Amerikan Oftalmoloji Derneği tarafından önerilmemektedir. Göze bitki özü damlatılması, sürme uygulamaları da tercih edilmemeli ve mümkün olduğunca bilimsel olarak kanıtlanmış yöntemlerden yararlanılmalıdır.
Astigmat Göz Kuruluğu Yapar mı?
Astigmat ışık kırılması ile ilgilidir ve genellikle göz kuruluğuna yol açmaz. Astigmat ışık hassasiyeti görülmesine yol açtığından gözlerde yorgunluk, kızarıklık gibi sorunlara neden olabilir. Astigmat tedavisi için bazı hastalarda lens kullanımı tercih edilebilir. Lens kullanımı sırasında gözlerin kızarması, kuruluk şikayeti gibi sorunlar görülebilir. Ancak bu durum lens kullanımından kaynaklanan bir durumdur. Miyop, hipermetrop gibi görme sorunlarında lens kullanılırsa da benzer şikayetler yaşanabilir.
Astigmat Numarası Büyür mü?
Astigmat numarası bazı hastalarda sabit kalabilir veya artış gösterebilir. Astigmat testi uygulandıktan bir süre sonra gözlüğünüzü kullanmanıza rağmen görüşte bulanıklık oluşabilir. Bu durum astigmat numarasının büyüdüğünü gösterebilir. Genellikle 25 yaş üzerindeki kişilerde astigmat numarası sabitlenir ve büyümesi durabilir. Ancak yine de rutin göz muayenelerine devam edilmeli ve gerekli müdahalelere başvurulmalıdır.
Eğer siz de yakın veya uzak mesafede bulanık görme, baş ağrısı veya göz yorgunluğu gibi belirtiler yaşıyorsanız, zaman kaybetmeden uzman göz doktorlarımızdan randevu alabilirsiniz.
