Ani Görme Kaybı Nedir? Neden Olur?
Göz görme işlemini üstlenen organdır. Görme işlemi birbirine bağlı birçok yapı ve fonksiyon sayesinde gerçekleşir. Gözün odaklanmasına yardımcı olan kornea, göze giren ışık miktarını kontrol eden iris, ışığı retina üzerine kıran göz merceği, ışığı çubuk ve koniler ile elektrik sinyallerine dönüştüren retina ve sinyalleri beyne göndererek görüntünün algılanmasını ve yorumlanmasını sağlayan optik sinirler ile görme işlemi gerçekleşir. Bunun dışında gözü darbelerden, olası patojenlerden koruyan yapı ve katmanlar da bulunur. Gözü oluşturan tüm bu dokuların herhangi birinde meydana gelen hasar görme işlemini olumsuz olarak etkileyebilir ve bazı göz hastalıklarına neden olabilir. Örneğin göz merceği üzerinde sinir dokusu içermeyen kısımların bulanıklaşması veya saydamlığını kaybetmesi ile bulanık görmenin meydana gelmesi ya da çeşitli sebepler dolayısıyla göz içi basıncının göz sinirlerine hasar verecek kadar yükselmesi ile görüşte azalma veya tamamen görememe durumunun meydana gelmesi birer örnek olabilir.
Görme kaybı yaşamak gözden beyne giden ve görme ile ilgili yapıların herhangi birinde bir sorun olduğu anlamına gelir. Bu durum uzun zamanda gelişebileceği gibi ani olarak da yaşanabilir. Ani görme kaybı acil bir durum olarak geçer. Görme yeteneğinin beklenmedik bir anda büyük miktarda azalması veya tamamen kaybolması anlamına gelir. Sadece tek gözde oluşabileceği gibi her iki gözde de meydana gelebilir. Ani görme kaybı yaşandığında panik yapmadan hızlı bir şekilde çevrenizdekilerden sizi hastaneye götürmesini isteyebilir veya 112’yi arayarak konumunuzu bildirmeniz gerekir. Ani görme kaybı geçici bir durum olabilir. Ancak gerekli ve hızlı müdahale uygulanmadığında bu durum kalıcı olabilir.
Ani görme kaybının gelişmesinde birçok farklı faktör olabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Akut Glokom: Göze aşırı basınç uygulanması nedeni ile meydana gelen görme kaybı olarak adlandırılabilir. Nedenlerinden biri göz sıvısının yeterli miktarda akmaması sonucu gözdeki basıncın artması olabilir. Sonrasında bulanık görebilir veya haleler görmeye başlayabilirsiniz. Zamanında tedavi edilmediğinde bu durum ilerleyerek kalıcı görme kaybına neden olabilir.
- Endoftalmi: Göz içinde meydana gelen enfeksiyondur. Bir bakteri veya mantar enfeksiyonuna karşı vücudun verdiği tepki olan bağışıklık sistemi bu iltihaplanmayı tetikleyebilir. Acil tedavi gerektiren tıbbi durumlardan biridir.
- Migren: Beyin ve kan damarlarında meydana gelen değişiklikler sonucunda oluşan bir baş ağrı türüdür. Ani geçici görme kaybının büyük bir çoğunluğu migrenden kaynaklanabilir. Migren yüzünden yanıp sönen ışıklar veya görüşünüzde kör noktalar meydana gelebilir.
- Dev Hücreli Arterit: Temporal arterit olarak da bilinir. Beyin, göz veya optik sinirlere kan taşıyan damarlarda meydana gelen inflamasyondur. Genellikle 50 yaşından sonra görülür. Beyaz ırk ve erkeklerde diğer gruplara göre gelişme riski daha yüksektir.
- Optik nörit: Gözle beyin arasındaki iletişimi sağlayan optik sinirlerde meydana gelen iltihap veya tahriş durumudur. Optik nörit herhangi bir hastalığın sonucunda oluşabileceği gibi herhangi bir nedeni olmaksızın da oluşabilir.
- Göz Yaralanması: Göze gelen sert veya sivri bir cisim sonucunda ani olarak görme kaybı gelişebilir. Zarar gören dokunun hasar seviyesine bağlı olarak tedaviyle iyileşebilir veya kalıcı olabilir.
- Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu: Makula retinanın merkezinde bulunan bir noktadır. Retina ise gözün merkezi görüşünü kontrol eden yapılardan biridir. Yaşa bağlı olarak gelişen bu dejenerasyon genellikle 50 yaşından itibaren görülebilir. Bu durumdaki kişiler tamamen kör değildir ancak önlerinde bulunan cisimleri direkt olarak göremezler.
- Vitreus Kanaması: Vitreus, göz küresinin çoğunu oluşturan hafif akışkan bir sıvıdır. Gözü toz, toprak gibi zararlı maddelerden korur. Bu sıvı içerisinde meydana gelen kanamalara vitreus kanaması adı verilir. Çok çeşitli nedenleri olabileceği gibi çoğunlukla damarsal sebeplerden kaynaklanır.
Ani Görme Kaybı Belirtileri Nelerdir?
Ani görme kaybı için bilinen bir belirti yoktur. Ani geliştiği için önceden semptom vermez. Ani görme kaybı çoğu kişi için geçici veya kalıcı olarak tamamen kör kalmak gibi algılansa da aslında görme yetisinde meydana gelen büyük değişiklikleri kapsar. Bunlar:
- Görüşte bulanıklık meydana gelmesi
- Görülen açıda daralma yaşanması
- Haleler şeklinde görüşe sahip olmak gibi seçenekleri kapsayabilir.
Ani görme kaybı yaşamamak için
- Herhangi bir enfeksiyonu önlemek için el hijyenine dikkat etmekte,
- İş kazası yaşamamak için veya spor sırasında gerekli ekipmanlı giymeli ve önlemleri almakta,
- Gözde meydana gelen şişlik, renk değişikliği gibi fiziksel bir semptom varsa veya görüş ile ilgili herhangi bir değişiklik fark edildiğinde zaman kaybetmeden bir doktora kontrol ettirmekte fayda vardır.
Bunun dışında her sağlıklı insanın yılda en az 1 kere bir göz doktoruna giderek gerekli kontrolleri yaptırması gerekir. Hisar Hospital Intercontinental mesai sonrası randevu seçeneği ile daha ulaşılabilir olma imkanı sunar.
Ani Görme Kaybı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Ani görme kaybı ile bir doktora başvurduğunuzda ilk olarak tıbbi öykü alınır. Bu sırada doktorunuz size görme kaybının ne zaman gerçekleştiği, ne kadardır bu durumda olduğunuz, her iki gözünüzün de etkilenip etkilenmediği, görüşünüzde de ışık etrafında haleler, değişik desenler veya uçuşan cisimler olup olmadığı sorgulanır. Ardından doktorunuz sizi fiziksel olarak muayene eder. Göz muayenesinde sırasında öncelikle dıştan var ise kızarıklık, göz sulanması gibi semptomları inceler. Ardından ise çeşitli aletler kullanarak gözünüzün yapısını inceleyebilir, bazı harfleri okumanızı isteyebilir,renkli görme test edilebilir veya göz içi basıncı ölçülebilir.
Ani görme kaybının tedavisi neden kaynaklandığına bağlıdır. Doktorunuz aldığı bilgiler ve muayene sonucunda görme kaybının neden gerçekleştiğini bulmayı hedefler ve buna yönelik bir tedavi planlar. Genel olarak ani görme kaybının tedavi seçenekleri şunlardır:
- Gözlük veya kontakt lens: Özellikle kırma sorunlarında kullanılan bu seçenekler ani görme kaybını iyileştirebiliyorsa doktorunuz size uygun olacak bir gözlük veya lens reçete eder.
- İlaç Tedavisi: Çoğu hastalığın tedavi seçenekleri arasında bulunan ilaç tedavisi ani görme kaybında da etkili olabilir. Doktorunuz muayene sonrasında gözde meydana gelen bir iltihap nedeniyle görme kaybı yaşadığınıza karar verdiyse amacı iltihabı geçirmek olacaktır. Bunun için antibiyotik veya çeşitli ilaçlar reçete edebilir.
- Diyet Tedavisi: Doktor muayene sırasında gözün dışında genel olarak sağlığınızı da kontrol edebilir. Nadir olsa da beslenme yetersizliğinden dolayı görme yetinizi geçici olarak kaybetmiş olabilirsiniz. Bu durumda doktorunuz sizi bir diyetisyene yönlendirerek uygun beslenme programını almanızı sağlar.
- Cerrahi Tedavi: Geleneksel tedavi seçeneklerinden bir diğeri cerrahi tedavidir. Cerrahi tedavi birçok büyüklü küçüklü işlemi kapsayabilir. Bu nedenle bu seçenek hemen gözünüzü korkutmasın. Katarakt veya kornea skarı gibi nedenler sonucunda gelişen bir görme kaybınız var ise doktorunuz size bu seçeneği önerebilir.
- Hiperbarik Oksijen Tedavisi: Geleneksel tedavi yöntemlerine oranla daha yeni bir tedavi seçeneğidir. Bu tedavi, hastanın basınçlı bir ortamda saf oksijen soluması şeklinde uygulanır. Asıl olarak tüplü dalış sonrasında görülen ve halk arasında vurgun olarak bilinen dekompresyon durumunda uygulanan bir tedavi seçeneğidir. Ancak ani görme kaybı tedavisinde denendiğinde de olumlu yanıtlar alındığı gözlenmiştir. Özellikle damar daralması veya iltihap durumunda yeterli oksijenin ulaşmadığı göz ile ilişkili doku veya sinir tedavisinde tercih edilir. Bu tedavide hava basıncı normal şartların 2-3 katı kadar artırılır. Bu durum dokulara normal hava basıncındaki oksijenden daha fazla miktarda oksijen gitmesini sağlar. Hastanemiz sahip olduğu son teknoloji Alman marka cihazın yanı sıra süreç boyunca size eşlik eden ilgili alan doktoru imkanı sunmaktadır. Bu sayede işlemin her aşamasında takibiniz sağlanır.
Muayeneniz sonrasında doktorunuz sizin için tedavi seçeneklerinden bahsedecek ve size en uygun tedavinin uygulandığından emin olacaktır.
Belirtiler Görüldükten Sonra Ne Zaman Müdahale Edilmeli?
Ani görme kaybında yapılan hatalardan biri kişinin panik ile bilgisizce müdahale etmesidir.
- Gözleri sıkmak veya ovalamak,
- Geçeceğini düşünerek beklemek,
- Kendi kendine ilaç kullanmak durumun daha kötüleşmesine neden olabilir.
Bu nedenle ani görme kaybı görüldüğünde en kısa sürede tıbbi yardım almak gerekir. Acil bir durum olduğu için en yakın acil servise başvurabilir veya imkanınız yok ise 112 acil çağrı imkanından faydalanabilirsiniz. Erken müdahale tedavi ile düzelme imkanı olan durumlarda hızlıca tanın konulması ve tedavinin başlatılması için önemlidir. Gecikmiş müdahale durumlarında görme kaybının kalıcı hale gelme riski artabilir.
Ani Görme Kaybı Tedavi Süresi Nedir?
Ani görme kaybının tedavi süresi ile ilgili net bir bilgi yoktu. Tedavi süresi uygulanacak işleme göre değişiklik gösterebilir. Örneğin ilaç tedavisi biraz zaman alabilirken hiperbarik oksijen tedavisi ile birkaç saat içerisinde görme kaybı geçebilir.
Ani görme kaybı genel olarak sizin ve çevreniz için endişe verici bir durum olabilir. Görme kaybı bir kaza ile gelişmemişse genellikle altında yatan başka bir sağlık durumu vardır. Bu nedenle en kısa sürede bir hastaneye başvurarak tedavi olmanız körlüğün geçmesinde etkilidir.
