Meme Kanserinde Erken Tanının En Büyük Yardımcısı Mamografi…
Meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Her 8 kadından biri yaşam süresi içinde meme kanserine yakalanmaktadır. ABD’de her yıl 200.000’den fazla kadında meme kanseri teşhis edilmektedir.
Mamografi nedir? Neden mamografi?
Erken teşhisle kanserden kurtulma şansının yüksek olduğu meme kanserinin erken tanısında en etkin metod olarak kullanılan ve ‘altın standart’ olarak kabul edilen mamografi, meme dokusunun detaylı olarak incelenmesi için düşük doz ışını kullanan özel bir görüntüleme yöntemidir. Klinik muayene ile tespit edilmeyen meme içindeki küçük kitleler ve değişiklikler mamografi ile ortaya çıkabilir. Mamografi ile memedeki değişiklikleri, elle muayene ile karşılaştırıldığında 2 yıl öncesinden saptayabilme şansı vardır.
Doktorunuz farklı bir program önermediği takdirde Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 40 yaş sonrası yılda bir kez kontrol amacıyla mamografi çektirmenin gerekli olduğuna inanıyor. 35 yaş altında meme dokusunun yoğun olması, mamografi duyarlılığının azalması ve bu dönemde meme dokusunun radyasyon duyarlılığının fazla olması nedeniyle mamografi çektirilmesi önerilmemektedir.
Neden dijital mamografi?
Mamografi cihazlarındaki en önemli gelişme Full Field Dijital Mamografi sistemleridir. Full Field Dijital Manografi’de görüntü, röntgen filmi yerine, elektronik bir dedektör kullanılarak bilgisayar ortamında oluşturulur.
- Full Field Dijital Mamografi sisteminde elde edilen görüntülerde kontrast rezolasyonunun yüksek olması, kireçlenme alanları, küçük nodüller gibi meme kanserinin çok erken bulgularının saptanmasında büyük avantaj sağlar. Özellikle meme dokusu yoğun olan ve fibrokistik değişiklikler bulunan kadınlarda bu sistem daha ayrıntılı inceleme imkanı sağlar.
- Digital mamografide meme dokusunun aldığı radyasyon, basit mamografideki radyasyon dozunun 1/10’u kadardır.
- İnceleme süresi çok daha kısadır. Film-banyo gibi işlemlerin olmaması hastanın bekleme süresini çok kısaltmaktadır. Mamografi çekildikten bir dakika sonra görüntü dijital olarak monitörden izlenmekte, gerekirse düzeltmeler hasta çekim odasındayken yapılmaktadır. Çekim tekniği ve film-banyo işlemine bağlı tekrarlar olamaz, dolayısıyla hasta gereksiz yere radyasyon almamış olur.
- Elde edilen dijital mamografi görüntüleri, çok yüksek çözünürlüklü büyük monitörlerde değerlendirilir. Bu monitörlerde görüntü üzerinde büyütme, parlaklık ve kontrast ayarları yapılarak daha detaylı inceleme olanağı vardır.
- Mamografi değerlendirmesinde önceki incelemeler ile karşılaştırma yapılması önemlidir. Elde edilen dijital mamografi görüntüleri bilgisayar ortamında arşivlenebilir. Böylece hastaların önceki tetkik sonuçları dijital ortamda saklanır ve yenileri ile karşılaştırılabilir
- Mamografi çekimi sırasında, bazı hastalar memenin sıkıştırılmasından dolayı ağrıdan yakınabilir. Dijital mamografide LORAD Selenia cihazında, meme, kaliteli bir inceleme için gerekli miktarda sıkıştırılırken, hastanın duyabileceği ağrı azaltılır.
Bir Mamogram için Nasıl Hazırlanılmalı?
- Mamogram planlamadan önce, doktorunuzla memelerinizdeki yeni bulgu ve problemlerle ilgili görüşünüz. Buna ek olarak, önceden olmuş herhangi bir ameliyat, hormon kullanımı, ailesel veya kişisel meme kanseri hikayesi ile ilgili doktorunuzu bilgilendiriniz. Eğer memeleriniz adet döneminizden bir hafta önce hassas iseler, mamogramınızı bu döneme ayarlamayınız. Her zaman doktorunuz veya radyoloji teknisyenini herhangi bir hamilelik ihtimali durumuna karşı uyarınız. Bir önceki çekiminizdeki tüm evraklarınızı mutlaka yanınızda getiriniz.
- Amerikan Kanser Derneği (ACS) aynı zamanda şu tavsiyelerde bulunmaktadır:
- Tetkik günü koltuk altlarınıza veya memelerinize deodorant, talk pudrası veya losyon sürmeyiniz. Bunlar X-ışını filminde beyaz noktalar şeklinde izlenebilir.
- Tetkiki yapan teknisyene, varsa meme şikayeti veya problemlerinizi anlatınız.
- Mümkünse tetkik öncesi mamogramlarınızı radyoluğunuza ulaştırınız.
- Sonuçlarınızın ne zaman hazır olacağını sorunuz; doktorunuzdan veya mamografi işlemi sonucundan, haber almadığınız sürece sonucun normal olduğunu düşünmeyiniz.