Anne Sütü: Bebeğinize En Güzel Hediye

Bebeğinizi emmeye alıştırmak için dünyaya geldikten yaklaşık 30-60 dakika sonra emme refleksinin en güçlü olduğu anı seçin. Önceleri süt gelmese de bebeğinizi emzirmeye devam edin, böylece memeleriniz uyarılarak süt üretiminiz başlayacaktır. Sütünüz hemen gelmediyse bebeğinizin aç olduğunu düşünerek paniğe kapılmayın. Emzirdikçe sütünüz gelecektir. İlk 72 saat içerisinde verebileceğiniz sarı renkli, koyu kıvamlı kolostrum, bebek için çok değerli ve gereklidir. Kıvamı ve renginden dolayı pis ya da bozuk olduğu yanılgısına düşmeyin. Kesinlikle su, şekerli su ya da başka gıdalar vermeyin. Bunlar hem bebeğinizin midesini boşuna dolduracak hem de onu tüm hayatı boyunca hastalıklardan koruyacak ilk aşısı niteliğinde olan kolostrumdan mahrum bırakacaktır.

Bebek ağlamıyor ise beslenmesi için kaygılanmanıza gerek yok demektir, aç değildir ya da uykuya daha çok ihtiyacı vardır. Özellikle ilk bebeğini dünyaya getiren annelerde; doğumun verdiği yorgunluk ve halsizlik; bebeğin doğumundan dolayı duyulan heyecan, hassasiyet, koruma duygusuyla birleşince sürekli huzursuz ve tedirgin bir yapı ortaya çıkabilir. Bu süreçte etrafınızda sizin rahatlamanızı sağlayacak tecrübeli ve güvenilir kişilerin olması süt üretiminin artmasını sağlayacaktır.

Unutmayın ilk günlerde emzirme işlemi zor ve zahmetli olacak, anne sütü çabuk hazmedildiği için sık aralıklarla acıkan bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılamak, bunu düzene sokmak için uğraşacaksınız. Süt üretiminizle bebeğinizin beslenmesinin düzene girmesi birinci haftanın sonuna doğru mümkün olacaktır. Bebeğinizi ilk günler her ağladığında ve her istediğinde emzirin. Bebeğinizi emzirmek için saat aralıkları koymayın, ne kadar sık emerse süt salgılatan hormonlar o kadar çok çalışır ve sütünüz artar. Bebeğinizin gündüz 2 saat, gece 3 saatten daha uzun uyumasına izin vermeden en geç bu aralıklar ile emzirmeye çalışın. Emzirme öncesi bebeğinizin altını değiştirerek aktif olmasını sağlandıktan sonra emzirirseniz daha etkin bir emme sağlayabilirsiniz. Beslenmenin 2-3 saat aralarla yapılması dinlenmenizi dolayısı ile süt yapımınızın da artmasını sağlar.

Emzirme pozisyonu ve tekniğinin önemi

Emzirme sırasında mümkünse dik oturun. En rahat pozisyonu seçtikten sonra bebeğinizin başı ve vücudu düz, yüzü memeye dönük ve yakın olmalıdır. Bebeğinizin vücudunu kendi vücudunuza yakın tutmalı, yenidoğan bebeğinizi poposundan desteklemelisiniz. Emzirirken, bebeğinizle göz teması kurun ve onunla yumuşak bir ses tonuyla konuşun. Burun deliklerinin kapanmamasına dikkat edin. Emzirme sırasında göğsünüzü üste başparmak altta dört parmak olacak şekilde desteklemelisiniz (C şeklinde). Emzirmeyi sadece meme ucu ile değil, meme ucu ile birlikte çevresindeki aerola dediğimiz kahverengi bölgeyi de alacak şekilde yapın. Bu şekilde emme bebeğinizin daha fazla süt almasını sağlarken; göğüs ucu çatlamalarınızı da engeller. Böylece ağrısız bir emzirme süreci geçirebilirsiniz.

Anne Sütünün Yararları

Emzirmek, bebeğinize ihtiyaç duyduğu besin maddelerini vermenizin yanı sıra sizin için de birçok avantaj sağlar. En önemlisi bebeğinizle aranızdaki bağ güçlenir. Emzirirken salgıladığınız Oksitosin adı verilen hormonun, rahim kasılmalarının ve süt salgısının sağlanması dışında, annelik içgüdüsel davranışlarını yönlendirmeyle de ilgisi olduğu bulunmuştur. Emzirirken daha mutlu olursunuz. Bebeğinizi doyurduğunuzu bilmenin yarattığı haz daha iyi hissetmenizi sağlayarak kendinize güveninizi tazeler. Emzirdiğiniz için doğum sonrası rahminiz daha hızlı toparlanır. Emzirme sırasında salgıladığınız Oksitosin hormonu rahminizin gebelik öncesi büyüklüğüne (doğum yapmış bir kadında rahim orjinal büyüklüğüne geri dönmese de) dönmesine yardımcı olur. Bu da sizin doğum sonrası kanama riski yaşamanızı önemli ölçüde azaltır.

Emziren Annenin Avantajları

• Hamilelik süresince aldığınız kilolardan hatta daha fazlasından daha kısa sürede kurtulabilirsiniz. Emzirmek annenin günlük enerji gereksinimini yaklaşık 500 kalori artırır.
• Emzirirken salgıladığınız hormonlar sizi sakinleştirecek ve daha kolay uykuya dalmanızı sağlayacaktır. Bu nedenle emzirirken uykuya dalan annelere sık rastlanır.
• Demir eksikliğine bağlı kansızlık ortaya çıkma riski azalır. Emziren annelerde doğum sonrası kanama miktarı daha az ve emzirmeye devam ettikleri sürece adet görme olasılıkları daha düşük olduğundan, doğumda kaybettikleri demir depolarını daha kısa zamanda tekrar oluşturabilirler.
• Meme kanserine yakalanma riskiniz daha düşüktür.
• Şeker hastası bir anneyseniz emzirdiğiniz sürece günlük insülin ihtiyacınız daha düşük olur.
• Emziriyorsanız endometriosis hastalığının ilerleme hızı daha düşüktür.
• Emzirmek, ileride yumurtalık ve endometrium (rahim içi tabakası) kanserine yakalanma riskinizi azaltır.
• Gelecekte yaşayacağınız kemik erimesinden sizi korur.

Bebeğiniz İçin Yararları

Anne sütü birçok hastalıktan korur:

• Anne sütü alan bebekler ciddi sonuçlara yol açabilen bağırsak hastalığı Crohn’a karşı daha dayanıklıdır.
• Biberonla beslenen bebeklerin gelecekte tip 1 şeker hastalığına yakalanma riski yüksektir.
• Anne sütü alan bebekler göz enfeksiyonlarına karşı daha dayanıklıdır.
• Anne sütüyle beslenmeyen bebeklerde ileride multiplskleroz ortaya çıkma riski nispeten daha yüksektir (Her ne kadar nedeni ortaya çıkarılmış bir hastalık olmasa da, bebekliklerinde anne sütü alanlarda, almayanlara göre daha az görülmektedir.).
• Anne sütü alan bebeklerin ileride alerji ve astım gibi hastalıklara yakalanma riskleri daha azdır ve bu azalma bebek büyüdükçe devam eder
• Orta kulak enfeksiyonları daha az görülür.
• İshalle seyreden enfeksiyon hastalıklarına, solunum ve idrar yolu enfeksiyonlarına karşı korur.
• Bakterilerle oluşan menenjit (beyin zarı iltihabı) hastalığına karşı korur.
• İleride ortaya çıkması muhtemel ülseratif kolit hastalığına karşı korur.
• Hemofilus Influenza B bakterisiyle oluşan enfeksiyonlardan korur.
• Nekrotizan enterokolit hastalığından (Yenidoğan döneminde, özellikle prematüre yenidoğanları etkileyen mide bağırsak kanalı hastalığı) korur.
• İçerdiği bazı maddeler nedeniyle bebeği enfeksiyonlara karşı korur, hastalıklara karşı direncini arttırır.
• Anne sütü içeriğindeki üstün özellikler nedeniyle bebeğin beyin gelişimi için çok yararlıdır.
• Sizi mama masrafından kurtararak hem aile hem de ülke bütçesine ciddi bir yük oluşturmasını engeller.
• Anne sütü hemen kullanıma hazırdır ve tazedir.
• Emzirmek biberonla beslemekten daha kolaydır. İlk başta biraz zorlanılmasına karşın, yeterli bilgi ve emzirmenin zamanla getirdiği tecrübe sayesinde emzirmenin aslında çok kolay bir işlem olduğunu anlayacaksınız. Biberon mama ve diğer ekipmanlarla uğraşmayacaksınız. Isıtma, karıştırma, dondurma vs. gibi işlemler olmayacak. Üstelik bunlar için para da harcamayacaksınız.
• Emziren anneler hem zamandan hem de doktor parasından anlamlı bir şekilde tasarruf ederler.
• Emziren annenin hangi markanın daha besleyici olduğunu araştırmasına gerek kalmaz. Anne sütü hiçbir zaman birebir taklit edilemez. Bu yüzden emzirmeyen anneler hangi mamanın bebekleri için daha iyi olduğu konusunda araştırma yaparak yorulurken, emzirmeyi seçen anneler bebeklerinin en iyi mamayla beslendiklerinden emindirler.
• Emziren annenin “temiz su” bulma endişesi yoktur. Kaynağı beli olmayan sularda kurşun ve alüminyum gibi bebeğinizin sağlığına olumsuz etki edecek maddeler bulunabilir. Bu maddeler kullandığınız suda çok düşük miktarda bulunsalar da mamaya karıştırmadan önce sterilizasyon için suyu kaynatma işlemine tabi tuttuğunuzda konsantre hale gelebilirler.

Emzirirken bunlara dikkat!

• Emzirme süresince kullanmak üzere göğsünüzü tam kavrayan, kaliteli bir sutyeni doğumun 3. haftasından sonra göğüs ölçünüz oturmaya başladığında deneyerek alın.
• Süt sızmalarını engellemek için göğüs pedi kullanın ve ıslandıkça değiştirin.
• Meme başı ve çevresinde çatlaklar oluşmaması; daha sonrasında ağrılı bir emzirme dönemi yaşamamak için bebeğinizin meme başıyla beraber

çevresindeki koyu renkli alanın büyük bir kısmını da ağzına alarak; doğru emdiğinden, meme başını ağzında gevelemediğinden emin olun.

• Emzirme sırasında bebeğinizin burnundan rahat nefes aldığı bir pozisyon alın. Memenizin burun deliklerini kapatmamasına özen gösterin.
• Emzirmeden sonra göğüslerinizin ucunu temiz suyla yıkayın. Arada bir açık bırakarak, havayla temas edip, kendi kendine kurumalarını sağlayın.
• Yeterli anne sütü alan bebek günde 5-6 defa bezini kirletir. Bebeğinizin gelişimini ağırlık ve boy artışı ile değerlendirebilirsiniz. Unutmayın yeterince dinlenemiyorsanız, üzüntülü iseniz, yeterli protein alamıyorsanız sütünüz besleyici olamaz.