35 yaşından sonra olan ileri yaş gebelikleriyle ilgili merak edilenleri ve bu süreçte anne adaylarının dikkat etmesi gerekenleri Hisar İntercontinental Hospital Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları ile konuştuk.
İleri Yaş Gebeliğine Dikkat!
35 yaş ve üzerinde olan gebeliklere ileri yaş gebeliği denir. 40’lı yaşlarla birlikte gebe kalma olasılığı %50 oranında azalmaya başlar. Bu nedenle bu yaşlar itibariyle gebelik planlıyorsanız genel sağlık durumunuzu da göz önüne almanız gerekir. İleri yaşta gebe kalan pek çok kadın sağlıklı bebek dünyaya getirmesine rağmen genç anne adaylarına göre riskleri daha yüksektir. İleri yaş gebeliklerinde en çok korkulan komplikasyon kromozom anomalili bebek doğurmaktır. Bunlardan en sık görüleni zekâ geriliği ile birlikte bazı kalp ve organ anomalileri içeren Down Sendromu’dur. Ancak gebelik sırasında yapılan prenatal testler, özellikle amniyosentez ve korion villus biyopsisi (anne ile bebek arasında iletimi sağlayan plasentadan ultrason kontrolü altında ince bir iğne veya çubuk ile doku parçasının alınması) ile bu bebekler tanınabilir.
Bazı Hastalıklar Hamilelik Döneminde Ortaya Çıkabilir!
Tüm insanlarda yaşla birlikte bazı hastalıkların görülme sıklığında da artış olur. Özellikle hamilelik döneminde en sık şeker hastalığı ve hipertansiyon görülür.
- Diyabet: Genelde yaş ile birlikte diyabet görülme sıklığı artar. Özellikle Tip 2 diyabet gebelikte bazı istenmeyen durumları beraberinde getirebilir. Diyabetik anne adayları gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) açısından diyabetik olmayanlara göre daha yüksek risk altındadırlar. Yine bu anne adaylarında düşükler, erken doğum, plasenta problemleri ve ölü doğumlar normalden daha fazla görülür. Diyabetik annelerden doğan bebeklerde yeni doğan döneminde daha fazla probleme rastlanır. Gebelik öncesi şeker hastalığı olmayan ileri yaşta anne adayları ise Gestasyonel Diyabet adı verilen gebeliğe bağlı şeker hastalığı açısından dikkatli olmalıdır.
- Yüksek Tansiyon: Yaşla birlikte artan sıklıkta görülen diğer bir durumda yüksek tansiyondur. Gebelik öncesi var olan ya da gebelikte ortaya çıkan yüksek tansiyon; ani bebek ölümü, plasentanın erken ayrılması gibi anne ve bebek hayatını tehlikeye sokan sonuçlar doğurabilir. Yine gebelik zehirlenmesi görülme sıklığı ve dolayısı ile kalıcı hasar bırakan sinir sistemi bozuklukları olabilir.
Yaşla birlikte kanser de dâhil olmak üzere pek çok sistemik hastalığın görülme sıklığı artar. Bu hastalıklar gebeliği olumsuz yönde etkileyebilir ya da tam tersi bu hastalıklar gebelikten olumsuz etkilenebilir. İleri yaştaki gebelerin takibi bu nedenle çok daha dikkatli yapılmalıdır.
İleri Yaş Anne Adaylarının Karşılaşabilecekleri Gebelikle İlgili Durumlar
- Çoğul Gebelik: Anne yaşının artması ile birlikte çoğul gebelik riski de artar.
- Düşük: Düşüklerin en önemli nedeni kromozomal anomaliler olduğu ve yaşla birlikte bu anomalilerin görülme sıklığı arttığı için ileri yaş anne adaylarında yaklaşık 4 misli daha fazla düşüğe rastlanır.
- Anomali: Yaş ile birlikte özellikle Down Sendromu başta olmak üzere kromozomal anomali riski artar. Ancak genetik geçiş göstermeyen yarık damak, yarık dudak gibi şekil anomalilerinin görülme sıklığında artış olmaz.
- Dış Gebelik: Yaş ilerledikçe fark edilmiş ya da edilmemiş pelvik enfeksiyon geçirmiş olma olasılığı artar. Her enfeksiyon tüplerde belirli bir miktar hasar bıraktığından ve yine yaşla birlikte tüplerin hareket etme potansiyeli azaldığından bu tür anne adaylarında dış gebelik daha fazla görülür.
- Plasenta: Yaştaki artış ile birlikte Plesantanın önden gelmesi (plasenta previa) sıklığı artar. Dolayısı ile kanama daha fazla görülür.
- Gelişme Geriliği: İleri yaşlarda dolaşım sistemini bozan tansiyon ve şeker hastalıkları daha sık görüldüğünden bu annelerin bebeklerinde rahim içi gelişme geriliğine daha sık rastlanır.
- Erken Doğum: Gelişme geriliğine neden olan etkenler erken doğuma da yol açabilir.
- Sezaryen: İleri yaş annelerinde komplikasyonlar daha sık görüldüğünden anne ve bebek hayatını kurtarmak için yapılan sezaryen operasyonlarına 2-3 misli daha fazla gereksinim olur.
İleri Yaşlardaysanız ve Gebelik Planlıyorsanız Bu Önerileri Dikkate Alın!
İleri yaşta gebelik planlanırken, yüksek tansiyon ve şeker hastalığı gibi genel sağlık problemlerinin kontrol altına alınması gerekir. Kilo fazlası var ise bu verilmelidir. Şişman kişilerin gebeliklerinde problem yaşama şansları daha fazladır. İleri yaşta anne olma isteği pek çok sağlık riskini beraberinde getirse de daha olgun olan kadının 20’li yaşlarındaki gebelere göre çok daha gerçekçi ve bebeğine daha fazla bağlı olma durumu da söz konusudur.