Miyalji Nedir?
Miyalji yaygın kas ağrısı ve hassasiyetini tanımlamak için kullanılan genel bir tanımdır. Birçok hastalık veya bozukluğun belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Dünya nüfusunun neredeyse tamamı hayatının belli dönemlerinde kas ağrıları yaşar. Vücutta kas dokusunun olduğu her yerde ağrı hissedilebilir. Miyalji bazı durumlarda tendonları, bağları ve fasyaları (kas, kemik ve organları birbirine bağlayan yumuşak dokulardır) da etkileyebilir.
Genellikle gerginlik, aşırı kullanım, egzersiz veya fiziksel olarak zorlayıcı işler kas ağrısına neden olabilir. Kas ağrıları nedenine bağlı olarak farklı şekillerde hissedilebilir. Miyalji sızlama, kramp, bıçak saplanması veya yanma şeklinde ortaya çıkabilir. Miyalji ortaya çıkış yerine göre iki ana formda değerlendirilir:
- Lokalize miyalji: Belirli kas veya kas gruplarında oluşan ağrıyı tanımlamak için kullanılır. Bu miyalji formu genellikle kasların aşırı kullanımına, gerilmesine, enfekte olmasına veya yaralanmasına bağlı olarak gelişir. Lokalize miyalji akut miyalji veya kısa süreli miyalji olarak da bilinir. Kasların iyileşmesi için genellikle istirahat etmek yeterlidir. Kaslar iyileştikçe ağrı kaybolur.
- Yaygın miyalji: Vücutta oluşan ve yayılım gösteren miyalji formudur. Grip veya Covid-19 gibi sistemik enfeksiyonlar geçici ve yaygın kas ağrısına neden olabilir. Lupus, çeşitli tiroid ve karaciğer hastalıkları gibi kronik rahatsızlıklar yaygın miyaljiye yol açabilir. Yaygın miyalji kronik veya uzun süreli miyalji olarak da bilinir. Ağrı aylarca veya yıllarda devam edebilir.
Miyalji altta yatan nedenlere bağlı olarak çeşitli biçimlerde de ortaya çıkabilir. Miyalji çeşitleri hakkında şu bilgiler verilebilir:
- Polimiyalji: Polimiyalji boyun, omuzlar ve kalçalarda kas ağrısı ve sertliği ile karakterize olan polimiyalji romatika olarak bilinen durumu ifade eder. Çoğunlukla yaşlı yetişkinleri etkileyen şiddetli yorgunluk ve kilo kaybı ile ilişkilendirilebilen bir romatizmal hasstalıktır.
- İdiyopatik miyalji: Kapsamlı tanı prosedürleri uygulanmasına rağmen kas ağrılarının nedeni anlaşılmadığında bu durum idiyopatik miyalji olarak tanımlanır. Tedavisi nedeninin teşhis edilememesi sebebiyle diğer miyalji türlerinden daha zordur.
- Fibromiyalji: Fibromiyalji kas ağrısına neden olan ancak miyaljiden farklı bir sağlık sorunudur. Fibromiyaljide ağrı vücudun tamamında hissedilir. Diğer miyalji türlerinin aksine beynin ağrı sinyallerini işleme biçimini etkileyerek ağrı hissini arttırır.
Miyalji Belirtileri Nelerdir?
Miyalji belirtileri nedene veya etkilenen vücut bölümüne bağlı olarak aniden veya kademeli olarak gelişebilir. Bir veya daha fazla kasta gelişen ağrı miyaljinin birincil belirtisidir. Ağrının geçici mi, sürekli mi olduğu altta yatan nedene bağlıdır. Ağrı donuk, keskin, hafif veya şiddetli olabilir. Miyalji bir enfeksiyon nedeniyle ortaya çıktıysa ateş, titreme, eklem ağrısı ve yorgunluk gibi semptomlara neden olabilir. Kronik miyalji semptomları arasında depresyon, kas krampları, baş dönmesi, dengesiz yürüyüş, kas atrofisi ve zayıflığı, hassasiyet de bulunur.
Miyalji Nasıl Olur?
Miyaljinin birçok potansiyel nedeni vardır ve bu nedenler sadece kasları değil vücudun genelini etkileyebilir. Yaralanmalar kas ağrılarının en yaygın nedenlerinden biridir ve genellikle akut ağrılara yol açar. Bazı durumlar ise kronik kas ağrılarına neden olabilir. Uygun şekilde tedavi edilmeyen yaralanmalar zamanla kronikleşen ağrılara neden olabilir. Aşırı hareketsiz kalmak ve kötü bir postüre sahip olmak da miyaljiye yol açabilir. Miyalji sebepleri detaylı olarak şu şekilde açıklanabilir:
- Kas gerginliği: Kas zorlanmasından kaynaklanan ağrı genellikle aniden keskin veya yırtılma şeklinde hissedilir. Ağrıya şişlik ve morarma da eşlik edebilir.
- Kas zedenlenmesi: Kas ezilmesi miyaljiye neden olabilir. Ezilme bir darbe sonucunda oluşabilir. Kılcal damarlarda kanamaya ve çevre dokularda şişmeye neden olabilir.
- Miyofasyal ağrı sendromu: Bu kronik ağrı bozukluğu vücuttaki kasları çevreleyen ve destekleyen dokular olan miyofasyal yapılarda gelişen hassasiyet ve gerginlikten kaynaklanır. Kas içinde bulunan tetik noktaları miyaljinin gelişmesine neden olur. Tetik noktaları cilt altında bulunan ve küçük düğümler şeklinde hissedilen sıkı fasya bantlarıdır. Toplum tarafından kulunç şeklinde bilinir.
- Kompartman sendromu: Bir grup kas içinde basınç oluştuğunda gelişen nadir bir durumdur. Basınç iç kanamadan veya dokuların şişmesinden kaynaklanabilir. Bu sendrom bölgesel kaslara ve sinirlere giden kan akışını azaltabilir. Oksijen ve beslenmeden mahrum bırakabilir. Kompartman sendromunun belirtileri arasında miyalji, uyuşma, iğne batması hissi ve etkilenen bölgede artan güçsüzlük bulunur.
- Piyomiyozit: Genellikle Staphylococcus aureus isimli bakterinin neden olduğu ve kas dokularının etkilendiği bir enfeksiyondur. Genellikle uyluk, baldır veya kalça kaslarında kramp ve ağrıya neden olabilir.
- Sistemik enfeksiyonlar: Covid-19, grip, Lyme hastalığı, sıtma, Dang humması, trikomoniyazis, toksoplazmoz gibi enfeksiyon hastalıkları miyaljiye yol açabilir.
- İlaçlar: Çeşitli kolesterol ilaçlarının yan etkisi olarak kas ağrısı gelişebilir. Antidepresanların ve steroid içerikli ilaçların aniden kesilmesi de miyaljiye neden olabilir. Ayrıca meme kanserinin tekrarlamasını önlemek için kullanılan bazı ilaçlar ve osteoporoz tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar da vücudun değişik bölgelerinde kas ağrılarının gelişmesine yol açabilir.
- Polimiyalji romatizması: Çoğunlukla 60-70 yaşlarındaki yetişkinlerde görülen iltihaplı bir hastalıktır. Özellikle sabahları omuzlarda, kollarda, kalçalarda, uykularda, boynun arkasında ve kaburgada miyalji gelişebilir [3].
- Romatizmal eklem iltihabı: Eklemleri etkileyen kronik bir otoimmün hastalıktır ancak kas ağrısına da neden olabilir ve bu kas ağrısı vücudun her yerinde hissedilebilir.
- Lupus: Cilt, beyin, gözler, ağız, akciğerler, kalp, böbrekler, bağırsaklar ve eklemler dahil olmak üzere vücuttaki her organı etkileyebilen kronik bir otoimmün hastalıktır. Kas ağrıları ve güçsüzlük ile karakterize bir hastalıktır. Eşlik eden diğer semptomlar arasında baş ağrısı, cilt döküntüleri, yorgunluk, eklem sertliği, kilo kaybı ve nefes alırken gelişen göğüs ağrısı bulunur.
- İnflamatuar miyopati: Yavaş ama ilerleyici kas güçsüzlüğü ile karakterize bir grup otoimmün hastalığı ifade eder.
- Tiroid hastalığı: Hipertiroidizm ve hipotiroidizm gibi tiroid bezi hastalıkları kas ağrılarına ve kramplarına yol açabilir. Tiroid hormon seviyeleri çok düşük veya yüksek olduğunda kas kasılmasını düzenleyen sinir sinyallerinin iletilmesi zorlaşır ve bu durum miyaljiye neden olabilir.
- Primer adrenal yetmezlik: Addison hastalığı olarak bilinen birincil adrenal yetmezlik böbrek üstü bezlerine saldıran otoimmün bir hastalıkla ilişkilidir. Yaygın semptomları arasında kas ağrısı ve yorgunluk görülür.
- Osteomalazi: Kemik minerallerinin kaybı nedeniyle kemiğin yumuşaması ile karakterize bir hastalıktır. Genellikle D vitamini ve kalsiyum eksikliği ile ilişkilidir. Osteromalazili kişilerde kas spazmları ve kramplarından kaynaklanan miyalji gelişebilir.
- Depresyon: Depresyon bir ruh sağlığı sorunu olsa da genellikle kas ve eklem ağrıları gibi fiziksel semptomlarla ilişkilendirilir.
- Rabdomiyoliz: Kas dokularının parçalanarak zararlı maddelerin kan dolaşımına salınmaya başladığı bir rahatsızlıktır. Rabdomiyolizli kişilerde görülen klasik semptom üçlüsü kas ağrısı, kas güçsüzlüğü ve koyu renkli idrardır.
Miyalji Tanısı Nasıl Konulur?
Miyalji tanısı detaylı bir tıbbi öykü ve fiziksel muayene ile başlar. Hekimlerin gerekli görmesi halinde laboratuvar ve görüntüleme testleri de uygulanabilir. Miyalji tanı prosedürleri hakkında şu bilgiler verilebilir:
- Tıbbi geçmiş: Doktorlar kas ağrılarının olası nedenlerini daraltmak için kas ağrılarının ortaya çıkış sürecini, son zamanlarda yapılan yorucu aktiviteleri, kullanılan ilaçları, ateş, baş ağrısı ve yorgunluk gibi başka belirtilerin varlığını, kas güçsüzlüğünün var olup olmadığını ve kas çevresinde kızarıklık, şişlik veya sıcaklık olup olmadığını sorgulayabilir.
- Fiziksel muayene: Doktorlar ağrı ve hassasiyeti kontrol etmek için çeşitli kas bölgelerine baskı uygulayabilir. Ayrıca şişlik, sıcaklık, kızarıklık veya renk değişikliği gibi belirtiler acısından cildi ve çevresindeki dokuyu inceleyebilirler.
- Kan ve idrar testleri: Kas ağrılarının otoimmün bir hastalıktan kaynaklandığı düşünülüyorsa otoantikorları kontrol edebilen kan testleri yapılabilir. Tiroid fonksiyon testleri ile tiroid hastalıkları kontrol edilebilir. Kreatin kinaz testi kas yıkımından sorumlu bir enzimin teşhisini sağlayabilir. Düşük kan magnezyumunun teşhisi kas ağrıları ile ilişkili olabilir. İdrar tahlilinde bulunan toksinler ve atıklara dayanarak rabdomiyoliz teşhis edilebilir.
- Görüntüleme yöntemleri: Kas ağrısı nedenleri görüntüleme testleri yoluyla daha da daraltılabilir. Ultrasonda ses dalgaları kullanılarak kas içi yapıların ayrıntılı görüntüleri elde edilebilir. Manyetik rezonans görüntülemede manyetik ve radyo dalgaları kullanılarak yumuşak dokuların oldukça detaylı görüntüleri elde edilebilir.
Miyalji Tedavisi Nasıl Yapılır?
Egzersiz, zorlama veya bazı basit enfeksiyonlar gibi geçici sebeplerden kaynaklanan kas ağrısı genellikle dinlenme ile düzelir. Ancak ağrı birkaç günden uzun sürer veya dinlenmeye rağmen kötüleşirse profesyonel bakıma ihtiyaç duyulabilir. Akut miyalji tedavileri doktorlar tarafından reçete edilen ağrı kesiciler, topikal ağrı kesicilerin lokalize uygulaması, şişliği azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için dönüşümlü olarak uygulanan buz ve ısı terapileri, nazik kas egzersizleri, yoga ve meditasyon gibi rahatlatıcı egzersizler ile tedavi edilebilir.
Kronik miyalji tedavileri arasında uygulanan en yaygın yöntem fizik tedavidir. Fizik tedavi ağrıyan kaslardaki esnekliği arttırabilir ve çevre dokuları güçlendirmeye yardımcı olabilir. Stres ve depresyon kaynaklı miyaljide terapiler fayda sağlayabilir ve bir ruh sağlığı uzmanı tarafından reçete edilen antidepresanlar kullanılabilir. Fibromiyaljinin neden olduğu kas ağrısı nöbetlerini iyileştirmek için antidepresanlar reçete edilebilir. Otoimmün hastalıkların neden olduğu inflamasyon kas ağrılarına sebep olabilir. Bu hastalıklarda reçete edilen ve inflamasyonu azaltabilen kortikosteroid ilaçlar dolaylı olarak kas ağrılarını giderebilir.
Sık Sorulan Sorular
Miyalji Geçici midir?
Yaralanma, egzersiz veya grip benzeri enfeksiyonlardan kaynaklanan miyalji genellikle birkaç içinde kendiliğinden geçer ancak kronik bir hastalığın neden olduğu kas ağrıları, hastalık tedavi edilmediği sürece kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkilemeye devam eder. Çeşitli prosedürlerle ağrılar hafifletilebilir.
Miyalji Psikolojik midir?
Miyalji psikolojik bir rahatsızlık değildir ancak depresyon benzeri bazı psikolojik durumlar kas ağrılarına neden olabilir.
Miyalji Kanser Belirtisi midir?
Nadiren de olsa kas dokusunda başlayan ve kas içine yerleşen kanserli bir tümör kas ağrısına neden olabilir yani miyalji bazı durumlarda kanser belirtisi olabilir.
Miyalji ve Fibromiyalji Aynı Şey midir?
Miyalji ve fibromiyalji çoğunlukla karıştırılan iki tıbbi durumdur. Birbirleriyle ilişkili olsalarda tamamen aynı patolojik durumları ifade etmek için kullanılmaz. Miyalji genellikle kasların aşırı kullanımından veya yaralanmasından kaynaklanan lokal ağrılardır. Fibromiyalji ise belirgin bir nedeni olmayan, kronik, vücudun tamamını etkileyebilen ağrılara ve yorgunluğa neden olabilen, uyku bozuklukları ve bilişsel zorluklarla ilişkilidir.
Miyalji İçin Hangi Doktora Gidilir?
Kas ağrıları yaşayan bir hasta genel bir muayene ve temel sağlık taramaları için bir dahiliye uzmanı ile görüşebilir. Sinir sistemi ile ilgili bir sorun olup olmadığını anlamak için bir nörolog ile görüşebilir. Özellikle sinir sıkışması ve nöromüsküler hastalıkların söz olduğu durumlarda vakit kaybetmeden bir nörolog ile görüşülmesi tavsiye edilir. Kas ağrılarının nedenleri üzerine odaklanıp özel egzersizler ve tedavi yöntemleri uygulayabilen fizyoterapistler, kronik ve rehabilitasyon gerektiren durumlarda rehabilitasyon uzmanları hastaya destek sağlayabilir.
Miyaljiyi Ne Tetikler?
Yoğun egzersizler, yaralanmalar, enfeksiyonlar, hareketsiz bir yaşam, stres, anksiyete ve bazı kronik hastalıklar miyaljiyi tetikleyebilir.
Miyalji Uyuşma Yapar mı?
Kas ağrıları bazı durumlarda uyuşma ve karıncalanmaya neden olabilir. Bu durum kasların aşırı gerilemsi veya sinir sıkışması gibi durumlara bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Miyalji Genetik midir?
Miyalji genetik bir sağlık sorunu değildir ancak miyaljiye neden olan bazı hastalıklarda genetik yatkınlık söz konusudur.
Miyalji Ne Kadar Sürer?
Akut miyalji birkaç gün içerisinde geçebilirken kronik miyalji birkaç ay veya yıl sürebilir. Kas ağrılarının süresi kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.
Kas ağrıları günlük yaşamınızı zorlaştırıyorsa, altta yatan nedeni öğrenmek için gecikmeyin.
Hisar Hospital uzman Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon hekimleri, miyaljiye neden olan sağlık sorunlarının tanı ve tedavisinde yanınızdadır.
Randevu Alın ve ağrısız bir yaşam için ilk adımı bugün atın.
