Bel Soğukluğu (Gonore)
Bel soğukluğu gonore olarak da bilinen dünyanın birçok yerindeki ortak sağlık problemlerinden biridir. Cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon olan gonore, cinsel organlar veya vücut sıvıları aracılığıyla kişiden kişiye bulaşabilen bir enfeksiyondur. Kadınları ve erkekleri etkileyebilen bel soğukluğu her iki cinsiyette farklı belirtilerin açığa çıkmasına neden olabilir. Hastalarda idrara çıkarken ağrı, vajinal akıntıda artış gibi belirtiler gözlemlenebilir. Bel soğukluğu başlangıçta cinsel organları etkilese de uzun vadede vücudun diğer bölgelerini de etkileyebilir. Hastalığın ilerlemesini durdurmak ve farklı bir kişiye bulaşı önlemek adına tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.
Bel Soğukluğu (Gonore) Nedir?
Bel soğukluğu hastalığı, Neisseria gonorrhoeae bakterisi nedeniyle gelişir. Bakteriler genellikle cinsel birliktelik sırasında kişiden kişiye aktarılır. Cinsel birliktelik türünün vajinal veya oral olması fark etmeksizin bakteri bulaşı gerçekleşebilir. Cinsel birliktelik haricinde annenin bel soğukluğu hastası olması halinde doğum sırasında bebek de bel soğukluğu hastalığına yakalanabilir. Bel soğukluğu durumunda ciddi komplikasyonların önüne geçilebilmesi için hastalığa yönelik bir belirti gözlemlenmesi halinde sağlık uzmanına danışılması gerekir. Partneri bel soğukluğu teşhisi alan kişiler, kendilerinde bir belirti olmasa da mutlaka bir sağlık uzmanıyla görüşmelidir. Hastalık başlangıçta bir belirti ile kendini göstermediğinden eğer partneriniz gonore teşhisi almış ise enfeksiyonun size de bulaşmış olma olasılığı yüksektir. Ayrıca muayeneden geçmediğiniz ve tedavi almadığınız takdirde tedavisi tamamlanmış olsa dahi partnerinizi yeniden enfekte edebilirsiniz. Bu nedenle teşhis konulduğunda partnerlerin her ikisinin birden tedavi olması oldukça önemlidir.
Bel soğukluğundan bazı önlemler ile korunabilmek mümkündür. Cinsel aktivite sırasında prezervatif ile korunmak hastalığın yayılmasını önleyebilir. Tek eşli bir yaşamda partnerlerin hastalığa yakalanma riski minimum düzeydedir. Aktif ve çoklu partner ile birliktelik yaşayan kişilerin ise yıllık düzenli olarak bel soğukluğu taraması yaptırması önerilir.
Bel Soğukluğu Belirtileri Nelerdir?
Bel soğukluğu genellikle belirti göstermeyen ve cinsel sağlığa yönelik genel taramalar yapılırken tespit edilen bir hastalıktır. Ancak bazı kişilerde enfeksiyonun ilerlemesi çeşitli semptomları beraberinde getirebilir. Bel soğukluğu, genital sistemde meydana gelen değişimler sonucunda kişi tarafından fark edilebilir. Hastalığın belirtileri kadınlarda ve erkeklerde değişiklik gösterebilir.
- Bel soğukluğunun erkeklerdeki belirtileri arasında; idrara çıkarken ağrı hissetme, penis ucundan irin benzeri akıntı görülmesi, testislerden birinde ağrı veya şişlik hissiyatı yer alır.
- Bayanlarda bel soğukluğunun belirtileri arasında ise vajinal akıntıda artış, idrara çıkarken ağrı hissetme, karın ve pelvik bölgede ağrı, vajinal ilişki sonrası kanama gibi durumları içerebilir.
Gonorrhoeae bakterisinin vücuda alınması ile vücudun farklı bölgelerinde de belirtiler gözlemlenebilir. Doğum sırasında bakterilerin bebeğe aktarılması halinde genellikle gözlerde enfeksiyon gelişimine rastlanır. Yetişkin bireylerde ise bakteri, rektum ve boğaz gibi farklı bölgeleri de etkileyebilir. Bakterinin rektuma yayılması halinde ilgili bölgede kaşıntı, irinli akıntı ve tuvalete çıkmada zorlanma gibi semptomlar gelişebilir. Gözlerin etkilendiği durumda kişiler göz ağrısı, ışığa duyarlılık gibi şikayetlere sahip olabilir. Gonorrhoeae bakterisinden etkilenen diğer bölümler boğaz ve eklemlerdir. Boyun bölgesindeki lenflerin şişmesi veya boğaz ağrısı bel soğukluğunun bir belirtisi olabilir. Eklemlerde ise hareket halindeyken ağrı hissi ve eklem bölgelerinin normal vücut ısısından daha sıcak olması, kızarık görünmesi gibi semptomlar gözlenebilir.
Bel Soğukluğu Neden Olur?
Bel soğukluğu cinsel organlar veya vücut sıvılarına temas edilmesi sonucunda partnerinizden Neisseria gonorrhoeae bakterisini almanızla gelişir. Oral, vajinal veya anal ilişki fark etmeksizin partnerin enfekte olması halinde diğer partnere bulaşma olasılığı çok yüksektir. Bazı risk faktörleri bel soğukluğu bakterisi ile karşılaşma riskini artırabilir. Toplumda bel soğukluğu hastalığına en çok 25 yaşın altındaki, aktif bir cinsel hayatı olan kişilerde rastlanır. Yeni bir partner ile birlikteliğe girmek, çok eşli bir partnerle birliktelik yaşamak veya farklı partnerlere sahip olmak bel soğukluğu ile karşılaşma riskini artıran faktörlerdendir.
Bel Soğukluğu Tanısı Nasıl Konulur?
Ben soğukluğuna yönelik bir belirtilerin gözlemlenmesi, şüpheli bir birliktelik yaşanması durumlarında veya yıllık tarama testleri yapılırken çeşitli tanı yöntemlerine başvurulur. Yapılacak olan incelemelerde farklı yöntemlerle alınan hücre örnekleri incelenir. Bu örnekler aşağıdaki şekilde toplanabilir;
- İdrar tahlili: İdrar tahlilinde bir miktar idrar örneği alınarak örnek içerisinde bel soğukluğu bakterisi olup olmadığı tespit edilebilir. İdrar testi üretradaki birçok farklı bakterinin tanımlanması için kullanılabilir.
- Enfeksiyon gelişen bölgeden doku örneği alınması: Bel soğukluğu vücudun farklı bölgelerinde yayılım gösterebileceğinden tanı yöntemleri sırasında vajinadan, boğazdan, üretradan veya rektumdan sıvı örneği alınabilir. Laboratuvar ortamında incelenen örneklerde Gonorrhoeae bakteri olup olmadığı araştırılır.
Bel soğukluğu tanısı alan veya gonore şüphesi bulunan vakalarda cinsel yolla bulaşan diğer hastalıkların varlığı da değerlendirilebilir. Bel soğukluğu teşhis edilen kişilerde klamidya ve HIV gibi farklı cinsel yolla bulaşan hastalıkların bulunma riski de yükselir. Genel tarama ile erken tanı avantajı elde edilerek hastalıkların ciddi komplikasyonlar yaratması önlenebilir ve farklı kişilere bulaşması engellenebilir.
Bel Soğukluğu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yapılan tarama testlerinin ardından gonore teşhisi konulması halinde zaman kaybetmeksizin tedaviye başlanmalıdır. Yetişkinlerde gonore tedavisi için çoğu zaman antibiyotiklere başvurulur. Enjeksiyon yoluyla gerçekleştirilen antibiyotik tedavisi vücutta bulunan bakteri popülasyonunu yok eder. İlk antibiyotik tedavisi ardından yedi gün boyunca kişiler enfeksiyonu farklı bir kişiye bulaştırabilir. Tedavi süreci tamamlanana kadar hastalığın yayılmasını önlemek adına cinsel birliktelikten uzak durulması önerilir. Tedavinin tamamlanmasının üzerinden üç ay geçtikten sonra ise tekrar bel soğukluğu taraması yapılır. Yapılan tarama ile hastanın farklı bir seks partneri nedeniyle yeniden bakteri ile enfekte olup olmadığı değerlendirilir.
Bebeklerde görülen bel soğukluğunda da yine antibiyotik tedavisi uygulanır. Bir bebekte bel soğukluğu teşhis edilmesi halinde ise; körlük, kafa derisinde yaraların görülmesi ve vücudun birçok yerinde enfeksiyon gelişimi söz konusu olabilir. Tüm bu komplikasyonların önüne geçmek için tedavinin aksatılmadan yapılması ve enfeksiyonun sonlandırıldığına emin olunması son derece önemlidir.
Bel soğukluğu tedavisinin aksatılması halinde vücuttaki enfeksiyon ilerleyebilir ve ciddi sağlık problemlerine neden olabilir. Bunlardan bazıları şu şekildedir:
- Kadınlarda bel soğukluğunun ilerlemesi genital sistemi olumsuz yönde etkileyerek rahim ve fallop tüplerinde inflamatuar hastalık gelişmesine neden olabilir. PID olarak bilinen bu hastalık fallop tüplerinde yara oluşmasına ve gebelik sırasında komplikasyon riskinin artmasına neden olabilir. Uzun vadede kadın üreme sağlığında geri dönüşü olmayan hasarlar bırakacağından kısırlık ile sonuçlanabilir. PID teşhis edilmesi halinde derhal tedavi edilmelidir.
- Erkeklerin tedavi olmadığı durumlarda ise testislerde bulunan spermin depolanmasında ve iletilmesinde rol alan sarmal tüplerde iltihaplanma görülebilir. Epididimit olarak adlandırılan bu iltihaplanma problemi uzun vadede kısırlık ile sonuçlanabilir.
- Hem kadın hem erkekleri etkileyen ortak komplikasyon riskleri de mevcuttur. Bel soğukluğu bakterisinin vücudun diğer bölgelerine yayılması halinde çeşitli bölgelerde enfeksiyon gelişimi söz konusu olabilir. Cilt yaraları, eklem ağrıları ve ateş gibi komplikasyonlar buna bağlı olarak gelişebilir.
Bel soğukluğu insan bağışıklık yetersizliği virüsü olarak bilinen HIV’e karşı hassaslaşmanıza neden olabilir. Uzun vadede AIDS’e dönüşen bu durum yaşamı tehdit edici bir hale dönüşebilir. Bu nedenle son 60 gün içinde cinsel birliktelik yaşadığınız kişinin bel soğukluğu teşhisi alması halinde sizin de tedaviye ihtiyacınız olabilir. Herhangi bir belirti hissetmeseniz dahi tarama yaptırmanızda fayda vardır.
Sık Sorulan Sorular
Bel Soğukluğu Ne Kadar Sürede İyileşir?
Bel soğukluğu tedavisinde çoğu zaman enjeksiyon yolu ile antibiyotik kullanılır. Bel soğukluğu kaç günde iyileşir sorusu hastalar tarafından sıklıkla sorulan sorulardandır. Antibiyotiklerin etki etmesi ve kişinin bulaştırıcılığını kaybetmesi için en az yedi gün gerekir. Hastalık nedeniyle gelişen belirtiler ise yaklaşık iki hafta içerisinde azalarak kaybolur.
Bel Soğukluğu Vücuttan Nasıl Atılır?
Bel soğukluğuna neden olan Neisseria gonorrhoeae bakterisi bazı antibiyotikler ile yok edilebilir. Uygulanacak olan antibiyotik tedavisi ile bakterilerin ve yol açtığı enfeksiyonun ortadan kaldırılması mümkündür.
Bel Soğukluğu Testi Nasıl Yapılır?
Bel soğukluğu idrar tahlili veya belirti gözlemlenen bölgeden alınan sıvı örneği ile test edilebilir. İdrar tahlilinden bel soğukluğu testi, yapılan laboratuvar incelemelerinde örnekte Neisseria gonorrhoeae bakterisi olup olmadığının değerlendirilmesi şeklindedir..
Bel Soğukluğu Testislerde Ağrı Yapar Mı?
Bel soğukluğu nedeniyle erkeklerde gelişen belirtiler arasında testis ağrıları yer alır. Buna ek olarak penis ucunda irinli akıntı görülmesi, testislerde şişkinlik veya idrara çıkıldığında ağrı hissedilmesi gibi farklı belirtiler de söz konusu olabilir.
Erkeklerde Bel Soğukluğu Nasıl Bulaşır?
Bel soğukluğu hem erkekleri hem de kadınları etkileyebilen cinsel yolla bulaşan hastalıklardan biridir. Kadınlarda ve erkeklerde bel soğukluğu enfekte olmuş bir kişi ile cinsel birliktelik yaşanması sonucu bulaşabilir.
Bel Soğukluğuna Hangi Bölüm Bakar?
Bel soğukluğu için genel tarama, mevcut belirtilerin değerlendirilmesi veya tedavi süreci için kadınlar kadın hastalıkları ve doğum, erkekler ise üroloji birimine başvurabilir. Tedavi sürecinin planlanması ve hasta takibinin sağlanması için kişiler enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji birimine sevk edilebilir.
Bel soğukluğu tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Siz de belirtiler yaşıyorsanız veya şüpheli bir durum söz konusuysa vakit kaybetmeden bir uzmana başvurun. Hisar Hospital Enfeksiyon Hastalıkları ve Üroloji uzmanlarımız, bel soğukluğu ve diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların tanı ve tedavisinde yanınızda. Daha fazla bilgi almak veya randevu oluşturmak için iletişim sayfamızı ziyaret edebilir ya da hemen randevu alabilirsiniz.