Halluks Valgus Nedir?
Halluks valgus; ayak başparmağının dışa, ayak 1.tarak kemiğinin ise içe doğru açılanması sonucu tarak kemiği ile 1.parmak arasında sanki bir kemik çıkıntısı varmış gibi görüntü oluşturan deformiteye verilen isimdir.
Çoğunlukla kadınlarda görülmekle birlikte nadiren erkeklerde de görülebilmektedir. Bu deformite öncelikle ayakkabı giyerken ayakta ağrıya sebep olurken ilerleyen dönemde çıplak ayakla yürürken dahi ağrı oluşturabilmektedir.
Halluks Valgus Neden Oluşur?
Halluks valgus’un çoğunlukla kalıtsal (genetik) geçiş gösterdiği düşünülse de; hastalık, ucu sivri ayakkabı giymek, düz tabanlık ve basma bozuklukları gibi çevresel faktörlerle de oluşabilmektedir.
Yanlış yürüyüşten dolayı ayağa baskı oluşumu ya da ayağın anatomik yapısı, zamanla 1. parmağın, 2. parmağa doğru eğilmesine neden olabilmektedir. Öte yandan; uzun süre ayakta durmak, uygunsuz ve dar ayakkabılar giymek, semptomları daha belirgin hale getirebilmektedir.
Halluks Valgus’un Belirtileri Nelerdir?
Halluks valgus’un yaygın olarak görülen belirtileri aşağıdaki gibidir:
- Ayak başparmağı bükerken zorlanma
- Ayak başparmağı bükerken acı ve yanma hissi
- Ayakkabı giyerken zorluk yaşama
- Eğri ayak parmağı
- Ayak başparmağında hissizlik
Halluks Valgus Kimlerde Görülür?
Halluks valgus oluşumunu tetikleyen risk faktörleri şunlardır:
- Genetik faktörler
- Romatizmal hastalık
- Düz tabanlık
- Düz tabanın tersi olan yüksek kavisli ayak
- Kilo problemi
- Sivri uçlu ve yüksek topuklu ayakkabı kullanımı
Yukarıdaki belirtilere sahip bireylerin, en kısa zamanda bir Ortopedi ve Travmatoloji uzmanına başvurması önerilmektedir.
Tanı Nasıl Konulur?
Belirtilen şikayetler ile hekime başvuran kişinin, önce fiziki muayenesi yapılır. Ayağı, basar şekildeyken ve basmıyorken detaylı bir şekilde incelenir. Ön ve arka ayağın röntgeni çekilerek kesin tanı konulabilir.
Halluks Valgus’un Tedavisi Nedir?
Halluks valgus’un tedavisi, başparmağın dışa dönüklük derecesi (halluks valgus açısı) ve 1.tarak kemiğinin içe kayma derecesine (intermetatarsal açı) göre belirlenir.
Genellikle tedavide ilk olarak, ayakkabı modifikasyonu tercih edilir. Hekim tarafından önerilen ayakkabı, geniş taraklı ve yumuşak derili olmalıdır. Burada, sürtünmenin azaltılmasıyla, ayakta iltihaplanmanın önüne geçmek ve şekil bozukluğunu engellemek amaçlanır.
Öte yandan tedavide deformiteye destek verici ortezler ve tabanlıklar kullanılsa da, bu cihazlar deformitenin ilerlemesini engellemek ve ağrıyı azaltmaktan öteye geçemezler. Halluks valgus, cerrahi dışı uygulamalar ile tedavi edildiği takdirde diğer küçük parmaklarda da deformite oluşturma eğilimindedir.
Bunlar arasında;
- Morton nöroma (1.2. parmak arasında sinir kisti),
- parmak çekiç parmak deformitesi,
- Bunionette (5.parmak kökünde de ağrılı çıkıntı olması) oluşması gibi durumlar sayılabilir.
Kalıcı ve doğru bir tedavi için cerrahi tek seçenek olarak görülmektedir.
Halluks Valgus Ameliyatı
Halluks valgus tedavisinde birden fazla ameliyat yöntemi uygulanabilmektedir. Ortopedik cerrah; hastanın yaşı, ayağın anatomisi ve hastalığın seviyesine göre en uygun ameliyat şeklini belirler. Yapılan ameliyatla, şekil bozukluğu olan yere müdahale edilerek ayağın eski haline döndürülmesi amaçlanır. Ameliyat sırasında, bunyon alınarak başparmak ve birinci sıra kemiklerinin düzgün bir şekilde hizalanması ve kemikleri etkileyen dokuların dengeli hale getirilmesi sağlanır.
Bu ameliyatta, her ameliyatta olabileceği gibi bazı yan etkiler meydana gelebilmektedir. Kesi yapılan yerde enfeksiyon oluşumu, kesilen kemiğin kaynamakta zorlanması gibi durumlar ameliyat sonrası oluşabilecek komplikasyonlardır.
Halluks Valgus Tanısı Konulduğunda Doktorunuza Sorabileceğiniz Sorular
- Halluks valgus neden gelişmiş olabilir?
- Benim için en uygun tedavi şekli hangisi?
- Diğer ayağımda oluşabilecek halluks valgus riskini azaltmak için neler yapabilirim?
- Nasır ve batık oluşumu gibi diğer ayak problemleri engellemek için neler yapabilirim?
- Eğer halluks valgus’u tedavi ettirmezsem ne gibi komplikasyonlar olabilir?
Sık Sorulan Sorular
Halluks valgus’un ameliyattan sonra tekrarlama riski var mı?
Halluks valgus ameliyatından sonra hastanın yaşam alışkanlıklarına dikkat etmesi ve doğru ayakkabı kullanımı gibi hastalığın oluşumunu tetikleyen faktörlerden kaçınması gerekmektedir. Rahatsızlığın tekrarlama oranı düşüktür. Ancak, hastalığı ortaya çıkaran neden tespit edilmeden yapılan yetersiz cerrahi müdahalelerde tekrarlama riski vardır. Bu nedenle, doğru tanı ve tedavinin uygulanması oldukça önemlidir.
Halluks valgus ameliyatında ağrı hisseder miyim?
Ameliyat sırasında kemiklerde kesiler yapılmaktadır. Bu nedenle ameliyat anestezi altında uygulanır. Ayrıca, ağrıyı engellemek amacıyla ayak bloğu ile de hastaya destek sağlanır. Bu nedenle ameliyat sırasında ağrı hissedilmez.
Halluks valgus ameliyatından sonra ne zaman eve gidebilirim?
Ameliyatın ardından, ortalama 1-2 gece hastanede kalmak gerekebilir. Bu süre, hastanın ağrı durumuna göre değişebilmektedir.
Halluks valgus ameliyatından sonra ayağım ne kadar sürede iyileşir?
İyileşme süresi, hastanın durumuna göre değişmekle birlikte ortalama 6 hafta sürmektedir. Bu süre zarfında halluks valgus için verilen özel ayakkabının giyilmesi gerekir.
Ameliyattan sonra ne kadar süre ayağın üzerine basılmamalı?
Ameliyatta kemiklere müdahale edilmektedir. Bu nedenle kemikler tamamıyla iyileşmeden ayağın üzerine eskisi gibi basılmaması ve yük bindirilmemesi gerekmektedir. Topuğun üzerine basarak bazı günlük işleri yapmak mümkün olsa da, şişlik oluşumunun önüne geçmek için ayak uzun süre aşağı sarkıtılmamalıdır.
Ameliyattan sonra ayakkabı giyebilir miyim?
Normal günlük ayakkabılar, ancak kemikler tamamen iyileştikten sonra giyilebilir. Ama yine de topuklu ve sivri burunlu gibi ayağın anatomik yapısına uygun olmayan ayakkabıların uzun süre giyilmemesi tavsiye edilmektedir.
Halluks valgus ameliyatından sonra spor yapabilir miyim?
Spor yapabilmek için de kemiklerin tamamen iyileşmesinin beklenmesi gerekmektedir. Ardından 2-3 ay içinde ayak başparmaklarına hareket gelebilir. Ayak başparmakları hareketlendikten sonra spor yapılmasında bir sakınca yoktur.
