Тыныс алу жүйесі мен жүрек-қан тамырлары жүйесінде туындайтын мәселелер адамда тыныс алудың қиындауына және өмір сапасының төмендеуіне әкелуі мүмкін. Кейде тыныс алудағы ауыр қиындықтар науқастардың күнделікті іс-әрекеттерін жасауына да кедергі келтіруі мүмкін. Осы себепті күдікті симптомдар анықталса, ерте диагностика және емдеу үшін маманмен кеңесу қажет.
Өкпе аурулары маманы, тыныс алу терапевттері және денсаулық сақтау қызметкерлерінен тұратын өкпе аурулары бөлімі, алдыңғы қатарлы бейнелеу және тыныс алу функцияларын тексеру секілді соңғы технологиялық диагностика әдістерімен жұмыс істейді. Пациентке бағытталған күтім принциптерін ұстана отырып, профилактикалық шараларды және терапиялық араласуларды қамтитын кешенді емдеу әдісін қолданады.
Миссиямыз: Өкпе аурулары саласында ең соңғы технологиялық жабдықтарды және ең жаңа емдеу әдістерін бақылап, салада және ауруларға мамандандырылған таңдаулы және тәжірибелі кадрлармен халыққа қызмет көрсету, дұрыс диагностика және емдеуде үздік нәтижелерге қол жеткізу.
Көрінісіміз: Өкпе аурулары саласында мәселелерді шешуде, ауруларды диагностикалау және емдеуде ұлттық және халықаралық мекемелермен аккредитацияланған орталықтардан болу.
Бөлімшелеріміз:
- Өкпе аурулары және аллергия поликлиникасы
- Темекісіз өмір және темекіні қою поликлиникасы
- Тыныс алу функциялары зертханасы
- Аллергия зертханасы
- Бронхоскопия зертханасы
- Басқа процедуралар мен қолданбалар
- Науқас білім беру
Өкпе аурулары дегеніміз не?
Өкпе аурулары бөлімі, өкпелер, тыныс алу және жүрек-қан тамырлары жүйесіндегі ауруларды диагностикалау және емдеумен айналысады. Бұл аурулардың ауырлығы әртүрлі болуы мүмкін және көбіне инфекциялар, қоршаған орта факторлары, генетикалық бейімділіктер немесе өмір салтының таңдауы нәтижесінде пайда болуы мүмкін. Өкпе ауруларының негізгі табиғатын түсіну тиімді алдын алу және басқару үшін маңызды. Бұл аурулар мыналар:
- Өкпе қабынуы: Пневмония деп те аталатын өкпе қабынуы, өкпелердегі ауа қалталарын қабындыруды білдіреді. Көбіне бактериялық, вирустық немесе зең инфекцияларынан туындайды.
- Бронхит: Бронхтардың қабынуы дегенді білдіретін бронхит, қара түсті қақырық және ысқырықпен сипатталады. Вирустық инфекциялардан, темекі шегуден немесе тітіркендіргіш заттарға ұшыраудан туындайды.
- Эмфизема: Өкпедегі альвеолдардың біртіндеп бұзылуы және икемділігін жоғалтуы. Бұл бұзылу ауа ағысының бұзылуына және тыныс алу проблемаларына әкеледі.
- Созылмалы обструктивті өкпе ауруы (СОӨА): СОӨА, негізінен созылмалы бронхит және эмфиземадан туындайтын прогрессивті өкпе ауруы. Бұл ауруда бронхтардың тарылуы және өкпедегі икемділіктің жоғалуына байланысты ауа ағымы бұзылады. Темекі шегу, СОӨА үшін маңызды қауіп факторы болып табылады.
- Астма: Астма, ауа жолдарының қабынуымен сипатталатын созылмалы жағдай және қайталанатын жөтел, кеуде қысылуы және тыныс алудың қиындау шабуылдарына әкелуі мүмкін. Астма, аллергендер, жаттығу немесе қоршаған орта факторларынан туындауы мүмкін.
- Интерстициалды өкпе аурулары: Бұл категория, өкпе тінінің қабынуы және қатайуына әкелетін бір топ бұзылуды қамтиды. Идиопатикалық өкпе фиброзы сияқты жағдайлар, бұзылған өкпе функциясына әкелуі мүмкін.
- Өкпе рагы: Өкпелердегі бақылаусыз жасуша өсуі нәтижесінде пайда болатын өкпе рагы, негізінен темекі түтіні, қоршаған орта ластауыштары немесе генетикалық себептерден туындайды. Өкпе рагы жағдайларындағы нәтижелерді жақсарту үшін ерте диагностика және араласу маңызды.
- Өкпе эмболиясы: Өкпе эмболиясы, қан ұйығының өкпеге жетіп, қан ағымын бөгейтін жағдайды білдіреді. Бұл жағдай өмірге қауіпті болуы мүмкін және күтпеген кеуде ауыруы, тыныс алудың қиындауы және жүрек соғысының жылдамдауы сияқты белгілермен көрінуі мүмкін.
- Кәсіби өкпе аурулары: Белгілі бір кәсіби қауіптерге ұшырау өкпе ауруларына әкелуі мүмкін. Мысалы, асбестпен байланысты аурулар, асбестоз немесе мезотелиомаға әкелуі мүмкін.
- Kистикалық фиброз: Кистикалық фиброз, тыныс алу және ас қорыту жүйелеріне әсер ететін генетикалық бұзылыс. Қалың және жабысқақ шырыш өндіруге әкеліп, қайталанатын өкпе инфекцияларына және тыныс алудың қиындауына әкеледі.
- Плеврит: Өкпелерді қоршайтын жұқа қабықтардың қабынуы. Кеуде ауыруы және тыныс алуда қиындықтар туғызуы мүмкін.
- Pлевральды эффузия: Инфекциялар, жүрек жетіспеушілігі немесе ракқа байланысты кеуде қуысындағы плевральды кеңістікте сұйықтық жиналуы.
- Пневмоторакс: Өкпеден ауа шығуы нәтижесінде өкпе мен кеуде қабырғасы арасындағы плевра кеңістікте ауа жиналуы. Жиналған ауа өкпеге қысым жасап, өкпенің шөгуіне әкеледі.
Өкпе ауруларының белгілері қандай?
Өкпе ауруларымен байланысты белгілерді тану және ерте байқау, жылдам араласу үшін үлкен маңызға ие. Бұл белгілер мыналар:
- Тыныс алудың қиындауы: Өкпе ауруларында ең анық симптом болып табылады, тыныс алудың қиындауы немесе диспея, тыныс алу қиындықтарының белгісі болуы мүмкін. Негізгі жағдайға байланысты жеңілден ауырға дейін өзгеруі мүмкін.
- Үздіксіз жөтел: Апталап созылатын созылмалы немесе үздіксіз жөтел, өкпе инфекциялары, созылмалы бронхит, астма немесе тіпті өкпе рагын көрсетуі мүмкін. Жөтелдің түрі және қоса берілетін ерекшеліктер, негізгі мәселе туралы құнды деректер бере алады.
- Кеуде ауыруы: Кеуде ауыруы әртүрлі өкпе ауруларынан туындауы мүмкін, мұнда өкпе қабынуы, плеврит немесе жүрек ұстамасы болуы мүмкін. Ауырсынудың табиғаты, ұзақтығы және орны, нақты диагностика үшін маңызды.
- Ысқырық: Ысқырық, әдетте астма немесе созылмалы обструктивті өкпе ауруы сияқты жағдайлармен байланысты. Ауа жолының бітелуіне немесе қабынуына белгі береді.
- Шаршау: Үздіксіз шаршау, көптеген өкпе ауруларының белгісі болуы мүмкін. Дене, тыныс алуда қиындық көргендіктен энергия қажеттілігін қанағаттандыра алмайды, бұл шаршауға әкеледі.
- Сианоз: Терінің, еріндердің және саусақ ұштарының көкшіл түс өзгеруі, қандағы оттегі жетіспеушілігін көрсететін алаңдатарлық белгі болып табылады. Өкпе қабынуы, өкпе эмболиясы немесе туа біткен жүрек ақаулары сияқты жағдайлар сианозға әкелуі мүмкін.
- Түсініксіз салмақ жоғалту: Түсініксіз салмақ жоғалту, өкпе рагы сияқты кейбір өкпе ауруларымен байланысты болуы мүмкін. Бұл салмақ жоғалтудың себебі созылмалы қабыну немесе қатерлі ісік нәтижесінде артқан энергия қажеттілігі болып табылады.
- Жиі тыныс алу жолдары инфекциялары: Қайталанатын инфекциялар, тыныс алу жүйесінің әлсірегендігінің белгісі болуы мүмкін. Жиі тыныс алу жолдары инфекцияларын көретін адамдар, негізгі себебін анықтау үшін маманға жүгінуі қажет.
Өкпе ауруларының диагностикасы қалай қойылады?
Өкпе аурулары бөлімінде аурулардың диагностикасын қою үшін келесі тесттер қолданылады:
- Клиникалық бағалау: Диагностика процесі жан-жақты клиникалық бағалаумен басталады. Денсаулық сақтау қызметкерлері, науқастың толық тарихын алады, симптомдарды сұрайды және негізгі мәліметтерді жинау үшін физикалық тексеру жүргізеді. Симптомдардың ұзақтығы, табиғаты, өмір салты және қоршаған орта әсерлері сияқты факторлар ескеріледі.
- Бейнелеу жұмыстар: Радиологиялық бейнелеу, өкпе ауруларын диагностикалауда маңызды рөл атқарады. Рентгендер, жылдам және негізгі бағалауды қамтамасыз етіп, өкпе құрылымындағы ауытқуларды көрсетеді. Компьютерлік томография (КТ) сканерлері, егжей-тегжейлі кескіндер ұсынып, зақымдарды, ісіктерді немесе инфекцияларды анықтауға көмектеседі.
- Тыныс алу функцияларын тестілеу : Бұл тесттер, өкпе функциясын бағалау үшін қолданылады. Өкпе сыйымдылығы, ауа ағысы және газ алмасу сияқты параметрлерін өлшейді. Спирометрия және өкпе сыйымдылығы сияқты бұл тесттердің кейбірі. Ауытқулар нәтижелер, астма, созылмалы бронхит немесе шектеу өкпе аурулары сияқты жағдайларды көрсетуі мүмкін.
- Зертханалық тесттер: Қан тесттері, инфекция, қабыну немесе ауытқу иммундық жауаптардың барлығы туралы құнды мәліметтер бере алады. Әсіресе толық қан саны, С-реактивті белок (СРБ) және аутоиммундық көрсеткіштерді анықтау үшін жасалады.
- Бронхоскопия: Ауа жолдарын тікелей көруді қажет ететін жағдайларда бронхоскопия қолданылады. Камералы жіңішке, икемді түтік, мұрын немесе ауыз арқылы өкпеге орнатылады. Бұл процедура, өкпелерді тексеруге және қосымша талдау үшін үлгі алуға мүмкіндік береді.
- Биопсия: Бейнелеу тесттерінде анықталған ауытқуларды растау үшін биопсия қажет болуы мүмкін. Биопсиямен алынған тін үлгілері нақты диагностика қою үшін үлкен маңызға ие.
- Электрокардиограмма (ЭКГ) және Эхокардиография: Жүрек функциясын бағалау және кеуде симптомдарының жүрекке қатысты себептерін болдырмау үшін ЭКГ немесе эхокардиография жасалуы мүмкін. Бұл тесттер, жүрек жетіспеушілігі немесе өкпе гипертензиясы сияқты жағдайларды анықтауға көмектеседі.
Өкпе аурулары қалай емделеді?
Өкпе ауруларымен күресу адамнан адамға өзгерсе де қиын болуы мүмкін. Өйткені бұл аурулар тек физикалық денсаулықты ғана емес, жалпы өмір сапасын да әсер етеді. Тиімді емдеу үшін әрі медициналық араласуларды, әрі өмір салтын өзгерту қажет. Ингалер және антибиотик сияқты препараттар, симптомдарды басқаруға көмектессе, тыныс алу терапиялары және жаттығулар өкпе функциясын арттырады. Темекіні қою, теңдестірілген диета қабылдау және белсенді болу жалпы денсаулыққа маңызды үлес қосады. Оттегі деңгейлері төмен адамдар үшін оттегі терапиясы, күнделікті іс-әрекеттерді басқаруға мүмкіндік береді. Ауыр жағдайларда хирургиялық араласулар, әсіресе өкпе рагы немесе эмфизема сияқты жағдайлар үшін қажет болуы мүмкін. Вакциналар, психологиялық қолдау және тұрақты тексерулер, кешенді әдісті қамтамасыз етеді. Бұдан бөлек қоршаған ортаны тану, таза өмір сүру аймағы және оң көзқарас, өкпе ауруларын басқару және емдеу үшін маңызды.
Жиі қойылатын сұрақтар
Өкпеңізде бір мәселе бар ма, жоқ па анықтаудың негізі, денеңіздің сигналдарына назар аударудан өтеді. Тұрақты жөтел, тыныс алудың қиындауы, кеуде ауыруы немесе түсініксіз шаршау ескерту белгілері болып табылады. Бұл белгілермен қатар темекі шегетін болсаңыз немесе отбасыңызда өкпе мәселелері болса, тұрақты денсаулық тексерісі маңызды.
Өкпеге қатысты аурулармен өкпе аурулары бөлімі айналысады.
Созылмалы өкпе аурулары, ұзақ уақыт бойы созылатын және уақыт өте келе нашарлайтын бір топ тыныс алу бұзылыстары. Бұлар:
- Созылмалы обструктивті өкпе ауруы (СОӨА)
- Aстма
- Өкпе фиброзы
- Бронхоэктазия
Өкпе инфекциялары тыныш пайда болып, жалпы денсаулыққа айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Белгілерін ерте байқау және араласу, бұл аурулармен күресу үшін маңызды. Өкпе инфекциясының негізгі белгілері арасында, тұрақты жөтел, тыныс алудың қиындауы, қара түсті қақырық және кеуде ауыруы бар. Қызба, қалтырау және дене ауырсынулары тыныс алу инфекцияларымен қатар жүруі мүмкін.
Өкпеде қабыну болғанда қалыпты тыныс алу процестерін бұзады және тұрақты жөтел, тыныс алу қиындығы және кеуде ыңғайсыздығы сияқты белгілерге әкеледі. Қабыну, инфекциялар немесе тітіркендіргіш заттармен қоздырылған иммундық жауап. Бұл жауап, ұзақ мерзімді зақымға әкеліп, өкпе функцияларын теріс әсер етуі мүмкін.