Fibrokistik meme bayanların % 70’inde görülen bir meme yapısı olup bir hastalık olarak adlandırılmaz. Yani memede içi sıvı dolu fibrokistler ( kistler ) veya içi katı doku dolu fibroadenomlar görülür. Bu kitleler kansere dönmeyen kitleler olup meme kanseri taramalarında kafa karıştırabilirler. Zira meme içerisindeki bütün kitlelerin fibrokist veya fibroadenom olduğundan emin olunması gerekir. Asıl aradığımız ise ara bölgelerde sıfırdan üremiş bir kanser kitlesidir.
Hangi yaş grubunda sıklıkla görülür?
Ergenlikten ileri yaşa dek her yaşta tanı konabilir. Meme daha ilk oluştuğunda ya fibrokistiktir veya değildir. Herhangi bir şikâyet yapmadığı sürece fark edilmeyebilir ve uzun süre sonra tanı konabilir. Genellikle üreme çağında aktif olup ağrı sızı gerginlik ele gelen kitle şeklinde fark edilir. Meme büyüklüğüne göre sayıları onlu değerlerden yüzlü değerlere kadar çok sayıda olabilir. Ancak meme ultrasonlarınızda sadece en büyükleri seçilerek yazılır. Hepsinin yazılması gerekli değildir. Çünkü önemli olan sayı, boyut ve yerleşimleri değil; ne olduğundan kesin emin olunmasıdır.
Tehlikeli midir?
Fibrokistik kitleler tehlikeli değildirler. En fazla ağrı, sızı, yanma, batma, uyuşma gibi ilaçla tedavi edilebilen şikayetlere neden olurlar.Bu şikayetler sadece memede değil, tek taraflı çift taraflı meme, koltuk altı, omuz, kol, hatta sırt ve enseye bile yayılım gösterebilir.
Belirtileri Nelerdir? Memede ele gelen şişlikler, meme ağrısı, göğüs kafesi ağrısı, koltuk altı ağrısı ve veya şişlikler, meme – koltuk altı ve veya kolda uyuşma, gerginlik hissi, batma hissi, elektrik çarpması hissi, göğüse bası hissi gibi, nadiren de omuz sırt ense ağrıları şeklinde bulgu verebilir. Bazen meme başından akıntılar da görülebilir.
Rutin takip gerektirir mi?
Elbette rutin takip gerekir. Zira fibrokistik meme yapısı olan bayanda elle muayenede elimize sürekli boyutları ve sayıları kısa sürede değişebilen kitleler geleceği için örneğin kötü huylu bir kitle de bunların arasında bir konumda sıfırdan gelişirse ayırt edilemez. Her yıl meme USG ve muayene ile kistler kontrol edilir ama özellikle sıfırdan gelişmiş bir kanser kitlesi var mı aranız. Zira elle muayeneye güvenemeyiz.
Fibrokistik memeler kansere yatkın mıdır?
Fibrokistler asla kansere dönmez ancak fibrokistik memesi mevcut hastalar nasılsa kansere dönmez diyerek doktora fazla gitmez. Fibrokistik yapısı olan ve olmayan hastalarda meme kanseri oluşma şansı eşittir. Ancak hastalar nasılsa fibrokistler kanser olmaz diyerek yıllık muayenelerini geciktirirlerse memede sıfırdan başka bir noktada başlayan kanser kitlesi eline gelse de anlamayacaktır. Kist olduğunu düşünebilir. Bu nedenle yıllık meme kontrollerini aksatmamalıdır.
Cerrahi müdahale gerektirir mi?
Ancak çok ağrı yapan, sürekli büyüyüp memede şekil değişikliği yapan ve hastayı huzursuz eden fibroadenomlarda ameliyat düşünülebilir. Ancak yine de farz değildir. Fibrokistler ise çok büyürse ameliyata gerek yoktur, kan alır gibi bir defada ağrısız içinde birikmiş sıvı iğneyle boşaltılabilir. Farz olan en azından bir kez biyopsi yaptırıp kenara konmalıdır. Sonrasında hasta ister ise alınır istemez ise alınmadan takip edilir.
İlaçla tedavi edilir mi?
Hiçbir ilaç fibrokistleri yok edemez. Sadece ağrı, sızı, yanma, yayılan ağrılar olursa şikâyetleri ortadan kaldırmaya yönelik bitki ilaçları kullanılır. % 80 hastada tedaviye yanıt alınır.
Kimler Risk grubundadır?
Fibrokistik meme yapısı bir risk faktörü değildir. Dolayısı ile bu yapıya sahip toplumun % 70 ‘lik kısmında olan bayanların meraklanmasına, üzülmesine gerek yoktur. Neden bu yapının oluştuğuna dair bir kanıt yoktur. Ancak ailesel yatkınlık olduğu istatistikî olarak gösterilmiştir. Yani annemizde var ise bizde de olma ihtimali çok yüksektir. Bu meme yapısı meme kanseri riskimizi arttırmaz, sadece meme kanseri takiplerinde meme filmlerinizi yorumlayan radyoloji hekimlerinin özen ve dikkat gerektiren bir uzun bir değerlendirme yapmasına vesile olur. Zira meme içerisinde gördükleri pek çok yuvarlak kitlenin ne oldukları konusunda kesin emin olmaları gerekmektedir. Her defasında kavun tarlasında, karpuz aramak işi yapılmaktadır. Asıl önemli olan fibrokistik kitleleriniz değil, bunların arasında sıfırdan başlamış bir kanser kitlesini gözden kaçırmamaktır. Fibrokistik memenin yıllık takiplerinde kilit nokta radyoloji uzmanınızın değerli yorumlarıdır.