Onkolojik Cerrahi (Kanser Cerrahisi) Nedir?
Kanser, kontrol edilemeyen, anormal hücre bölünmesi olarak tanımlanır. Bu anormal hücreler bir araya gelerek tümörü oluşturur. Her tümör kanser olduğu anlamına gelmez. İyi huylu ve kötü huylu olarak ikiye ayrılır. Her iki türü de vücudun herhangi bir bölgesinde oluşabilir. Ancak sadece kötü huylu tümörler diğer bölgelere metastaz (yayılım) yapar ve kanser olarak adlandırılır. Kanserin kesin tedavisi günümüzde halen bulunmamıştır. Ancak gelişen teknolojinin sağlık alanına yansıması ile tedavi seçeneklerini geliştirmeye ve iyileştirmeye yönelik çalışmalar devam etmektedir. Günümüzde kanser tedavisinde birden fazla seçenek bulunur. Bunlar:
- Radyasyon
- Kemoterapi
- Hormon terapisi
- İmmünoterapi
- Kemik iliği nakli
- Hedefe yönelik tedavi ve
- Onkolojik cerrahi
Onkolojik cerrahi kanser tedavisinde kullanılan ilk basamak tedavi seçeneklerinden biridir. Oldukça sık tercih edilen kemoterapi ve radyasyon tedavisi geçtiğimiz yüzyılda ortaya çıkmıştır. Cerrahi işlem ise çok daha öncesine dayanır. Onkolojik cerrahi, tüm kanser türlerinde kullanılabilir. Tümörün vücuttan cerrahi yöntem ve teknikler aracılığı ile çıkarılmasıdır. Cerrahi tedavi kanserin herhangi bir evresinde uygulanabilir. Ancak tümör büyüyüp yayıldıkça ameliyat zorlaşabilir veya öncesinde tümörü küçültmeye yönelik tedaviler uygulanabilir. Aşağıdaki durumlarda onkolojik cerrahi tedavisi için uygun olabilirsiniz:
- Vücudun belirli bir bölgesinde kanser gelişme riski taşıyorsanız bunu önlemek için
- Hem kanser öncesi hem de kanser sonrasında kansere dönüşme olasılığı taşıyan bölgeyi çıkarmak için
İlerlemiş ve karmaşık kanser türlerinde ameliyat zor olabilir. Bu nedenle seçtiğiniz sağlık kuruluşunun deneyimli sağlık uzmanlarından oluştuğuna emin olmanızda fayda vardır. Muayene sırasında doktorunuza tedavi yöntemlerinin avantaj ve dezavantajlarını sorabilir endişelerinizi paylaşabilirsiniz. Doktorunuz tümörün boyutu, türü genel sağlık durumunuz, genetik yatkınlığınız gibi durumları dikkate alarak sizin için bir tedavi planı oluşturacaktır. Bu sırada ameliyata uygunluğunuz da değerlendirilir. Tedavi sürecinde doktorunuzun yanı sıra birkaç sağlık uzmanıyla birlikte çalışmanız gerekebilir.
Onkolojik Cerrahi (Kanser Cerrahisi) Hangi Amaçla Yapılır?
Cerrahi onkoloji bir tür kanser tedavi yöntemidir. Temel amacı vücuttaki kanserli dokunun cerrahi yöntemler ile çıkarılmasıdır. Ancak bunun dışında farklı sebeplerden dolayı da uygulanabilir. Onkolojik cerrahi uygulamasının amaçları şunlardır:
- Kanseri önlemek: Vücudun herhangi bir bölgesinde hastalık gelişme riski varsa bir onkolog bu durumu oluşmadan önce önlemek ister. Bunun için onkolojik cerrahi uygulanabilir. Örneğin kişinin ailesinde güçlü bir meme kanseri öyküsü, meme kanseri ile ilişkili genlerde mutasyonlar var ise tercih edilebilir. Kansere dönüşme olasılığı taşıyan meme bir ameliyat ile alınabilir.
- Tanı koyabilmek için: Herhangi bir görüntüleme yöntemi ile vücutta görülen kitlenin kanser dokusu olduğunu bilmek mümkün değildir. Tümörün iyi huylu mu kötü huylu mu olduğunun bilinebilmesi için tümörde bir parça alınır. Alınan parça laboratuvar ortamında incelenerek kanser hücrelerine sahip olup olmadığına karar verir. Bu işlem ayrıca biyopsi olarak adlandırılır.
- Kanser derecesini anlamak için: Kanser teşhisi konulduktan sonra akıllara direkt kaçıncı evre olduğu veya ne kadar ciddi olduğu gelebilir. Bunu anlamak için tümörün boyutu, lenf düğümü veya diğer bölgelere metastaz yapıp yapmadığı eğer yaptıysa ne kadarlık bir alana yayıldığı kontrol edilir.
Onkolojik Cerrahi (Kanser Cerrahisi) Hangi Hastalıklarda Yapılır?
Onkolojik cerrahi her kanser türünde uygulanmayabilir. Ancak bir çoğu için etkili bir tedavi seçeneğidir.
Genel Cerrahi
Baş ve boyun, sindirim sistemi, meme, cilt, yumuşak doku, endokrin ve vasküler sistemleri etkileyen kısaca tüm vücut bölgelerinde oluşan hastalıklar kapsar. Genel cerrahi doktorunun görevi kanseri teşhis etmek, evrelemek ve yayılımı belirlemek gibi seçenekleri içerir. Gerekli durumlarda koruyucu ameliyatları da üstlenebilirler.
Göğüs Cerrahisi
Göğüs cerrahisi göğüs bölgesindeki herhangi bir ameliyatı kapsar. Kalp, akciğer, yemek borusu, trakea (nefes borusu), diyafram, göğüs duvarında (göğüs kemiği ve etrafında bulunan kasları kapsayan alan) oluşan kanserli doku göğüs cerrahisi alanına girer. Hayati birçok organın bulunduğu bir bölge olması nedeniyle birçok göğüs cerrahisi ciddidir. Göğüs cerrahisinde açık veya kapalı ameliyat türlerinin her ikisi de uygulanabilir.
Jinekolojik Onkoloji
Jinekolojik onkoloji, kadın pelvik bölgesi yapı ve organlarını içerir. Rahim, yumurtalıklar, serviks, fallop tüpleri, vajina ve vulva bu bölgelerden bazılarıdır. Her kadın jinekolojik kanser açısından risk altındadır ve görülme riski yaşla birlikte artar. Erken teşhis ile tedavinin etkinliği artabilir.
KBB Onkolojisi
Kulak, boğaz, burun kısaltmasını ifade eden KBB onkolojisi aynı zamanda baş ve boyun kanserleri olarak da bilinir. Beyin ve göz dışında boyun ve baş bölgesinin herhangi bir bölgesinde meydana gelen kanserli dokuyu kapsar. Kanser, sinüslerde, burun içi veya arkasında, ağız, gırtlak veya tükürük bezlerinde oluşabilir.
Nöroonkoloji
Beyin ve sinirde oluşan tümörler, sinir sistemi metastazları, omurilikte oluşan tümörler bu kategoriye girer. Diğer kanser türlerine benzer olarak multidisipliner bir tedavi planı uygulanır. Gelişen teknoloji ile ortaya çıkan yeni yöntem ve cihazlar sayesinde nöroonkoloji hayatta kalma riskinde küçük ama kesin gelişmeler ortaya koymuştur.
Onkolojik Baş Boyun Cerrahisi
Baş ve boyun bölgesi başlangıçlı kanserlerdir. Tükürük bezleri, ağız boşluğu, farenks, gırtlak, tiroid ve paratiroid bezlerinde oluşan iyi ve kötü huylu tümörleri kapsayabilir. Kanserlerin neden oluştuğu tam olarak bilinmese de bu bölgede oluşan kanserlere sigara kullanımının katkısı büyüktür.
Ortopedik Onkoloji
Sarkomlar, kemik veya yumuşak dokuda oluşan tümörler veya başka bir bölgede başlayıp kemiğe metastaz yapan kanserli hücreleri kapsar.
Sindirim Sistemi Cerrahisi
Pankreas, duodenum, karaciğer, safra kesesi, kolon, rektum gibi sindirim sistemi ve karın boşluğunda bulunan yapı ve organlarda bulunan kanser türlerini kapsar.
Ürolojik Onkoloji
Böbrek, mesane, prostat, penis ve testis gibi hem erkek hem kadın idrar yolları ve erkek üreme organlarını kapsar.
Hangi Durumlarda Onkolojik Cerrahi Yapılamaz?
Onkolojik cerrahi her hastada veya her tür kanserde uygulanmayabilir. Her yöntem bazı risk ve yan etkileri içerir. Bazı yan etkiler spesifik olarak bir grupta daha yüksek görülme riski taşıyabilir. Bu nedenlerden dolayı kanser tedavisinin planlaması kişiye özel yapılır. Tedaviniz sırasında onkolojik cerrahinin gerekli olup olmadığına veya hangi durumlarda uygulanabileceğine doktorunuz kara verecektir. Doktorunuz tedavinizi planlarken şunlara dikkat edebilir:
- Kanserin türü
- Kanserli dokunun boyutu
- Kanserin metastaz yapıp yapmadığı
- Kanserli dokunun vücudun hangi bölgesinde bulunduğu
- Genel sağlığınız
Onkolojik Cerrahi Alanındaki Teknolojilerimiz
Onkolojik cerrahi alanında kullanılan iki ana yöntem vardır. Bunlardan biri açık cerrahi diğeri minimal invaziv cerrahidir. Kalan yöntemler bu iki ana yöntemin alt dallarını oluşturur. Açık cerrahi, geleneksel ameliyattır. İşlemin yapılacağı bölgenin büyük bir kesi ile tamamen açılması ile uygulanır. Ancak bu yöntemde iyileşme sürecinin uzun olması, komplikasyon gelişme riskinin yüksek olması gibi dezavantajlar yeni bir yöntemin gerekliliğini doğurmuştur. Minimal invaziv tedavi bu dezavantajların sonucunda ortaya çıkar.Kapalı ameliyat olarak da bilinir. Minimal invaziv cerrahi teknikleri şunlardır:
Laparoskopi: Cerrahın işlemi uygulayacağı bölge üzerine birkaç kesi atması ile başlar. Ardından ucuna kamera takılı olan ince bir tüpü (laparoskop) kesilerin birine sokarak tümörlü bölgeye ulaşır. Diğer kesi bölgelerine ise tümörlü hücrelerin çıkarılmasına yardımcı olacak farklı cerrahi aletler yerleştirilir. Minimal invaziv cerrahi seçeneklerinden en çok tercih edilenlerden biridir.
Lazer Tedavisi: Tümörü çıkarmak için yüksek yoğunluklu bir ışın kullanmayı içerir.
Kriyocerrahi: Kanserli dokunun dondurularak öldürüldüğü bir tedavi yöntemidir. Bunun için sıvı nitrojen kullanılır.
Robotik Cerrahi: Laparoskopik cerrahi ile oldukça benzer yöntemlerdir. Laparoskopiden farklı olarak ise elle kullanılan cerrahi aletler yerine bilgisayar tarafından kontrol edilen cerrahi kollar kullanılır.
Hisar Hospital JCI standartlarında hizmet sunan bir hastanedir. Tüm birimlerde olduğu gibi onkolojik cerrahide de onay almış teknolojilerden faydalanmaktadır. Sahip olduğu hasta ve çevre dostu anestezi cihazı sayesinde hastalara cerrahi işlem öncesi düşük akımlı anestezi uygulanabilir. Hassas beyin ve sinir cerrahisi ameliyatlarında kullanılan cerrahi mikroskop cihazı ile hastayı felç riskinden korur. HD kalitede görüntü sunan yüksek çözünürlüklü endoskopi sistemi ile erken evrede sindirim sistemi kanserleri tespit edilebilir.