Sağlıklı bir bebeğe kavuşmak ve sorunsuz bir gebelik geçirmek her anne-baba adayının beklentisi… Sağlıklı bir hamilelik, hamilelik öncesi dönemde sağlığınızla ilgili testleri yaptırmakla başlar. Hamilelik başlangıcıyla birlikte bir sorun olmasa da bazı testlerin yaptırılması hiç ortada olmayan problemlerin erken tanınması ve zamanında müdahale edilmesi için büyük önem taşıyor.
Hisar Hospital Intercontinental Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Esra Tuştaş Haberal ile hamilelik döneminde yaptırılması gereken testler hakkında konuştuk.
Şeker tarama testinin anne ve bebeğe zararı yok!
Gebelik, hormonların da etkisiyle meyili olan bazı hamilelerde şeker hastalığına veya önceden bilinmeyen şeker hastalığının ortaya çıkmasına yol açabilmektedir. Gebeliğin neden olduğu gizli diyabet; aşırı kilolu bebek doğumlarına, zor doğumlara, erken doğumlara, gebe ve bebek açısından sağlık problemlerine ve hatta anne karnında bebek ölümlerine neden olabilmektedir. Bu problemlerle karşılaşmamak için, gizli şeker olup olmadığının erken tespiti ve gerekli müdahalelerin yapılması için tüm gebelere 24. – 28. gebelik haftaları arasında şeker tarama testi yapılması önerilmektedir. Bilinenin ve duyulanın aksine şeker tarama veya yükleme testlerinin anne ve bebeğe hiçbir zararı yoktur. Şeker tarama testinin yapılmadığı veya gizli şekerin sonradan ortaya çıkma durumu gebelik sürecini olumsuz etkileyebilmektedir.
Tiroid bezi hastalıkların erken tanısı için:TSH testi
Gebeliğin ilk tanısı konduktan sonra yapılan testler arasında mutlaka olması gereken testlerden biri de tiroid fonksiyon testlerinden biri olan TSH testidir. Gebeliğin ilk üç ayındaki sınır değeri normale göre farklılık gösterir. Bu konuda dikkatli olmak gerekir. Çünkü tiroid bezinin az ya da çok çalışması gebeliklerin düşükle sonuçlanmasına, erken doğumlara ve hatta bebekte zeka ve bilişsel bozukluklara yol açabilir. Erken tanı konup gerekli tedavilerin endokrin uzmanları tarafından erken başlanması gebelik süreci açısından önemlidir.
Kan uyuşmazlığı gebelik süresince mutlaka takip edilmeli
Her gebeye yapılan ilk muayenede kan grubu ve Rh tayini mutlaka yapılır. Eğer anne Rh pozitif ise babanın kan grubunu bilmeye gerek yoktur. Ancak RH negatif gebenin eşi de Rh pozitif ise kan uyuşmazlığı mevcuttur. Eş Rh negatif ise bu durumda da sorun yoktur. Kan uyuşmazlığı olan gebeler gebelik süresince belli aralıklarla indirek coombs testi denilen anne kanından bakılan bir test ile takip edilirler. Gebelik süresince kanama olursa veya 28. haftada koruma amaçlı Anti-D Rh immunglobulin iğnesi yapılması önerilir. Doğumdan sonra bebek kan grubuna göre anneden farklı ise tekrar yapılması gerekebilir.
Anne ve bebek sağlığını korumada enfeksiyonlara karşı önleminizi alın
Bazı enfeksiyonla gebelikte geçirilirse bebeğe etki edip bir takım anomalilere neden olabilir. Bu amaçla gebelikte yapılması tartışmalı olsa da önerilen testler arasında Kızamıkçık, Toksoplasma, Sfiliz, CMV gibi testler vardır. Ayrıca anne sağlığı ve bebeğe geçiş açısından önlem almak açısından Hepatit B ve HİV(AİDS) testleri de yapılmalıdır.
Ultrason taramalarınızı erken doğum riskine karşı düzenli yaptırın
Annede myom, kist varlığı, rahim ile ilgili doğumsal anomaliler, erken doğum riski açısından rahim ağzı uzunluğu ölçümü, ciddi kanamalarla anne sağlığını tehlikeye sokabilecek plasenta denilen bebeğin eşinin rahim ağzını kapatacak şekilde aşağı yerleşmesi veya rahim duvarına yapışık olması gibi durumlar ultrason değerlendirmeleri sırasında saptanabilmektedir.